Gaat gepinde fooi wel naar het personeel?

Volgens Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is fooi een vrijwillige blijk van waardering voor het personeel dat rechtstreeks naar werknemers hoort te gaan. “En dus niet naar de werkgever”, benadrukt een woordvoerder van de brancheorganisatie in gesprek met Radar. 

Ook volgens FNV Horeca deelt de werkgever niet mee. “Alleen als de werkgever echt op de vloer meewerkt, kan hij dat eventueel doen”, zegt FNV-bestuuder Edwin Vlek. 

Niet in cao vastgelegd 

Dat fooi niet naar de baas hoort te gaan, is natuurlijk een mooi streven. Maar hoe is dat geregeld? In de horeca-cao staat namelijk niets over fooien. Ook de wet dwingt werknemers niet hun werkgevers fooi te geven.

 “Er zijn uitspraken vanuit de Hoge Raad, de zogeheten jurisprudentie, die vaststellen dat de fooien die ontvangen worden door medewerkers, ook aan de medewerkers toebehoren”, legt Vlek uit. “De werkgever mag dus nooit fooi inhouden.”

Onterechte eisen

Uit het onderzoek van Visa blijkt dat 44 procent van de Nederlanders digitaal fooi geeft. 22 procent van de mensen die pint in de horeca, kiest ervoor om de fooi wél contant te geven. 43 procent van deze groep mensen doet dat omdat ze bang zijn dat het geld bij een pintransactie in de broekzak van de baas terechtkomt.

Zijn deze zorgen terecht? Volgens Vlek is het bij veel horecabedrijven goed geregeld, maar gaat het ook regelmatig mis. “Aan het einde van de dag blijft er een fooibedrag over op een rekening. Dat wordt nu bijvoorbeeld deels gebruikt om andere dingen te vergoeden, zoals een tafel die niet heeft afgerekend.” 

“Onzin”, noemt hij dat. “Dat valt onder het bedrijfsrisico en daar zijn ondernemers meestal voor verzekerd.”

Baas mag niet bemoeien

Om dit soort praktijken te voorkomen, mag de baas zich volgens FNV Horeca en de KHN op geen enkele manier bemoeien met de verdeling van fooi.  “Het is een zaak die onderling tussen de medewerkers moet worden afgehandeld”, aldus de KHN-woordvoerder.

Omdat het verdelen van fooien lastiger wordt door pinbetalingen, raadt de vakbond horecapersoneel aan iemand aan te stellen die de fooienpot bijhoudt. “Als een werkgever zich wel bemoeit met de verdeling is het belangrijk om als collega’s een collectief signaal af te geven”, aldus Vlek. 

Er zijn steeds meer kassasystemen die kunnen helpen bij de verdeling en waar de fooi apart wordt geregistreerd.  “Wat wij horen is dat gepinde fooi alsnog uit de kassa wordt gehaald en dus voor de gezamenlijke medewerkers contant wordt gemaakt in een fysieke fooienpot van en voor het personeel”, aldus de woordvoerder va de KHN. “Het personeel bepaalt dan zelf hoe ze het verdelen.”

Externe bedrijven verdienen aan jouw fooi 

Een ander punt om rekening bij te houden bij het pinnen van fooi, is dat sommige kassa- en betaalsystemen, zoals Lightspeed en Zettle, een percentage van de gegeven fooi in rekening brengen bij de horecazaak. Dat meldde BNR eerder dit jaar. Je leest het goed: deze bedrijven verdienen dus geld aan aan jouw gepinde fooien.

Hoeveel dan? Dan loopt uiteen. De percentages kunnen volgens BNR oplopen tot 1,95 procent bij een ‘normale’ pinpas. Als je betaalt met een creditcard, kan dit zelfs oplopen tot 3 procent. De potentiële inkomsten uit fooien lopen voor deze bedrijven op in de miljoenen.

Wil je er zekerder van zijn dat je fooi bij het personeel terechtkomt? En dus ook niet bij grote bedrijven als Zettle? Dan lijkt het er inderdaad op dat je fooi het best contant kan geven. 

Krijg jij onterecht geen fooi?

Ben jij werkzaam in de horeca en krijg je geen fooi? Radar is benieuwd naar jouw verhaal. Via onderstaande formulier is het mogelijk (anoniem) je verhaal te delen.