Hoe reclame jou beïnvloedt, zonder dat je het doorhebt

Met reclame proberen bedrijven hun producten of diensten aan een potentiële klant te verkopen. Aan jou dus. Ze willen daarmee je koopgedrag beïnvloeden. Sommige mensen zullen roepen: 'Maar dat lukt ze niet, ik laat me niet beïnvloeden!'. Maar is het überhaupt mogelijk deze reclame te 'negeren'? 

Rationele mensen toch beïnvloed

Volgens drie gedragspsychologen en schrijvers van het boek 'Seks, humor en het beloofde land' is het antwoord simpel: nee. Ondanks dat veel mensen zichzelf rationeel vinden en dus zelf denken te bepalen waar ze hun geld aan uitgeven, worden ze onbewust toch beïnvloed. 

Ons brein is extreem gevoelig voor beloften die aansluiten bij onze behoeften. Al zie je de reclame maar in een flits, je brein slaat de prikkels die je krijgt bij het zien van de reclame direct op. En dan is het al te laat. Want wanneer je niet veel later in de winkel bent en het product uit de reclame ziet staan, worden diezelfde 'onbewuste' prikkels doorgestuurd naar het bewuste deel van je brein. Zijn die prikkels eenmaal daar aangekomen, dan is de kans groot dat je het product gaat kopen. 

Duizenden reclames per dag

En in het huidige digitale tijdperk wordt dat nog erger. Door de gigantische hoeveelheid aan online (sociale media) kanalen zijn de plekken waar bedrijven kunnen adverteren de afgelopen tien jaar enorm gegroeid. Sommigen beweren zelfs dat de gemiddelde Nederlander ruim vijfduizend reclames per dag ziet. 

Recht op het doel af

Waar bedrijven vroeger met een reclame op de televisie of radio heel veel potentiële klanten benaderden en hoopten op interesse, kan het nu recht op zijn doel af. Dit heet ook wel 'targeted advertising' (gerichte reclame). Past jouw online gedrag en profiel bij de doelgroep van het bedrijf, dan zie je hun advertentie voorbij komen op je smartphone of computer. Het bedrijf weet dat hij met deze advertentie direct inspeelt op jouw behoefte en jouw prikkels worden weer gestimuleerd.  

Vooral gevaarlijk voor onervaren consumenten

Reclame kan zich heel subtiel vermommen, waardoor het soms moeilijk te herkennen is. Onervaren consumenten, zij die weinig ervaring hebben met het signaleren van reclame, zijn er daarom extra gevoelig voor.  

Een goed voorbeeld van een onervaren consument is een kind. De voorkeur van jonge kinderen kan met reclame enorm beïnvloed worden voor bijvoorbeeld ongezond eten. Omdat dit kan resulteren in meer kinderen met obesitas en hart- en vaatziekten is hiervoor een speciale regel opgenomen in de Reclamecode voor Voedingsmiddelen die reclame gericht op kinderen tot 13 jaar verbiedt. 

Influencers promoten slechte kwaliteit

Influencers maken online ook veel reclame. Dit is vaak sluikreclame: reclame die op het eerste oog geen reclame lijkt. Hier zijn jongeren, die net als kinderen nog maar weinig ervaring hebben in de consumentenmarkt, heel gevoelig voor. Influencers gebruiken in hun foto's en video's bepaalde producten en brengen die zó prominent in beeld, dat veel jongeren onbewust precies dat ene product gaan kopen. 

Onderzoek toont aan dat een op de vier jongeren slachtoffer wordt van deze sluikreclame. Zij gaan dus inderdaad over op de koop. Specialisten proberen de jongeren te waarschuwen, omdat deze producten vaak van slechte kwaliteit zijn. Of in ieder geval niet de kwaliteit die wordt beloofd. 

Nomineer de meest irritante reclamemakende influencer!

Erger jij je enorm aan de reclame die wordt gemaakt door een bepaalde influencer? Al jarenlang reikt Radar de Loden Leeuw uit: de prijs voor de meest irritante reclame en de meest irritante BN'er in een reclame. Sinds 2021 is daar een nieuwe categorie bijgekomen: de meest irritante reclamemakende influencer. 

Dus stoor jij je soms aan de manier waarop influencers op Instagram, Youtube of TikTok producten promoten? Nomineer deze reclamemakende influencer dan voor de Loden Leeuw!

Bron: One Media / Zigt / Mediawijsheid / AD / Nu.nl / Devaca / Evenwichtseconomie.nl / Reclamecode