De ene vleesvervanger is de andere niet: hier moet je op letten
Miljoenen Nederlanders eten wekelijks vleesvervangers. Het aanbod van verschillende merken vleesvervangers in de vorm van burgers, worstjes, balletjes en filets groeit dan ook flink. Verschillende grote onderzoeken tonen aan dat vegetariërs doorgaans gezonder zijn dan vleeseters. Maar over de gezondheidsvoordelen van vleesvervangers is nog weinig bekend. Uit recent onderzoek blijkt wel, dat er nogal wat verschillen zijn in de voedingswaarde van die producten.
Vaak veel toevoegingen
Waar moeten we nu op letten als we in de supermarkt een vleesalternatief in ons mandje willen gooien? Radar sprak met hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell. Hij stelt dat ook vleesvervangers ultra bewerkt kunnen zijn.
“Ook bij vleesvervangers zie je regelmatig dat ze veel zout-, suiker- en verzadigde vettoevoegingen bevatten. En om de producten stevig en op smaak te houden, vinden we er ook vaak chemische toevoegingen in terug, zoals emulgatoren en smaakversterkers.”
“Die zitten overigens ook in vlees en andere voedselproducten”, vertelt Seidell. “Van die laatste toevoegingen kun je gelukkig niet zeggen dat ze ongezond zijn, het is al aangetoond dat ze geen kwaad kunnen.”
Belang van ijzer, vitamine B12 en eiwit
Welke voedingswaardes voor jou van belang zijn, heeft alles te maken met de rest van je voedingspatroon; eet je volledig vegetarisch of eet je daarnaast ook vlees? Dat is een belangrijk onderscheid dat je moet maken, aldus Seidell.
“Als je helemaal geen vlees eet, is het voor jou belangrijk dat je voldoende ijzer en vitamine B12 binnenkrijgt. Supplementen hebben soms een negatief imago, maar bij vleesvervangers is het juist belangrijk dat er voldoende B12, ijzer en eiwit is toegevoegd.”
Als je naast vleesvervangers ook vlees of vis eet, haal je die voedingsstoffen waarschijnlijk uit die producten. Maar het advies van Seidell blijft heel overzichtelijk; “Kies gewoon de vleesvervanger met het minste zout en verzadigd vet maar met de meeste eiwitten, en de hoogste toevoeging van ijzer en vitamine B12."
Overgrote deel heeft voldoende voedingswaarde
Volgens Seidell, blijft de markt zich enorm ontwikkelen op het gebied van vleesvervangers. “Een van onze grootste discount-supermarkten heeft vorig jaar alle vleesvervangers eens goed onder de loep genomen en vond dat maar 15 procent daarvan voldeden aan hun gezondheidsnorm.
Sindsdien heeft 85 procent van hun vleesalternatieven voldoende voedingswaarde voor een gezond dieet. Alle publiciteit voor dit onderwerp werkt heel stimulerend op de markt.”
Bonus: recept koriander-tuinbonenburger
Wat natuurlijk altijd gezond is, is zelf een vegaburger maken van verse ingrediënten. Er zit geen B12 in groente, maar deze heerlijke burger bevat wel ijzerrijke bonen en veel vitaminen.
Ingrediënten:
450 gr tuinbonen, een middelgrote ui, 1 teen knoflook, een handvol koriander, een snufje cayennepeper, peper en zout, 30 gram haver- of amandelmeel, een eetlepel oude kaas en een ei.
Kook de tuinbonen in een paar minuten gaar en houd ze daarna een tijdje onder koud water, zodat je ze uit het schilletje kan pellen. Hak de koriander fijn, pers de knoflook uit en snipper de ui. Gooi alle ingrediënten in de keukenmachine of de blender, en pureren maar.
Je kan zelf kiezen hoe grof of ‘pureeig' je de burger wilt maken. Breng hem op smaak met peper, zout of andere favoriete kruiden. Vorm zes grote of meerdere kleine burgertjes door de massa stevig aan te duwen. Zet het bord met de burgers vervolgens nog een kwartiertje in de koelkast en bak ze daarna in de koekenpan. Draai ze pas om als er op de onderkant een lichtbruine korst verschijnt.
Eet het samen met een sausje van yoghurt, knoflook, koriander en mayonaise voor een frisse twist.
Als je graag een veganistische versie wilt van deze burgers kun je de kaas vervangen voor vegan kaas en het ei, voor een vierde kopje silken tofu of twee eetlepels kikkererwtenmeel met twee eetlepels water. Dit geeft een stevige structuur.