Energietransport duurder, rekening toch omlaag: hoe kan dat?

energierekening-opbouw-uitleg-780.jpg

De energierekening gaat volgend jaar omlaag, zo werd dinsdag bekend, maar een week geleden liet de ACM nog weten dat de energietransport duurder wordt. Hoe kan dat? Hans de Kok van Pricewise legt het uit.

Klanten van energiemaatschappijen Essent, Eneco en Vattenfall gaan er volgend jaar op vooruit, meldt Pricewise. Dat lijkt in tegenspraak met een eerder bericht van de Autoriteit Consument en Markt, die naar buiten kwam met het nieuws dat de prijs van de energielevering stijgt.

De drie componenten van je energierekening

Toch kloppen beide berichten. 'De energierekening is namelijk opgebouwd uit drie verschillende componenten', vertelt Hans de Kok van Pricewise. Die drie componenten zijn:

  1. Belastingen. 'Dat is een opeenstapeling van allerlei heffingen, energiebelastingen en btw. Deze beslaan rond de 46% van je energierekening, afhankelijk van je verbruik.'
  2. Netwerkaansluitkosten (ook wel energietarieven voor transport en aansluiting genoemd). 'Dat zijn kosten die netbeheerders aanrekenen via de energieleverancier voor je aansluiting op het net en voor je meter. Dit is 17 á 18% van de rekening.'
  3. Energielevering. 'De levering van energie is een vrije markt in Nederland. Daar kun je als consument of bedrijf dus zelf kiezen voor je eigen energieleverancier met verschillende prijzen en contracten. De energielevering is goed voor iets meer dan een derde van de rekening - zo'n 35 á 36%.'

Dalende belastingen

De Kok vervolgt: 'De energiebelastingen waren de afgelopen tijd veel in het nieuws. Die gaan dalen. Aangezien deze bijna de helft van je rekening beslaan, heeft die daling een flink gevolg voor de totale energierekening.'

Hoevéél ze omlaag gaan, daarvan verschillen de berekeningen nog. 'De overheid heeft het CBS tien huishoudprofielen laten maken. Tien aardgaswoningen, en als je daar het gemiddelde van pakt, dan is de gemiddelde daling op de energiebelasting volgens het CBS volgend jaar 100 euro. Volgens ons bij Pricewise is de gemiddelde daling 75 euro op het belastingdeel. Dit is gebaseerd op wat onze websitebezoekers op onze site hebben ingevuld.'

Er is dus een verschil tussen 100 en 75 euro, maar, zo zegt De Kok, 'iedereen is het erover eens dat ''de gemiddelde energieconsument'' niet bestaat.'

'Ik sluit me ook wel aan bij de profielen die het CBS heeft gemaakt, zodat consumenten kunnen kiezen in welk profiel ze vallen. Van die tien huishoudens dalen de belastingkosten voor negen gevallen, en stijgen ze voor één. Dat ene soort huis waarvoor de belastingkosten stijgen is een groot, oud, slecht geïsoleerd huis met een hoog vast gasverbruik.'

Stijgende netwerkkosten

Deel twee van de rekening is dus het netwerkstuk: de aansluiting op het net en de meter, voor stroom en gas. 'Dit was de laatste dagen veel in het nieuws,' zegt De Kok. 'De stijging van de netwerkkosten is slechts vijf euro gemiddeld.'

Lees ACM: energietransport wordt 5 euro duurder

'In volgende jaren zal dit bedrag wel verder omhoog gaan. Voor 2020 nog niet, maar voor 2021 verwacht ik dat dit 20 tot 40 euro omhoog gaat, en voor 2022 opnieuw.'

Gelijkblijvende leveringskosten

'Vattenfall en Eneco hebben vanmorgen aangekondigd dat zij hun variabele tarieven niet gaan wijzigen komend half jaar. Dat betekent dus dat die post bij die leveranciers gelijkblijft voor die klanten. Datzelfde geldt voor variabele tarieven bij Essent. Ongeveer de helft van Nederland zit bij die leveranciers op zo'n variabel tarief.

Nu die niet wijzigen kun je berekenen wat de energierekening als geheel gaat doen, en die daalt dus zo'n 70 euro gemiddeld.'

Komende jaren: rekening alsnog flink omhoog

Verschillende experts voorzien voor 2021 en 2022 een stijging van de netwerkkosten, en De Kok voorziet zelf ook wel een stijging van de energiebelastingen. 'Het ministerie en het kabinet hebben uitgesproken dat ze daar in 2021 nog voorzichtig mee omgaan. Dus volgend jaar hebben we een belastingvoordeel. Voor 2021 is het plan om het belastingeffect neutraal te laten uitpakken, dus geen hogere kosten. Vanaf 2022 is een verdere verhoging van de belastingen te voorzien, met name op gas. Vandaar dat we verwachten dat de energierekening in komende jaren zal stijgen door de hogere netwerk- en belastingkosten.'