Impact studieschuld op hypotheek - reactie DUO
In de uitzending van maandag 14 oktober 2024 neemt Radar de invloed van je studieschuld op je hypotheek onder de loep. Je maximale hypotheek kan hierdoor namelijk tienduizenden euro's lager zijn. We hebben onderwijsinstelling DUO om een reactie gevraagd. Deze lees je hieronder.
Studenten zijn nog steeds vaak niet op de hoogte van de gevolgen van een hoge studieschuld, blijkt uit recent onderzoek. Herkennen jullie dit beeld bij DUO?
We zien dat (oud)studenten met een studieschuld relatief weinig contact opnemen wanneer je dit vergelijkt met actieve studenten. Ongeveer 20% van de telefoontjes komt van (oud)studenten met een studieschuld. De vragen gaan dan vooral over het ontstaan van een schuld (de historie), hoe hoog de schuld is, over de draagkrachtmeting of ze meer of minder kunnen aflossen, informatie voor een hypotheek aanvraag etc. Het aantal debiteuren is echter inmiddels groter dan het aantal actieve studenten. De aantallen telefoontjes van deze debiteuren is de loop der jaren gedaald doordat de digitale mogelijkheden voor (oud)studenten toegenomen zijn. Ze kunnen vrijwel alles zelf regelen via ons klantportaal MijnDUO en hebben voortdurend inzicht in hun studieschuld.
Actieve studenten bellen dus vaker dan (oud)studenten met een studieschuld. Ook voor deze actieve studenten geldt dat ze in MijnDUO hun gegevens, inclusief die van de actuele leningen en de rente elk gewenst moment kunnen inzien en aanpassen.
Het Nibud pleit voor meer financiële educatie. Kunnen jullie je daar in vinden?
Ja, het is belangrijk dat jongeren leren over geld en leren met geld om te gaan. Financiële educatie is natuurlijk breder dan alleen studiefinanciering. Ook andere partijen, zoals de ouders en omgeving van jongeren, hebben daar een rol in.
Op welke manieren proberen jullie studenten op het moment zo goed mogelijk voor te lichten?
DUO probeert studenten altijd zo goed mogelijk te informeren over de studieschuld en aflossen en de eventuele wijzigingen in de regelgeving. Zowel via standaard* communicatiekanalen zoals brieven, de website, social media posts op de populaire apps, speciale campagnes en webinars als via MijnDUO. De (oud)student kan hier 24/7 de eigen gegevens inzien en wijzigen.
*Standaard communicatie over lenen / rente:
Persoonlijke communicatie
- Ieder jaar krijgt elke student een persoonlijk bericht over haar/zijn studiefinanciering met daarin ook het rentepercentage voor het nieuwe jaar
- Voor iedere student staat het actuele rentepercentage in Mijn DUO
- Zodra het rentepercentage voor het nieuwe jaar is vastgesteld is, wordt ook het nieuwerentepercentage toegevoegd aan de gegevens in Mijn DUO
- Studenten die hun berichten digitaal ontvangen, krijgen een attentiemail met daarin het nieuwe rentepercentage, inclusief uitleg. Vóór de eerste uitbetaling van een lening krijgen zij de belangrijkste punten over lenen in hun mailbox, inclusief de vermelding van rente
Communicatie bij het aanvragen
- In Mijn DUO wordt met rode letters aangegeven ‘lening terugbetalen met rente’
- In Mijn DUO staat de waarschuwing ‘weet wat u leent’ met een link naar een rekenhulp waarin de student kan berekenen wat hij/zij nodig heeft en wat dat betekent voor de studieschuld
- Op papieren aanvraagformulieren is de ‘weet wat u leent’-waarschuwing in de toelichting opgenomen
- Bij de herinvoering van de basisbeurs (per september 2023), is bij alle studenten die leenden de lening op 0 gezet. Studenten moesten opnieuw aangeven hoeveel zij wilden lenen nu de basisbeurs terug was. Wie koos voor een lening, kreeg het effect daarvan in beeld
Website, social media en voorlichting
- Op duo.nl staat uitleg over rente op de speciale pagina
- Op duo.nl staat een rekenhulp waarmee studenten ook een schatting van het later terug te betalen maandbedrag kunnen maken en, nieuw, nu ook met het rentepercentage kunnen schuiven zodat je daar de effecten van kan zien.
- Via DUO’s Facebook, Instagram en X wordt ieder jaar de rente bekend gemaakt
- DUO organiseert webinars, waarbij ook lenen en rente aan bod komen
- DUO maakt informatiepakketten voor scholen en decanen
- DUO heeft 17 servicekantoren en -balies in het land
NB: waarschuwingen over rente waren er altijd en zijn sinds 2022 nog prominenter geworden.
En in het bijzonder over de invloed van studieschuld op hypotheek?
Zie ook vorige vraag. Op onze site staat informatie over studieschuld en hypotheken. Daarbij verwijzen we ook naar de site van de Rijksoverheid met informatie hoe zwaar de studieschuld meetelt. Daarnaast geeft onze rekenhulp inzicht wat een studieschuld betekent voor een hypotheek. En natuurlijk kan men in MijnDUO alle informatie vinden.
Heeft DUO, gezien het feit dat studenten nog vaak schrikken van de gevolgen van hun studieschuld, de afgelopen jaren tekortgeschoten in voorlichting?
We doen veel aan voorlichting (zie ook hierboven). DUO is een lerende organisatie, waardoor er altijd gekeken wordt naar mogelijkheden om de informatievoorziening en dienstverlening verder te verbeteren, onder meer door structureel klantonderzoek. Denk daarbij bijvoorbeeld aan onderzoeken naar bewust lenen en bewust aflossen. We zien in de klantonderzoeken wel dat ondanks alle (proactieve) communicatie slechts een deel van de mensen die informatie actief tot zich neemt of meeweegt bij een besluit.
Veel mensen kijken naar de behoefte in het moment en niet per se naar de langere termijn uitwerking, ondank dat deze informatie wel wordt aangereikt. Dit is een bekend fenomeen dat niet specifieke gerelateerd is aan jongeren of aan studiefinanciering maar aan lenen in het algemeen. Dit kan er echter wel toe leiden dat men later van de gevolgen schrikt.
Het kan erg schelen in je maandlasten als je je schuld binnen 15 of 35 jaar afbetaalt. Is het in bepaalde situaties mogelijk dat studenten een regeling kiezen? Waarom wel of juist niet?
Welke regels gelden is afhankelijk van de opleiding en wanneer men voor het eerst studiefinanciering heeft ontvangen. Er zijn 4 regelingen.
Je valt onder SF35 als je voor het eerst studiefinanciering krijgt in of na studiejaar 2023-2024, voor het eerst studiefinanciering kreeg voor een opleiding hbo of universiteit in of na studiejaar 2015-2016 of vóór en na 1 augustus 2023 zonder onderbreking studiefinanciering hebt gehad voor een mbo-opleiding.
Deze laatste groep mag overstappen naar SF15 voordat ze beginnen met aflossen. Ze krijgen daarover ook informatie na het laatste studiejaar. De keuze moet gemaakt zijn voor de start van de aflosfase; daarna is overstappen niet meer mogelijk. Men kan onze rekenhulp gebruiken om te kijken wat het meest verstandig is.
In de meeste andere gevallen valt men onder 1 van de andere regels waarvoor de aflosperiode 15 jaar is.
Op onze site vind je alle terugbetalingsregels.