Waarom stijgt de prijs van treintickets zo hard?
In augustus kondigde de NS aan dat ze verwachten dat treinkaartjes in 2025 8,7 procent duurder worden. Dit najaar wordt bekend hoeveel de prijzen volgend jaar precies gaan stijgen. Consumenten spreken tegen Radar hun ontevredenheid uit over het feit dat de prijzen blijven stijgen, terwijl zij geen verbetering merken in de problemen in het treinverkeer. Is die ontevredenheid terecht? Of is de prijs van treintickets mee gestegen met inflatie?
Zijn treintickets in de afgelopen jaren sneller duurder geworden dan bijvoorbeeld je boodschappen, je loon of je huur?
Geen tariefverhoging in 2024, dubbel zo hard in 2025?
In 2024 heeft het kabinet op verzoek van de Tweede Kamer een bedrag van 120 miljoen euro vrijgemaakt. Daardoor kon de NS een geplande verhoging van 8,7 procent in 2024 uitstellen, en werden treintickets in 2024 niet duurder dan het jaar daarvoor.
NS gaf bij deze uitspraak aan dat het in 2025 de uitgestelde tariefverhoging alsnog doorvoert, om het gat dat door inflatie ontstaat, te dichten. In augustus kondigde de NS aan dat ze een prijsstijging van 8,7 procent treinkaartjes in 2025, maar dit is nog niet definitief.
Dit najaar maken zij bekend wat de definitieve stijging van dit jaar wordt. Met de inflatie van dit jaar, kan deze stijging oplopen tot meer dan 10 procent.
Hoe de prijs van treintickets is gestegen
De jaarlijkse prijsstijgingen van NS-treintickets zijn vaak gebaseerd op inflatiecorrecties en andere prijsaanpassingen door de NS. Is een stijging van 8,7 procent, of zelfs meer dan 10 procent, dan een reële toename vergeleken met eerdere jaren? Hieronder kun je zien hoeveel de prijs van treintickets is gestegen vanaf 2008.
De procentuele stijging per jaar staat voor de gemiddelde prijsstijging. Het kan zijn dat sommige jaren de prijs van abonnementen meer dan van reguliere tickets, of de prijs van een eersteklas ticket stijgt meer dan eentje voor de tweede klas.
*De stijging van de procenten en bedragen 2025 is een projectie, gebaseerd op de huidige verwachting van de NS.
De verklaring voor de grote sprong in prijs van retourtjes van 2009 op 2010 is te verklaren door de invoering van de OV-chipkaart. Daarmee verdween het voordeel van een retourtje en werd dit gewoon de prijs van twee enkele ritjes opgeteld.
De verwachte stijging in 2025 is dus meer dan twee keer zo hoog dan deze in de 15 jaar daarvoor is geweest. Is dat te verklaren omdat de inflatie de afgelopen jaren ook hoog was?
Van de 17 jaar data in bovenstaande tabel is de prijsstijging van treintickets in 8 gevallen hoger dan de inflatie in Nederland.
Andersom was de inflatie in 9 gevallen hoger dan de prijsstijging van treintickets. Op basis van deze data lijkt er geen directe overeenkomst tussen de hoogte van inflatie en hoeveel treintickets stijgen.
Toenemende kosten van boodschappen en treintickets
Als we het de afgelopen jaren over toenemende kosten hebben, worden boodschappen in de supermarkt meteen genoemd.
Hoe vergelijkt de prijsstijging van treintickets met de stijging van boodschappen? Zijn de prijzen van boodschappen, vooral de laatste jaren, nog meer gestegen dan treintickets?
En hoe staat onze koopkracht daartegenover? Onze lonen zijn ook elk jaar mee gestegen, maar stegen die net zoveel als boodschappen of treintickets?
*De cijfers over lonen en boodschappen in 2024 zijn schattingen op basis van de veranderingen in het jaar tot nu toe. Dit zijn geen definitieve cijfers.
Hoeveel duurder is een ticket sinds 2008?
De prijs van treinkaartjes is sinds 2008 met 30% tot 40% gestegen, afhankelijk van het type kaartje en welk traject je reist.
- NS-treintickets zijn vanaf 2008 stabiel gestegen. Vanaf 2022 stijgt de prijs fors, met een verwachte sprong van 8,7 procent in 2025.
- Boodschappen zijn veel sneller duurder geworden, vooral in 2022 en 2023, met een stijging van meer dan 10 procent per jaar.
- Lonen zijn in afgelopen jaren gestegen, maar vaak langzamer dan de kosten voor boodschappen en treintickets.
Deze cijfers laten zien hoe de prijs van treintickets meegroeit met de groei van andere kosten. Ook zien we dat de stijgende kosten van boodschappen een grotere impact hadden op de koopkracht van de consument.
Met een verwachtende stijging van 8,7 procent (of hoger) in 2025, is het waarschijnlijk dat de kloof tussen treinkosten en inkomen verder zal toenemen.
Bronnen: