Zorgwaakhond wijst negen verzekeraars terecht over vrije artsenkeuze
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) tikt negen zorgverzekeraars op de vingers omdat zij de wet overtreden rondom de vrije artsenkeuze. Dit is het recht van verzekerden om zelf een behandelaar te kiezen zonder dat ze daar te veel voor betalen. De NZa beschrijft de overtredingen in een nog niet gepubliceerd besluit dat in handen is van Radar.
Hoe overtreden zorgverzekeraars de wet?
Zorgverzekeraars moeten extra vergoeding aanbieden aan klanten als die gebruik willen maken van een behandelaar die geen contract heeft met de verzekeraar. Als je naar een niet-gecontracteerde arts wilt, vergoedt de verzekeraar namelijk niet de hele rekening, maar de kosten mogen je niet belemmeren in je keuze.
Daarvoor moet je wel weten dat de extra vergoeding bestaat. Acht zorgverzekeraars vertellen hun klanten daar niet of nauwelijks over, blijkt uit onderzoek van de NZa, die geen namen noemt. Een negende verzekeraar vertelt klanten wel over de extra vergoeding, maar behandelt hun verzoeken daarvoor vervolgens verkeerd. Daarmee overtreden deze negen bedrijven de wet.
Dat is ernstig, zegt Martin Buijsen, hoogleraar gezondheidsrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Als heel veel mensen zo'n verzoek niet gedaan hebben omdat de mogelijkheid niet geboden werd, is dat wrang. Die mensen zijn misschien uiteindelijk niet naar de (niet-gecontracteerde) zorgaanbieder van hun keuze gegaan of wel, en hebben in dat geval misschien te weinig vergoed gekregen.’
Reactie NZa en Zorgverzekeraars Nederland
De NZa zegt dat ze geen uitspraken kan doen over lopende onderzoeken en verwacht het definitieve besluit eind januari te publiceren. Branchevereniging Zorgverzekeraars Nederland zegt niets te weten van het NZa-besluit en verwijst naar individuele zorgverzekeraars.
Wat zijn de gevolgen?
Volgens Buijsen is het bijzonder dat de NZa zo optreedt. Meestal kiest de toezichthouder ervoor om verzekeraars informeel aan te spreken in plaats van een officiële terechtwijzing, zoals nu. Overigens deelt de NZa nog geen straf uit. Die kan volgen als verzekeraars niet doen wat ze zegt.
Doen ze dat wel, dan krijg jij als verzekerde dus meer informatie en een andere behandeling van je vergoedingsverzoek. Volgens Bastiaan Wallage, een advocaat gespecialiseerd in gezondheidsrecht, zijn mensen daar weinig mee geholpen. Hij zegt: ‘Er komt een zinnetje extra in de polisvoorwaarden te staan dat waarschijnlijk toch niemand leest’.
Ook Stichting Handhaving Vrije Artsenkeuze is niet tevreden. Vanwege een verzoek van deze stichting heeft de NZa het besluit genomen, maar dat gaat volgens voorzitter Ger Jager niet ver genoeg. Hij wilde dat de NZa vastlegt hoe hoog de kosten voor een niet-gecontracteerde behandeling mogen zijn, maar de toezichthouder weigert dat. De stichting procedeert daarom verder.
Discussie over de vrije artsenkeuze laait op nu de restitutiepolis wordt afgeschaft. Met zo’n polis krijg je volledige vergoeding voor zorg, ook als je die krijgt van een niet-gecontracteerde behandelaar. Je ziet er meer over in de Radar-uitzending van 16 december.