Donder toch op, met je spookverhalen en misverstanden over vaccinaties
Ouders die ervoor kiezen om hun kinderen niet te laten vaccineren, brengen andere kinderen in (levens)gevaar. Omdat je mensen die de spookverhalen op Facebook geloven nogal moeilijk kunt overtuigen met verstandige argumenten, moeten er – nu er steeds meer mazelenbesmettingen zijn – echt strengere regels komen.
Kinderarts Károly Illy van het Rivierenlandziekenhuis Tiel zei het vorige week onomwonden tegen de NOS : mazelen is géén onschuldige kinderziekte. In 2018 raakten in Europa ruim 41.000 mensen besmet, 37 daarvan overleden. 'Het gros van de Europese kinderen die zijn overleden was nog te jong om gevaccineerd te worden. Zij werden slachtoffer van kinderen van ouders die zo onverstandig waren hun kind niet te vaccineren', aldus de kinderarts.
De antivaxxers hebben dus nogal wat op hun geweten.
Rondreizend virus
De laatste keer dat iemand in Nederland overleed aan mazelen, was in 2013. Maar nu lijkt er weer een (hopelijk kleine?) epidemie los te barsten. Op een Haags kinderdagverblijf raakten vier kinderen besmet . Zij waren allemaal niet ingeënt; drie niet omdat ze nog te jong waren – kinderen kunnen pas vanaf 14 maanden worden gevaccineerd tegen het zeer besmettelijke virus.
In de Verenigde Staten is nu een serieuze epidemie aan de gang, met 555 besmettingen dit jaar alleen al. De besmettingen in westerse landen waar de vaccinatiegraad over het algemeen nog goed op peil is, komt doordat het virus makkelijk ‘rondreist’ – het is zo’n beetje de meest besmettelijke virusinfectieziekte die er bestaat. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie waren er in het eerste kwartaal van 2019 maar liefst 112.163 mazelenbesmettingen, vier keer zoveel als in dezelfde periode vorig jaar. Dat het virus naar ons land is gekomen, viel dus te verwachten.
Géén onschuldige kinderziekte
'Ach, het is een onschuldige kinderziekte, we kregen het vroeger allemaal', zie ik soms voorbij komen op sociale media. Donder toch op. Dat jij de infectieziekte goed doorstaan hebt, wil nog niet zeggen dat mijn kind er nu ongeschonden doorheen komt. Tot een eeuw geleden stierven er in Nederland nog jaarlijks duizend mensen (vooral kinderen) door mazelen, in de jaren dertig van de vorige eeuw waren dat er twee- tot driehonderd per jaar, en tussen 1945 en 1976 (het jaar dat het mazelenvaccin in het rijksvaccinatieprogramma kwam) twintig tot dertig per jaar.
Op Twitter zag ik deze foto van een bericht uit een krant. De ingezonden briefschrijfster kreeg in 1960 mazelen. Na twee weken kon ze weer naar school. Haar vriendje had minder geluk: hij kreeg een hersenvliesontsteking en na een ziekenhuisopname kon hij daarna moeilijk meekomen op school. Behalve de ergste consequentie – overlijden – kunnen kinderen er blijvende, ernstige verschijnselen aan overhouden. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik loop toch liever niet het risico dat een van mijn kinderen een hersenvliesontsteking oploopt door een ziekte die, dankzij een vaccin, vermeden kan worden.
Wat zeur je nou?
'Ja maar, wat zeur je nou, als jouw kinderen ingeënt zijn is er toch niks aan de hand?' Ook zo’n gek misverstand. Kinderen kunnen pas gevaccineerd worden vanaf 14 maanden. Tot de leeftijd van ongeveer 4 maanden zijn ze beschermd door de antistoffen van hun moeder (als die gevaccineerd is, of zelf de mazelen heeft gehad). Als je niet zeker weet of je gevaccineerd bent, kun je je eigen vaccinatiegegevens opvragen bij het RIVM. (Duurt wat langer dan de paar weken die er normaal gesproken voor staat, omdat veel mensen dat nu doen).
De kleintjes gaan dus zo’n tien maanden onbeschermd door het leven. En wat te denken van kinderen met een verzwakt immuunsysteem door ziekte, die niet ingeënt kunnen worden?
'Dan moet je je kinderen maar pas vanaf veertien maanden naar een kinderdagverblijf sturen', zag ik als 'tip' voorbij komen op sociale media. Wederom: donder toch op. Als ouders gewoon hun kinderen wél laten vaccineren, kunnen de jongsten gewoon wel naar het kinderdagverblijf – en hun moeders (want de impliciete boodschap is dat die maar lekker thuis moeten blijven) naar hun werk. Bovendien: moet je dan ook maar niet met je kind naar de speeltuin, het zwembad, de kinderboerderij of een indoorspeeltuin omdat antivaxxers liever in spookverhalen geloven dan hun kinderen en die van anderen te beschermen?
Weigercrèches
Heel goed, dat er in Nederland inmiddels zo’n honderd kinderdagverblijven zijn die niet-gevaccineerde kinderen weigeren. Of tenminste: proberen. Ze mogen niet naar bewijzen vragen van vaccinatie en het is nog onduidelijk of weigeren wel echt mag. D66 wil dat er snel een vaccinatiewet komt die kinderdagverblijven toestaat om niet-ingeënte kinderen te weigeren.
Ik ben helemaal voor. Niet alleen omdat het een fijn idee is voor ouders die hun kinderen – en daarmee die van anderen – wél willen beschermen. Maar ook omdat er een duidelijk signaal uitgaat van weigercrèches: geloof vooral in spookverhalen, maar breng daarmee geen andere kinderen in gevaar.
Zoals ik al eerder schreef, zal er van een vaccinatieverplichting wel niet veel komen. Ouders van kleine kinderen, of kinderen die niet gevaccineerd kunnen worden, kunnen dus niet veel meer doen dan zelf bij hun kinderdagverblijf vragen hoe het daar eigenlijk met de vaccinatiegraad zit. En dan heel snel een andere plek zoeken als die laag blijkt, of als het kinderdagverblijf dat niet wil vertellen.
