shop1 schreef:adSolvendum schreef:
Auteursrechten op een publiek, gratis en voor eenieder toegankelijk medium wat nota bene gebaseerd is op de public domain gedachte.
Juist ja.
Nou, nee. Het medium wat we hier op het oog hebben werd opgericht op basis van een oorlogsgedachte. PD is er later apart bijgekomen en leeft nog steeds.
Anno 2011 is public domain een vies woord of een vloek want alles draait om de pegels, niet goed Schiks dan maar en desnoods met advocaat en ongepaste kracht termen.
Ook niet waar. Public Domain of, zoals het tegenwoordig beter benoemt wordt: open-source voor software en Creative Commons voor content als afbeeldingen en/of text, is springlevend.
Echter ook bij deze beide zal je tegenkomen dat je bij gebruik voor commerciele doeleinden vaak tegen een betalingsverplichting aan loopt.
Zo mag je bij sommige open-source licenties wèl commercieel gebruiken (GPL) op voorwaarde dat je de (door jou aangepaste) broncode ook weer gratis beschikbaar stelt. Dat zou je als een betaling in natura kunnen zien; je eigen inspanningen komen zo ten goede aan het algemeen nut en daarmee doe je je "schuld" voor het commercieel gebruik af. Andere open-source licenties zijn beperkter (BSD) en sluiten commercieel gebruiker zonder betaling uit.
Bij CC (Creative Commons) ligt het nòg weer anders. Creative Commons (CC) is een oorspronkelijk Amerikaans project voor het bevorderen van open inhoud. Het wil het mogelijk maken om creatieve werken vrijer beschikbaar te stellen dan bij traditioneel auteursrecht of copyright mogelijk is, zodat die werken bijvoorbeeld makkelijker gekopieerd en verspreid kunnen worden of dat anderen er verder aan kunnen werken. Het project biedt verschillende vrije licenties aan die copyrighthouders kunnen gebruiken om bij het verspreiden van informatie problemen te voorkomen die door de huidige auteursrechtwetgeving kunnen optreden.
Het initiatief werd in 2001 opgericht door onder anderen Lawrence Lessig, een belangrijk pleitbezorger voor een soepeler systeem van auteursrecht. Creative Commons omvat een aantal internationale projecten om de licenties te vertalen van het Engels en van het Amerikaanse recht naar andere talen en andere rechtssystemen.
Creative Commons kenmerkt haar licenties doordat ze heeft gezorgd dat de licenties begrijpelijk zijn zowel voor de mens (de Commons Deed) als voor machines (de metadata) en dat de licenties afdwingbaar zijn voor de rechtbank (de juridische code, de daadwerkelijke licentie).
BY: Attribution of Naamsvermelding: het kopiëren, distribueren, vertonen en uitvoeren van het werk en afgeleide werken is toegestaan op voorwaarde van het vermelden van de oorspronkelijke auteur.
NC: Non-commercial of niet-commercieel: het kopiëren, distribueren, vertonen en uitvoeren van het werk en afgeleide werken mag niet voor commerciële doeleinden.
ND: No Derivative Works of geen afgeleiden: het kopiëren, distribueren, vertonen en uitvoeren van het werk is toegestaan, maar niet het veranderen van het werk
SA: Share Alike of gelijk delen: het distribueren van afgeleide werken is alleen toegestaan onder een identieke licentie, zie ook copyleft.
CC0: Naast de verschillende CC-licenties bestaat er ook CC0. CC0 is bedoeld voor eigenaren van auteursrechten om werk vrij te geven aan het publiek domein, waarbij bepaalde juridische systemen het effectief verbieden om de rechten van een eigenaar over te dragen, zelfs als de auteur dit wenst.
Het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam (IViR) heeft in samenwerking met de Waag Society en stichting Nederland Kennisland (in het kader van DISC) Nederlandse versies van de Creative Commons licenties ontwikkeld. Bernt Hugenholtz en Nynke Hendriks van het IViR hebben de licenties vertaald naar en aangepast aan het Nederlandse recht. Met de licenties kunnen Nederlandse schrijvers, fotografen, filmmakers, musici en andere contentproducenten straks hun werk vrij voor het publiek beschikbaar maken. De Nederlandse versie van de licentie is te vinden op de website van Creative Commons.
Laat onverlet dat ook de (amateur)fotograaf die zijn werk onder de BY licentie in het publieke domein plaatst, ten minste recht heeft op naamvermelding.
De fotograaf die zijn werk éénmalig of voor veelvuldig gebruik tegen een betaling ter beschikking stelt, maakt gebruik van internet als een webwinkel. Het feit dat zijn werken op een internet pagina staan, betekent nog niet dat hij(of zijn rechthebbende vertegenwoordiger) daar géén rechten op kan laten gelden.
