'Concrete afspraken nodig over verlagen gaswinning'

Dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) de winning wil terugschroeven is een goed teken, maar de voorstellen die de NAM deze week deed zijn volgens het SodM niet concreet genoeg. Het SodM spreekt van 'code rood' in Groningen en verwacht dat de gaswinning fors moet worden teruggeschroefd om de veiligheid te verbeteren.

Aardbeving 8 januari

In het Groningse plaatsje Zeerijp vond maandag een beving plaats met een kracht van 3,4. Het was de zwaarste in vijf jaar. De NAM stelde vervolgens voor op zes plaatsen in Groningen de gaswinning te stoppen of terug te schroeven. Daarbij werden echter geen concrete cijfers genoemd. En dat is niet het enige kritiekpunt van het SodM op de NAM. Volgens het staatstoezicht wekt de NAM de indruk 'dat de maatregelen enkel nodig zijn voor de veiligheidsbeleving' van Groningers, terwijl er wel degelijk reële veiligheidsrisico's zijn.

Het SodM benadrukt dat het in zijn advies aan minister Eric Wiebes (Economische Zaken) alleen naar het veiligheidsaspect zal kijken. De andere kant van de medaille, waar Wiebes' voorganger Henk Kamp in deze discussie ook vaak mee schermde, is de zogenoemde leveringszekerheid, maar die laat het SodM buiten beschouwing. 'Het is aan de minister om zo nodig een afweging te maken tussen veiligheid en leveringszekerheid', aldus het SodM. 'De minister beslist uiteindelijk wat er met de gasproductie in Groningen moet gebeuren.'

Groningers dolblij

'Het is een hard oordeel en dit liegt er niet om', zegt gedeputeerde Eelco Eikenaar over het naderende advies van het SodM om de gaswinning flink te verlagen. In Groningen is dolblij gereageerd op het nieuws. 'Dit is echt een heel positief signaal', aldus aardbevingsgedupeerde Annemarie Heite.

'Dit alles bevestigt wat we hier altijd al zeggen', zegt Eikenaar. 'De veiligheid van de Groningers moet gewaarborgd worden en dat kan alleen door minder gas te winnen.'

'Tijd dat Wiebes er alles aan gaat doen'

Volgens de provinciebestuurder wordt het tijd dat minister Eric Wiebes er alles aan gaat doen om een volgende grote beving te voorkomen. 'En dat kan ook gewoon', zegt hij. 'Er was een goed plan voor een stikstoffabriek. Daarmee kun je buitenlands gas bewerken, waardoor je in Groningen ongeveer zeven miljard kuub minder hoeft te winnen. Die fabriek had er al kunnen zijn.'

Voor de gedupeerden lijkt het oordeel een doorbraak. 'De leveringszekerheid moet ondergeschikt zijn aan veiligheid', zegt gedupeerde Annemarie Heite. 'Het is nu voor het eerst dat het SodM zijn verantwoordelijkheid pakt en de veiligheid alleen centraal stelt. Dit is nou precies wat we in Groningen nodig hebben.'

Reactie Ombudsman: 'Bewoners moeten weten waar ze aan toe zijn'

Een deel van de Groningers in het aardgasgebied verliest de moed en wordt wanhopig. Zij moeten weten waar ze aan toe zijn als hun huizen bevingsschade hebben en de schade moet coulant en voortvarend worden afgehandeld. Dat vindt Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen, die vrijdag in Appingedam spreekt met mensen die tijdelijk in een andere woning moeten verblijven omdat hun eigen huizen versterkt moeten worden vanwege de aardbevingen.

De Nationale Ombudsman en de Kinderombudsman deden in april vorig jaar een dringende oproep aan het kabinet om 'verantwoordelijkheid te nemen'. Daarna voerden zij gesprekken met bewoners, bestuurders en wetenschappers. Volgens de Ombudsman hebben veel Groningers het vertrouwen in de overheid verloren.

'Groningers kunnen moeilijk voor hun belang opkomen'

Voor de Groningers is het van belang dat ze in rechtsbescherming en klachtafhandeling snel duidelijkheid krijgen, stelt Van Zutphen. 'Ik verwacht van minister Wiebes dat hij de inmiddels onontwarbare kluwen bestuurlijke spaghetti onmiddellijk van tafel haalt. Het is letterlijk niet te doen voor de Groningers om op te komen voor hun belangen. Hoe lang moeten ze nog wachten op oplossingen?'

De Nationale Ombudsman roept Groningers die problemen hebben als gevolg van de gaswinning op zich bij hem te melden. 'Wij gaan hem of haar vervolgens helpen om bij het juiste loket terecht te komen, dat kan ook behandeling van de klacht door de Nationale Ombudsman betekenen.' In Appingedam spreekt hij onder meer met bewoners, maatschappelijke organisaties en de commissaris van de Koning.

Update 15 januari 10:26 - 2900 schademeldingen

Het Centrum Veilig Wonen (CVW) heeft na de aardbeving bij het Groningse Zeerijp tot nog toe ruim 2900 meldingen over schade binnengekregen. Dat heeft een woordvoerder van het centrum maandag bekendgemaakt. 'Vanmorgen rond 08.00 uur lag het aantal op 2912', aldus een woordvoerder.

Afgelopen donderdag lag het aantal meldingen nog op ruim 2000. Het is nog onbekend hoe vaak het CVW deze week tussenstanden van het aantal bevingen naar buiten zal brengen.

De aardbeving bij Zeerijp vond vorige week maandag plaats. Met een kracht van 3,4 was het de zwaarste beving sinds jaren.

Lees ook: NAM wil gaswinning stilleggen op zes locaties

Bron: ANP