Mantelzorg

De langdurige zorg dreigt volledig vast te lopen als de sector de hulp van naasten en vrijwilligers niet snel en structureel omarmt. Daarvoor waarschuwt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het advies Anders leven en zorgen dat donderdag verschijnt, schrijft NRC.

De jaarlijkse tegemoetkoming voor mantelzorgers is de afgelopen jaren in veel gemeenten minder geworden. Dat meldt koepelorganisatie MantelzorgNL op basis van een onderzoek naar hoe gemeenten mantelzorgers waarderen.

De afgeschaalde zorg raakt een op de drie mantelzorgers die hulp krijgen van professionals. Vier op de vijf van deze mantelzorgers vangt die afschaling deels op, of zelfs helemaal. Daardoor heeft bijna de helft van hen het gevoel dat ze hun zorgtaken niet meer kunnen bolwerken. Dat blijkt uit cijfers van MantelzorgNL over de invloed van corona. 

Niet alleen professionele zorgverleners, maar ook mantelzorgers moeten een zorgbonus krijgen. Liesbeth Hoogendijk, bestuurder van MantelzorgNL, vindt het daar de hoogste tijd voor. De Mantelzorglijn krijgt dagelijks signalen binnen van mantelzorgers die op omvallen staan omdat er ook op hen een groot beroep wordt gedaan tijdens de corona-uitbraak.

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is bedoeld om mensen die hulp nodig hebben langer zelfstandig thuis te kunnen laten wonen. Vanaf 1 januari 2015 moeten gemeenten deze wet uitvoeren. Dit houdt in dat zij bekijken welke zorg of aanpassingen jij nodig hebt, waarna ze de zorg ook betalen. Deze decentralisatie zorgt ervoor dat je niet in elke gemeente recht hebt op dezelfde voorzieningen. Er zijn zelfs mensen die verhuizen omdat ze in een andere gemeente bepaalde zorg wél vergoed krijgen. Dit noemen ze ook wel de Wmo-migranten.

Als er geen mantelzorgers waren, mensen die voor hun naasten zorgen, dan zou de maatschappij 32 miljard tot 44 miljard euro kwijt zijn om zorgprofessionals dat werk te laten doen. Dat zegt MantelzorgNL op basis van onderzoek door onderzoeksbureau Ecorys. De bijdrage van mantelzorgers aan de maatschappij staat voor 22 miljard euro, stellen de onderzoekers vast. Maar die krijgen we toch niet cadeau.  

'Ik zou overwegen om mijn dierbare uit een verzorgingstehuis zelf in huis te nemen, mocht het weer van een lockdown komen.' Dat zegt twee derde van bijna 10.000 respondenten. Wie echter daadwerkelijk iemand in een verzorgingshuis heeft zitten, denk daar anders over.

Wat is een mantelzorger eigenlijk? En als je voor iemand bepaalde zorgtaken op je neemt, kun je dan in aanmerking komen voor een vergoeding? Dokters van Morgen (overgenomen door Radar) spreekt met Fleur Kusters van MantelzorgNL.

Zowel mantelzorgers als degenen die mantelzorg ontvangen maken zich zorgen over de huidige situatie. Uit onderzoek van Radar blijkt dat het aantal uren bij 65 procent van deze groep is veranderd sinds de coronacrisis. Het is meer, minder of zelfs helemaal weggevallen. 72 procent maakt zich zorgen om de situatie, en niet alleen vanwege besmettingsgevaar. Wat de meesten niet blijken te weten, is dat er wel degelijk een vangnet bestaat.

Niet de angst voor besmetting met corona, maar het uitblijven van een hulpvraag is de voornaamste reden dat mensen die hulp willen bieden niet in actie komen. Dit blijkt uit onderzoek van Radar waarin ruim 2.300 mensen aangeven dat zij, nu mantelzorgers overuren draaien, zouden willen helpen, maar dit (nog) niet doen.

Zo'n twee miljoen mensen ontvangen thuiszorg en/of wijkverpleging. Vanwege het coronavirus is er minder thuiszorg mogelijk en wordt de druk op de schouders van mantelzorgers groter. Ze krijgen steeds meer zorgtaken en verantwoordelijkheden. Hoe houd je als mantelzorger alle ballen hoog? MantelzorgNL pleit in Radar voor een Zorgladder Mantelzorg om mantelzorgers te hulp te schieten.

In veel gemeenten krijgen mantelzorgers jaarlijks een vorm van waardering, maar in 78 van de in totaal 355 gemeenten lijken ze daarnaar te kunnen fluiten. Dat heeft MantelzorgNL uitgepluisd, een landelijke vereniging die opkomt voor mensen die voor een naaste zorgen. Zondag is het de Dag van de Mantelzorg.

Een op de vijf mensen krijgt dementie. Bij vrouwen is de kans zelfs nog veel groter, namelijk een op de drie. Door de vergrijzing zal in 2040 ruim een half miljoen Nederlanders dementie hebben.

Er zijn miljoenen Nederlanders mantelzorger of vrijwilliger. Zij zorgen voor zieken en ouderen. Steeds vaker krijgen mantelzorgers te maken met overbelasting. Wat kunnen zij doen om die belasting te verlagen?

Veel werkende mantelzorgers zijn ontevreden met hun leven en ervaren een te hoge tijdsdruk bij de zorg voor een ziek familielid. Vooral mensen die hier wekelijks acht uur of langer mee bezig zijn hebben daar last van, concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau in een onderzoek.