Pensioenstelsel

Pensioenfondsen blijken al jaren ondermaats te presteren. Hierdoor staat het pensioen van verloskundigen, kappers, bakkers en medewerkers van apotheken en supermarkten onder druk. ‘Ruim 5,4 miljoen deelnemers zijn hier uiteindelijk de dupe van’, aldus Anton Kramer, medesamensteller van de Pensioenfonds Ranglijst.

Na jaren strijd heeft de Tweede Kamer gister eindelijk de nieuwe pensioenwet aangenomen. De vlag kan uit bij de ruim 1,2 miljoen zzp’ers die ons land rijk is. Als de wet ingaat kunnen zij jaarlijks veel meer geld fiscaal voordelig in hun persoonlijke pensioenpotje stoppen.

Nederlanders worden steeds ouder en ontvangen daardoor langere tijd pensioen. Ook werken we vaker dan vroeger in verschillende sectoren, waar we via verschillende pensioenfondsen pensioen opbouwen. Door de lage rente van de afgelopen jaren kwam de financiële positie van pensioenfondsen onder druk te staan. Allemaal redenen om te kijken naar een nieuw pensioenstelsel.

ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, verhoogt voor het eerst in jaren de pensioenen weer iets. Net als andere fondsen is het ambtenarenpensioenfonds er de laatste tijd een stuk beter voor komen te staan. Volgens ABP is de stap daarbij mogelijk omdat de overheid de regels heeft aangepast vooruitlopend op het nieuwe pensioenstelsel.

Pensioenfonds PME gaat in juli de pensioenen verhogen. Het is voor het eerst sinds 2008 dat het fonds voor werknemers uit de metaal- en technologiesector dit doet. De verhoging, met net geen 1,3 procent, is mogelijk gemaakt door een versoepeling van de financiële spelregels voor pensioenfondsen die per 1 juli ingaat. PME beheert de pensioenen voor ruim 600.000 mensen.

De grote Nederlandse pensioenfondsen hopen na jaren de pensioenen eindelijk weer wat te kunnen verhogen. Hun financiële positie is afgelopen kwartaal behoorlijk verbeterd door het oplopen van de rente, ondanks dat er op de aandelenmarkten grote tegenwind was door de oorlog in Oekraïne. Als de overheid zoals verwacht bepaalde regels voor de fondsen iets versoepelt, liggen hogere pensioenen voor miljoenen Nederlanders binnen handbereik.

Ze liepen sinds 1980 hand in hand: het minimumloon en de AOW. Ging het eerste omhoog, dan ging de tweede automatisch mee. Als een verliefd stelletje. Maar de handen laten elkaar in de nieuwe kabinetsplannen plotseling los. En daar moeten ouderen voor gecompenseerd worden, vinden de vier ouderenorganisaties ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM. Want het minimumloon gaat in stapjes met 7,5 procent omhoog, de AOW niet. Dat schrijft Trouw.

De pensioenen van deelnemers van een aantal fondsen kunnen volgend jaar toch meegroeien met de prijsstijging. Een voorstel van de PvdA hiertoe kan op steun van genoeg partijen in de Tweede Kamer rekenen, en ook het kabinet wil eraan meewerken. Pensioenfondsen met minstens 1 euro en 5 cent in kas voor elke euro verschuldigd pensioen, mogen de pensioenen laten meegroeien, mits zij zich al verbinden aan het nieuwe pensioenstelsel.

Wie met pensioen gaat, wil vaak tijdens de eerste jaren over meer geld beschikken dan tijdens de laatste. Dat kun je regelen als je voor je pensioen spaart met een lijfrente, want daarbij mag je grotendeels zelf bepalen binnen hoeveel tijd je gespaarde geld moet worden uitgekeerd. Althans, dat kan nu nog. Met het nieuwe pensioenakkoord wordt die optie waarschijnlijk verboden. Wat betekent dat?

Consumenten moeten met hun klachten en vragen over hun pensioen terechtkunnen bij een speciaal pensioenloket met het oog op de invoering van het nieuwe pensioenstelsel dat er uiterlijk in 2027 komt. Volgens de Consumentenbond moet de op te richten pensioenautoriteit, een onafhankelijk overheidsorgaan, het belang van consumenten bewaken en hen helpen overzicht te houden en keuzes maken.

Meer dan de helft van de pensioenfondsen is te weinig transparant over de kosten die het maakt. Dat constateert de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De toezichthouder roept op tot verbetering, want transparantie hierover zou erg belangrijk zijn voor de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel.

Nederland heeft het beste pensioenstelsel van de wereld. Dat horen we vaak. En toch hangen eind dit jaar weer pensioenkortingen boven ons hoofd, terwijl er zo'n 1750 miljard euro in onze pensioenpot zit. De structureel lage rente is een groot probleem voor ons pensioen. Er is tien jaar onderhandeld over een nieuw pensioenakkoord en desondanks vragen steeds meer economen zich af: is het huidige kapitaaldekkingstelsel wel goed voor ons pensioen of zouden we moeten overstappen naar het omslagstelsel?

Ouderenorganisatie ANBO is onder voorwaarden akkoord met de pensioendeal. Wel moet er een betere overgangsregeling komen. Concreet zouden de voorwaarden voor indexatie en korten tot 2026 al volgens het nieuwe stelsel moeten gelden. Zo niet, dan zouden ouderen wel het bitter van het huidige stelsel te slikken krijgen, maar niet het zoet van het nieuwe stelsel, aldus ANBO.

Het nieuwe pensioenstelsel levert niets op voor gepensioneerden. Dat zegt ouderenorganisatie ANBO. 'Er lijkt geen enkele aandacht voor deze groep', zegt directeur-bestuurder van ANBO Liane den Haan. 'Zij hebben vooral de lasten gedragen van het huidige onredelijke stelsel, maar missen de vruchten van de vernieuwing. Dat is onredelijk en onevenwichtig.'

Vakbonden, werkgevers en het kabinet hebben een definitief akkoord bereikt over de hervorming van het pensioenstelsel. Dat hebben voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW, FNV-voorman Han Busker en minister Wouter Koolmees bekendgemaakt na overleg op het ministerie van Sociale Zaken.