94% vraagt om actie tegen vuurwerkoverlast
94 procent van ruim vierduizend respondenten wil vuurwerk aan banden leggen. Daarvan is de overgrote meerderheid voor een verbod op vuurwerk voor particulieren, een kleine groep wil alleen (meer) vuurwerkvrije zones. Slechts 6 procent wil geen inperking van het vuurwerkgebruik. Daarmee blijft de vraag van mensen tegen het aanpakken van vuurwerkoverlast groeien.
De afgelopen jaren hield Radar in december een 'pijlenpeiling'. 5 jaar geleden, aan het einde van 2014, was 64 procent voor een verbod op vuurwerk voor particulieren. Dat is inmiddels flink gegroeid: dit jaar geeft 94 procent van de polldeelnemers aan dat zij het vuurwerkgebruik graag ingeperkt willen zien. Zoals iemand toelicht: 'Ik ben niet tegen legaal vuurwerk. Maar het is uit de hand gelopen. Steeds zwaarder en illegaal spul is erbij gekomen. Dat "verknalt" heel het vuurwerk!'
Zwaar en illegaal spul "verknalt" heel het vuurwerk
De opties om vuurwerkoverlast aan te pakken zijn ook in aantal toegenomen. Zo is een kleine groep voor een verbod op alleen knalvuurwerk (7% van alle deelnemers) of knallers en pijlen (4%). De grootste groep is echter voor een totaalverbod op vuurwerk voor particulieren: van de complete groep respondenten is 4 op de 5 hiervoor. Dat is een groei van 6 procent ten opzichte van vorig jaar.
Deelnemers aan de poll noemen legio redenen om vuurwerk aan te pakken: Ongelukken, angst bij dieren én mensen die zich er onprettig bij voelen. Luchtvervuiling die niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook voor de gezondheid: 'De boeren moeten van alles, bouw ligt stil en noem maar op vanwege de uitstoot en dan mag er wel voor 70 miljoen de lucht in', vergelijkt een polldeelnemer. Om de lijst met argumenten af te maken: de druk op en geweld tegen hulpverleners. Rotzooi dat niet opgeruimd wordt. En geldverspilling, zowel door vuurwerkgebruikers als voor de gemeenschap die ervoor opdraait.
De boeren moeten alles, maar er mag wel voor 70 miljoen de lucht in
Wie betaalt de kosten voor de gemeenschap?
Van de mensen die een totaalverbod willen op vuurwerk voor particulieren, wil ongeveer een derde wel graag dat er (meer) georganiseerde shows voor in de plaats komen: 'Bij oud en nieuw vind ik gewoon dat er vuurwerk moet zijn. Als alle gemeentes gewoon per inwoner een euro bij de gemeentelijke reinigings- en rioolbelasting doen en daarvoor in de steden op verschillende plekken mooie vuurwerkshows geven dan ben je van een hoop ellende af.'
Niet iedereen zal willen betalen voor een vuurwerkshow, maar, zo laten sommige deelnemers weten: de (hoogoplopende) kosten worden nu ook op de gemeenschap verhaald: 'Al weken voor de jaarwisseling wordt er al flink (vooral 's nachts!) geknald. De kosten van ongelukken worden op de gemeenschap afgewenteld.' En niet alleen de ziektekosten: ook de (vanuit de ‘belastingcenten’ betaalde) hulpverleners draaien overuren.
De schade is enorm. Idee: maak vuurwerk enorm duur
Een ander vindt dat de relschoppers en vuurwerkgebruikers zelf voor de kosten moeten opdraaien: 'De maatschappelijke schade is enorm. Idee: schade verhalen op de daders door vuurwerk enorm duur te maken.'
'Terug naar de oude regels'
Wie tegen een verbod is, wil de traditie graag in ere houden of ziet niet hoe het gehandhaafd kan worden. 'Als de pakkans zo klein is als bij de meeste vergrijpen nu, dan zie ik een verbod als een loze kreet. Gisteren weer twee mannen zwaargewond (32 jaar oid) hoe zo dan een verbod? Zijn dit verwarde figuren, of is het zoals gewoonlijk: "ik wil zelf weten wat ik doe, ik laat mij niets AFNEMEN". Wij zijn helaas niet meer gewend aan gewoon de regels volgen.'
Een ander vreest dat een verbod alleen maar verzet uitlokt, en meer ongelukken: 'Een verbod op weer iets wat veel mensen leuk vinden, lokt weer meer onvrede uit in de maatschappij. En onveiligheid want men gaat het nu allemaal illegaal kopen, dat gebeurt nu af en toe. Met alle risico’s van dien.'
Sommigen pleiten niet voor een verbod, maar voor een andere aanpassing. 'Terug naar de "oude" regels', bijvoorbeeld: 'verkoop alleen op oudejaarsdag en afsteken tussen middernacht en 02:00 uur.' Veel deelnemers, of ze nu voor of tegen vuurwerk zijn, zien graag dat degenen die het voor de rest verknallen aangepakt worden: 'Pak het illegale vuurwerk maar aan en geef relschoppers veel hogere straffen.'
Lees ook: veilig en legaal vuurwerk kopen doe je zo
Ook je mening geven?
Ongeveer twee keer per maand stuurt Radar een vragenlijst uit over een consumentenonderwerp. Wie lid is van het Radar Testpanel, krijgt per mail een uitnodiging om de vragenlijst in te vullen. Heb je er iets over te zeggen, dan kun je meedoen aan de enquête. Wil jij ook uitnodigingen ontvangen en zo je mening en ervaringen delen? Meld je (gratis) aan via deze vragenlijst.