Achtergrond informatie - exotische dierenhandel

Honden, katten, cavia's. Dat zijn voor ons bekende huisdieren. Maar wat dacht u van een dingo (wilde hond), een lynx of een wasbeer? Er wordt flink gehandeld in exotische dieren in Nederland. Volgens Stichting Aap (www.stichtingaap.nl) is Nederland 1 van de grootse import- en exportlanden van Europa als het gaat om dierenhandel.

Een dingo is een vreemd huisdier, maar wat nog vreemder is, is dat het legaal is. TROS Radar ging met verborgen camera op pad en kon een kangoeroe kopen, twee dingo's, drie moeraslynxen en een serval. Met papieren en volkomen legaal. Dat deze dieren wild en gevaarlijk zijn is geen punt.

Het is onbekend hoeveel dieren er verhandeld worden maar het probleem is groot.

Ze worden uit hun natuurlijke leefomgeving weggehaald om als huisdier door het leven te gaan. Dat is niet alleen heel erg zielig maar ook erg gevaarlijk.

De wetgeving tegen de handel in exotische dieren schiet zowel op Nederlands als op Europees niveau, te kort. Er zijn enorme verschillen binnen de Europese Unie. Dieren die je in Duitsland wel als huisdier mag hebben, mogen in Nederland niet. En dat zorgt voor grote problemen.

Bijvoorbeeld: Een vrouw loopt met een berberaap over straat in Amersfoort. Berberapen houden is verboden in Nederland. Er komt een melding binnen bij de Algemene Inspectiedienst en die gaat erachter aan. Wanneer ze de vrouw vinden vertelt zij dat ze het aapje in Duitsland heeft gekocht. In plaats van dat de vrouw bijvoorbeeld een boete krijgt, wordt ze teruggestuurd naar Duitsland omdat het houden van een berberaap daar wel mag. Als mevrouw met een pak cocaine was betrapt, was ze niet teruggestuurd naar het land van herkomst, maar krijgt ze een gevangenisstraf.

Nederland heeft een aantal wetten die exotische dieren zouden moeten beschermen.

1. De internationale CITES wet

173 landen hebben afspraken gemaakt om handel tegen de gaan. Niemand mag in Nederland een beschermd exotisch dier zonder vergunning verhandelen, bezitten of vervoeren. Maar de wet is zo complex dat het moeilijk te achterhalen is welke dieren er onder vallen. De wet bestaat uit CITES I, II en III.

In CITES I omvat soorten, die onder meer door internationale handel met uitsterven bedreigd zijn. Zoals bijvoorbeeld primaten en katachtigen. In deze soorten mag geen handel worden gedreven wanneer er spraken is van uit het wild afkomstige

dieren of planten.

In CITES II omvat soorten, die onder meer door internationale handel met uitsterven bedreigd kunnen worden. Daarom wordt deze handel gereguleerd. Dat houdt in dat de dieren illegaal zijn wanneer ze niet de juiste papieren hebben. Hebben ze wel papieren, dan zijn ze legaal zoals bijvoorbeeld een moeraslynx.

In CITES III staan omvat soorten, waaraan een land, waar zo´n soort voorkomt, bescherming wil bieden om te voorkomen dat deze door internationale handel uitsterft in dat land.

2. De Flora en Fauna wet verbiedt het houden van beschermde diersoorten maar omschrijft niet om welke dieren het dan precies gaat. Er bestaat in Nederland geen duidelijke lijst van welke dieren je nou wel en welke je niet mag houden.

3. De exotische dieren die wel in Nederland gehouden worden, vallen onder de Gezondheids- en Welzijnswet. Met deze wet zou de overheid toezien op de leefomstandigheden van de dieren, om precies te zijn in artikel 33. Dit artikel is alleen sinds 1992 nog steeds niet ingevuld. En dus kan vanuit de wet gezien niet uitgeleg worden wat het welzijn van dieren precies inhoudt.

Het is de bedoeling dat de twee laatstgenoemde wetten samen worden gevoegd tot een wet, de dierenwet. Deze wet ligt nu bij verschillende partijen en instanties ter inzage. In het najaar zal de wet worden besproken in de Tweede Kamer. Maar nu al voorziet bijvoorbeeld Stichting Aap problemen. Bijvoorbeeld als het gaat om dierenwelzijn wordt weer niet beschreven wat dat welzijn dan precies inhoudt.

Weer een voorbeeld: Bij de opening van een grote discotheek wordt besloten 2 panters in kooien voor de boxen neer te zetten. De dieren worden blootgesteld aan keiharde muziek, bier wordt in de kooi gegooid  en sigarettenpeuken ook. Om te bepalen dat het welzijn van de dieren is aangetast moeten twee onafhankelijke dierenartsen naar de discotheel toekomen om met eigen ogen te zien dat de sigaretten bij wijze van spreken worden uitgedrukt op de panters. Tegen de tijd dat de dierenartsen ter plaatse zijn, is de handelaar van de panters al weer lang en breed op weg naar Belgie waar hij vandaan komt.

De wetten bestaan wel maar zijn dus onduidelijk. Er is geen overzichtelijke lijst waarop staat welke dieren wel en welke niet gehouden mogen worden. En er zijn geen duidelijke regels voor wat een goed thuis voor een dier inhoudt.

De Nederlandse overheid vindt het wel makkelijk zo. Het kost ze geen geld aan opsporing en opvang van de in beslag genomen dieren. En ondertussen zijn er tal van dieren legaal te koop die hier helemaal niet thuishoren.

In een reactie zegt het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit: 'Beschermde diersoorten mogen in Nederland niet gehouden en verhandeld worden. Zij staan in de internationale CITES wet. Dieren die niet beschermd zijn mogen wel gehouden en verhandeld worden. Je kan erover discussieren of het houden van bijvoorbeeld een moeraslynx verstandig is, dat is een kwestie van smaak. Het is niet aan de overheid om daarover te oordelen. Regels omtrent dierenwelzijn staan weldegelijk omschreven in de Gezondheids- en Welzijnswet. Wel doet de overheid een beroep op de verantwoordelijkheid van mensen. Als mensen informatie willen over het hebben en houden van dieren kunnen zij bellen met het door LNV opgerichte Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren. Ook is het minsterie drukdoende met de nota Dierenwelzijn, die in het najaar wordt besproken in de Tweede Kamer.' 

Krista van Velzen van de Socialistische Partij (SP) is pertinent tegen handel in dieren en wil er een totaalverbod op. Op kamervragen die zij heeft gesteld kreeg zij altijd nul op request.

Naast een totaalverbod pleit Van Velzen voor een positief-lijst. Dat is een lijst waar dieren op staan die je als particulier mag houden. De dieren die er niet op staan mag ja dan niet houden als particulier.