Alle zin en onzin over voedingssupplementen: 'Je kunt zeker te veel binnenkrijgen'

voedingssupplementen-voedingscentrum-vitamines-livestream-zorgnu.jpg

Krijg je in Nederland wel genoeg vitamine D binnen via de zon of is het verstandig om supplementen te slikken? Als je volgens de aanbevolen richtlijnen eet, is het dan handig om wat extra's in te nemen? Astrid Postma-Smeets, expert voeding en gezondheid bij het Voedingscentrum, geeft antwoord op ingestuurde vragen en neemt een boel onduidelijkheid weg over supplementen.

Voedingssupplementen kunnen een vaag begrip zijn, daarom licht de expert van het Voedingscentrum beknopt toe wat het precies zijn. 'Een voedingssupplement is bijvoorbeeld een pilletje, poedertje of tabletje waar voedingsstoffen in zitten die uit voedingsmiddelen zijn gehaald. Je neemt het als aanvulling op je dagelijkse voeding.'

Gevarieerd en gezond eten, maar toch slikken?

Tijdens en vooraf de livestream kwamen veel kijkersvragen binnen. Zo zijn Joop en vele anderen erg benieuwd of er voedingssupplementen geslikt moeten worden, als er dagelijks gezond en gevarieerd gegeten wordt. Postma-Smeets: 'In principe niet. Over het algemeen krijg je genoeg vitamines en mineralen binnen als je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid binnenkrijgt. Ook als je weleens de richtlijn van twee stuks fruit en 250 gram groente per dag niet haalt, is er geen man overboord.'

Welke mensen moeten voedingssupplementen slikken?

De voedingsdeskundige wijst erop dat er bepaalde groepen zijn die er verstandig aan doen wat extra's te slikken. 'Voor zwangere vrouwen die in het begin van hun zwangerschap verkeren, is het belangrijk om extra foliumzuur te slikken. Je krijgt dat via voeding niet binnen en het zorgt wel voor bescherming tegen een open ruggetje bij baby's.'Postma-Smeets legt uit dat kinderen tot vier jaar het advies krijgen om extra vitamine D te slikken. De reden daarvoor is dat zij dit niet genoeg uit hun voeding en via zonlicht krijgen. De voedingsdeskundige geeft dit advies ook aan mensen met een donkere huid, vrouwen boven de vijftig jaar, iedereen boven de zeventig jaar en mensen die niet genoeg buiten komen. Mensen die geen dierlijke producten eten en dus veganistisch leven, krijgen volgens de expert niet genoeg vitamine B12 binnen, omdat dit alleen in dierlijke producten zit. Vitamine B12 is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Ook zij krijgen het advies om supplementen aan te schaffen.

'Je kunt zeker te veel supplementen binnenkrijgen'

Slik je supplementen, dan is het natuurlijk handig om te weten hoeveel dit er moeten zijn. Want 'zou een te veel aan supplementen schadelijk kunnen zijn?', vraagt Anouk zich af. Postma-Smeets: 'Je kunt zeker te veel binnenkrijgen. Zeker als je supplementen neemt waar meer in zit dan honderd procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, dan kun je voor sommige vitamines en mineralen het risico lopen dat je te veel binnenkrijgt.'

Wat als je te veel vitamine B6, magnesium en ijzer binnenkrijgt?

De voedingsdeskundige noemt schaatser Sven Kramer als voorbeeld, die hele hoge doses vitamine B6 nam. Als je daar hele hoge hoeveelheden van neemt, dan kan dat resulteren in tintelingen en gevoelloosheid. Ook noemt ze dat hoge hoeveelheden van magnesium kunnen zorgen voor diarree. Een te hoge inname van ijzer door supplementen kan resulteren in ijzerstapeling, een overschot aan ijzer wat schade aan de lever kan aanrichten. Hoe zit het dan als je door voeding te veel ijzer binnenkrijgt, omdat je bijvoorbeeld verzot bent op spinazie? 'Je lichaam is heel goed in staat te reguleren wat het opneemt. We krijgen via voeding vaak meer binnen dan we nodig hebben. Gelukkig zijn de concentraties in voedingsmiddelen meestal niet heel hoog.'

Goedkope versus dure pillen: maakt het verschil?

Supplementen verschillen vaak erg in prijs. Houdt dat ook in dat een duurder supplement beter werkt dan een goedkopere? De deskundige: 'Dat hoeft niet automatisch zo te zijn. Een supplement hoeft eigenlijk niet heel duur te zijn om beter te werken. Er kunnen verschillen zijn in kosten, want sommige voedingsstoffen zijn moeilijker om te maken.' Postma-Smeets legt uit hoe een supplement wel duurder kan zijn als je specifieke wensen hebt. 'Een kleiner tablet, wat waarschijnlijk veel mensen wel aanspreekt, kan duurder uitvallen, omdat het lastiger kan zijn om voedingsstoffen in een kleiner tabletje te stoppen.'

Groente en fruit links laten liggen en door supplementen vervangen?

Een veel gestelde vraag is 'kan een voedingssupplement groente of fruit vervangen?'. Postma-Smeets: 'In een supplement zitten meestal alleen vitamines en mineralen. Van groente en fruit weten we dat er veel bioactieve stoffen in zitten die je niet in supplementen vindt. We weten wel dat die stofjes, verpakt in groente en fruit, een heel gunstig effect hebben op de gezondheid.' Conclusie, wil je gezond blijven, dan moet je dus braaf groente en fruit blijven eten!

Zit er troep in een multivitaminepil?

Multivitaminepillen, die je via menig drogist kunt kopen, zit daar eigenlijk troep in? Op die vraag, ingestuurd door Wimma, is de expert van het Voedingscentrum duidelijk. 'Er zit vaak wat vulmiddel of wat E-nummers in, maar daar hoef je je geen zorgen over te maken. Ook de stoffen die verantwoordelijk zijn voor smaak en kleur zijn allemaal gecontroleerde en toegelaten stoffen.' Wel stipt Postma-Smeets aan dat het hier om Europese pillen gaat en er een andere situatie is als pillen buiten Europa afkomstig zijn. 'Als je pillen bestelt uit bijvoorbeeld Amerika of China, dan gaat het om pillen die niet voldoen aan Europese regels. Je bent dan een stuk minder zeker wat er allemaal in zit.'Wegens een technische fout mist de eerste minuut van de video, waarin onze presentator Jeroen en Astrid zichzelf voorstellen.