Wij namen de proef op de som en gingen, met verborgen camera's in een testauto, langs bij twaalf willekeurige garages. We lieten onze auto eerst keuren door de RDW. Zo wisten we zeker dat de auto goed was. Wat bleek: in bijna de helft van de bezochte garages kwam de auto niet door de apk of zijn er reparaties uitgevoerd die niet nodig waren. Slechts drie garages, namelijk Auto Centrum Bommelerwaard in Zaltbommel, de KwikFit in Maarssen, en autobedrijf De Keijzer in Oss, keurden de auto net als de RDW, in één keer goed.

Opvallend is de willekeur aan adviezen en reparaties. De testauto wordt twee keer afgekeurd en bij één garage zelfs op drie punten: de remmen, banden en rechterkoplamp moeten worden vervangen. De garage heeft de auto niet eerst afgemeld bij de RDW. Dat is opvallend, zo heeft de RDW de apk niet kunnen controleren.

Vraag om het rapport!

Hens Peeters Weem van de RDW adviseert om altijd om het rapport te vragen. 'De oorspronkelijke datum van de oude apk blijft altijd staan. Wij kunnen niet controleren of de keuring goed is gegaan als wij niet weten dat er een keuring heeft plaatsgevonden.'

Ook Jos van der Drift, auto-expert van de ANWB, zegt dat je altijd moet vragen om het RDW-rapport, ook al is je auto afgekeurd. 'Anders geef je het garagebedrijf een vrijbrief voor reparaties, zonder dat ze kans hebben op een steekproef. Dan blijft het altijd buiten het zicht van de RDW.' 

'Uit de dikke duim'

We hebben de beelden met onze bevindingen ook laten zien aan autojournalist Werner Budding. Hij is verbaasd over de willekeur van de keuringen: 'Dit is uit de dikke duim. Ik kan geen andere indruk krijgen. Plotseling is er van alles mis. Das is louche handel, dat klopt niet, dat is niet eerlijk.'

Let wel: bij de andere garage was de afkeur mogelijk terecht. Bij de garage waar we daarvoor langskwamen is de afstelling van de koplampen kapot gemaakt, al dan niet met opzet.

Lampen niet aangeraakt, reparatie wel in rekening gebracht

Onze auto werd drie keer goedgekeurd na een reparatie van onder andere koplampen, stadslichten en derde remlicht. Je kunt niet controleren of de lampen daadwerkelijk stuk waren, of dat deze onnodig vervangen zijn. Uit de verborgen camera beelden bij één garage blijkt dat de lampen niet eens zijn aangeraakt, terwijl deze wel in rekening zijn gebracht.

Verder is de auto vier keer goedgekeurd met dringend advies voor reparatie. Ook hier worden verschillende onderdelen aangeraden om te worden vervangen, maar klopt de keuring wel.

Uit ons onderzoek kwam verder naar voren dat de auto drie keer is goedgekeurd, zonder advies. Dit was overeenkomstig het advies van de RDW.

Zo veel verschillende conclusies? Volgens Budding is het 'zeer opmerkelijk dat er zo veel onderscheid is in waarnemingen binnen twaalf dealerbedrijven.'

'Meer controle'

Wij hebben ook verschillende Kamerleden gevraagd naar hun reactie. Liesbeth van Tongeren van GroenLinks vindt het een kwalijke zaak: 'Consumenten worden onnodig op extra kosten gejaagd. Daar is de apk niet voor bedoeld. Het lijkt nu op een verdienmodel voor garages en dat kan niet. Hier moet meer op worden gecontroleerd'.

Ook kamerlid Cem Lacin van de SP zegt dat de uitkomsten van ons onderzoek duidt op willekeur. De SP wil dat er meer op wordt gehandhaafd.

Lokprijzen

Volgens de ANWB zijn er steeds meer garages die met lokprijzen werken. Van der Drift: 'Een APK keuring voor 19,95 euro kan voor de meeste garages echt niet. Daarom zie je ook dat de meeste garages de keuring aanbieden in combinatie met een beurt. Over het algemeen is ons wagenpark in Nederland op een hoog niveau en daar heeft de apk wel degelijk aan bijgedragen, maar het moet geen verdienmodel worden voor garages.'

De RDW vindt dat in onze steekproef niet veel fout is gegaan met de apk-keuringen of toezicht. Hens Peeters Weem: 'Reparaties in het kader van onderhoud mogen plaatsvinden'. Wel is de RDW bezig met modernisering. 'Door middel van data-analyse willen we kijken of er bij een garage bepaalde reparaties meer worden uitgevoerd dan gemiddeld', aldus Weem.

Lees ook over het onderzoek dat werd ingevuld door bijna 25.000 leden van het Radar Testpanel die in de afgelopen 5 jaar te maken hebben gehad met de apk-keuring. 85 procent trekt het rapport niet in twijfel, terwijl bij 96 procent van de second opinions verschillend wordt geoordeeld:

Consument vertrouwt op apk, second opinion geeft grote verschillen

Lees ook de reactie van de BOVAG, brancheorganisatie en kwaliteitskeurmerk voor garages.

Weten wat je als consument - zonder verstand van autotechniek - kunt doen?

Tips om onnodige reparaties bij de apk te voorkomen