Cholesterol - Vervolg

In Nederland zijn ruim 900.000 mensen die dagelijks cholesterol verlagende medicatie slikken, de zogenaamde statines. Die groep mensen is onder te verdelen in twee groepen;

- De primaire gebruikers; Dit zijn mensen bij wie een verhoogd cholesterolgehalte is geconstateerd, samen met bijvoorbeeld een hoge bloeddruk, of ongezond levenspatroon en daardoor volgens de artsen een kans hebben van 20% of meer om binnen tien jaar een hartinfarct te krijgen.

- De secundaire gebruikers zijn mensen die een erfelijk hoog cholesterol hebben, hart- en/of vaatziekten of diabeet zijn. Hierdoor hebben zij hoe dan ook een verhoogde kans om een hartinfarct te krijgen.

Van de secundaire groep staat vast dat zij baat hebben bij het gebruiken van de statines. Of dat komt door de ontstekingsremmende factor of het cholesterolverlagende affect van de medicatie is nog de vraag.

Van degenen die voor het eerst een recept voor cholesterolverlagende medicijnen krijgen is de primaire groep veruit de grootste. Vier op de vijf nieuwe gebruikers is namelijk primair. En nu is de grote vraag, hebben al deze primaire gebruikers die statines wel nodig? Het is namelijk zo dat statines ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken. Als u eenmaal de statines gaat gebruiken, zit u daar levenslang aanvast en daardoor dus ook levenslang patient.

Richtlijnen

Voor het voorschrijven van statines zijn richtlijnen opgesteld waar een arts zich aan dient te houden. In de richtlijnen staan punten waar een arts rekening mee moet houden bij het opstellen van een zogenaamd risicoprofiel.

Door het opstellen van een risicoprofiel bepaalt een arts hoe groot de kans is dat u binnen 10 jaar een hartinfarct kunt krijgt.

Het risicoprofiel is een overzicht van de volgende factoren:

• leeftijd;

• geslacht;

• roken;

• bloeddruk (> 140 bovendruk) ;

• cholesterolgehalte (> 6.5);

• glucosegehalte;

• familieanamnese (vader, moeder, broer of zus met hart- of vaatziekten voor het zestigste levensjaar);

• voeding (gebruik van verzadigd vet, vis, groente en fruit, zout);

• alcoholgebruik;

• lichamelijke activiteit;

• body mass index en middelomtrek.

Als na berekening uit het profiel blijkt dat u minimaal 20% kans heeft op een hartinfarct, krijgt u statine voorgeschreven. Dus als u een vrouw bent met een bloeddruk hoger dan 140, stevig rookt en een cholesterolgehalte hoger dan 6,5 is de kans erg groot dat u statine voorgeschreven krijgt.

Maar het kan ook zo:

Vrouw, 47 jaar, rookt niet, drinkt amper, eet gezond, snoept niet, sport veel.

Cholesterolgehalte van 5.8, bloeddruk nooit hoger dan 130.

Mevrouw krijgt statines voorgeschreven omdat ze volgens de arts tot de risicogroep behoort omdat haar vader is overleden aan vasculaire dementie. Als een bloedvat in de hersenen barst, een slagader in de hersenen verstopt raakt (door dichtslibbing of door een bloedpropje) of als er onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen is, dan sterft hersenweefsel (door een gebrek aan zuurstof en voedingstoffen) af. Dit wordt een hersenbloeding (beroerte, herseninfarct) of CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Na een hersenbloeding ontstaat bij circa 30% van de mensen dementie in de eerste maanden na het optreden van de hersenbloeding. Omdat cholesterol zo'n belangrijke rol speelt tijdens het ontstaan van atherosclerose zou het voor de hand liggen dat een verhoogde concentratie van cholesterol zou leiden tot een verhoogde incidentie van vasculaire dementie, maar dat is tot op heden niet duidelijk bewezen.

Haar vader is op 75 jarige leeftijd overleden aan deze vasculaire dementie. Althans, meneer rookte als een ketter, hield van een goede borrel, en at vettig.

Mevrouw zit nu levenslang aan deze medicatie vast. Ze heeft last van bijwerkingen, ze wordt heel stijf, last van spierpijn. Kan hierdoor zelfs niet meer goed sporten, wat ze zo graag doet.

Bij haar zijn de bijwerkingen duidelijk erger dan de kwaal. Daardoor rijst de vraag of het voor haar zin heeft om deze statines te slikken.

Deze tabel werd tot 2006, toen de richtlijnen werden aangepast, gebruikt om te bepalen hoe groot het risico zou zijn op een hartinfarct. Hieruit blijkt dat wanneer een 50-jarige man een cholesterolgehalte heeft van 8.7 en geen andere risicofactoren heeft (bijv. niet- roker, geen suikerziekte) hij een kans heeft van 8% om binnen tien jaar een hartinfarct te krijgen. Ver onder die 20% die in de richtlijnen staat dus. En dan te bedenken dat voor vrouwen het percentage nog wat lager ligt.

En dit is precies waar de discussie in Radar maandag 26 maart over ging.Reactie NHG op de uitzending van 5 en 26 maart:

\"Het NHG heeft ernstige bezwaren tegen de televisieuitzending van RADAR, waarin werd gesteld dat een hoog cholesterolgehalte niet tot hart- en vaatziekten leidt en dat het slikken van cholesterolverlagers niet nodig zou zijn. Dat staat haaks op de wetenschappelijk onderbouwde adviezen die het NHG in zijn standaard 'Cardiovasculair risicomanagement' geeft. Diverse studies hebben aangetoond dat een hoog cholesterolgehalte één van de risicofactoren is voor hart- en vaatziekten.

Naar aanleiding van de uitzending heeft een aantal patiënten contact opgenomen met hun huisarts met de vraag of ze konden stoppen met deze medicatie. Het NHG raadt hen aan om altijd hierover te overleggen met hun huisarts, die een toelichting op de behandeling kan geven.

Het NHG heeft de redactie van het programma geïnformeerd over zijn standpunt.\"

"3395