Cholesterolverlagers veelvuldig voorgeschreven: wat kun je verwachten?
Cholesterolverlagers kunnen vervelende bijwerkingen geven; 78 procent van degenen die met de medicatie gestopt zijn, deed dat vanwege bijwerkingen. Lang niet iedereen krijgt van de arts naast de medicatie ook advies over leefstijl en voeding – factoren die een grote invloed kunnen hebben op je cholesterolwaarden.
Cholesterolverlagers worden door veel mensen gebruikt, in Nederland alleen al zijn dat ruim 2 miljoen mensen. Radar ondervroeg meer dan 16.500 mensen uit deze groep. De meerderheid (14.000 mensen) gebruikt ze op dit moment, nog eens ruim 2.500 mensen hebben cholesterolverlagers gebruikt, maar doen dat nu niet meer.
De grootste groep gebruikers (61%) zit al 5 jaar of langer aan de cholesterolverlagende medicijnen. Bijna een derde (29%) ervaart daar bijwerkingen van. Veel mensen noemen spier- en gewrichtspijnen, kramp of stijfheid. Sommigen hebben het over duizeligheid, hoofdpijn en vermoeidheid. Ook maag- en darmklachten komen voor. Een enkeling ervaart psychische problemen zoals vervelende dromen, agressieve of depressieve gevoelens. Ook haaruitval, jeuk en erectieproblemen worden genoemd.
Is rode gist een goed alternatief?
Bij sommigen zijn de bijwerkingen verminderd toen de dosis naar beneden werd bijgesteld: 'Bij hogere dosis wel. Gebruik 20 MG, maar in eerste instantie 40 MG, ging niet goed.' Er zijn ook mensen die overgestapt zijn op rode gist:
'Alle op recept gebruikte medicijnen gaven mij heftige bijwerkingen. Nu gebruik ik rode gist rijst met policosanol. Deze geven geen bijwerkingen en werken maar nu wordt bij onze dokterspost verteld dat rode gist rijst nierproblemen kunnen veroorzaken. Maar is dit net zo erg als alle bijwerkingen van de synthetisch pillen?'
Radar maakte in 2017 al een uitzending over rodegistrijst: hoewel het dezelfde werking heeft als medicatie, wordt het zonder voorlichting meegegeven. Een recente bespreking van de werking van en discussie over rodegistrijst lees je hier:
Is rodegistrijst een goed alternatief voor statines?
Wat kun je zelf doen tegen hoge cholesterolwaarden?
Radar zond in mei 2019 een tweedelige documentaire over cholesterol uit. Bekijk alle video’s, lees de achtergrondinformatie en kijk wat je zelf kunt doen.
Let op: overleg altijd met je (huis)arts als je iets wil veranderen in je medicatie – stop of minder niet op eigen houtje en stap ook niet zonder overleg over op een ander middel.
Niet standaard advies over voeding en leefstijl
Leefstijl en voeding hebben een grote invloed op de hoogte van je cholesterolwaarden. Bij het voorschrijven van medicatie is door de meeste artsen hierover gesproken (57%), maar bij een derde blijven leefstijladviezen onbesproken.
De leefstijladviezen lopen uiteen. ‘Alleen dat ik af moest vallen en een algemeen foldertje.’ Ander algemeen advies dat mensen van hun arts meekregen: 'meer bewegen, minder vet voedsel’. Anderen worden naar een diëtist gestuurd, vragen zelf om een doorverwijzing of stappen op eigen initiatief naar een diëtist toe.
Niet alle artsen denken hetzelfde over dergelijke voorlichting: 'Volgens arts helpt een aangepast dieet of levensstijl onvoldoende of te weinig.' Een ander geeft juist aan dat het wel degelijk heeft geholpen: ‘Voorlichting gehad en opgevolgd. Door meer bewust bepaalde voedingsmiddelen te vermijden is het cholesterol nog verder gedaald.’ Makkelijk is het niet altijd, zo schrijft een van de respondenten eerlijk: ‘Sinds begin van gebruik ook mijn voeding sterk aangepast, niet altijd makkelijk want ik ben nu eenmaal een lekkerbek maar in principe hou ik me wel aan de richtlijnen.’
Ben je benieuwd wat de deelnemers uit de uitzending van Radar Extra deden om hun leefstijl te verbeteren? Hier vind je meer informatie over de diëten, en initiatieven op het gebied van bewegen.
Stoppen met statines vooral vanwege bijwerkingen
Wie voorheen cholesterolverlagers gebruikte maar nu niet meer, is in 84 procent van de gevallen in de afgelopen 5 jaar gestopt met deze medicatie. In verreweg de meeste gevallen zijn mensen gestopt vanwege de bijwerkingen (78%) – in slechts 1 op de 10 gevallen zijn mensen gestopt omdat de medicatie niet langer nodig was.
Gestopt door de zeer pijnlijke bijwerkingen. Neem nu een plantaardig product. Wel gemeld bij mijn huisarts en cardioloog.
Van degenen die inmiddels zijn gestopt met de cholesterolmedicatie geeft 43 procent aan dat met hun niet is gesproken over leefstijl en voeding, toen de medicatie werd voorgeschreven.
Wereldwijd tientallen miljoenen aan de statines
Wereldwijd gebruiken tientallen miljoenen mensen statines of andere cholesterolverlagende middelen. In Nederland slikken ruim 2 miljoen mensen cholesterolverlagers. Dat is bijna een derde van alle mensen ouder dan 50.
Kijk de animatie over statines en de farmaceutische industrie
Onderzoek over cholesterolverlagers
De vragenlijst, die tussen 26 maart en 18 april 2019 open stond, is door 23.901 mensen ingevuld. 16.504 mensen daarvan gebruiken cholesterolverlagers of hebben dat gedaan. De meeste deelnemers zijn lid van het Radar Testpanel, een groep mensen uit alle hoeken van Nederland, die via vragenlijsten hun ervaringen en meningen laten meetellen: met cijfers van een grote groep mensen kan de redactie van Radar iets zeggen over hoe groot een probleem is, bijvoorbeeld. Ook meedoen aan onderzoeken? Ga naar radartestpanel.nl en meld je aan.