Coronavirus: wanneer ben je besmettelijk, wat maakt dit erger dan de gewone griep?

Let op: Informatie in dit artikel kan verouderd zijn. Ga naar de website van het RIVM en de Rijksoverheid voor actuele informatie.

Het coronavirus duikt op verschillende plekken in de wereld op, en inmiddels ook in Nederland. Wat moet je weten over het virus?

Wanneer ben je het meest besmettelijk?
Knoester: 'Waarschijnlijk op het moment dat je de symptomen hebt, dus als je flink aan het hoesten, niezen en snotteren bent. En misschien ben je iets daarvoor ook al besmettelijk. Het kan zijn dat het virus dan al in je lichaam is, maar het heeft dan nog wel manier nodig om zich van de ene naar de andere persoon te verplaatsen. En dat gaat makkelijker als je die klachten al hebt.'

Update 24 maart 2020: Het RIVM zegt nu over besmettelijkheid: Er zijn aanwijzingen dat iemand zonder symptomen besmettelijk kan zijn. Maar het is onduidelijk in hoeverre zij bijdragen aan de totale verspreiding van het virus. Onderzoek moet dit verder uitwijzen.

Hoe kan het dat de een zieker wordt van het coronavirus dan de ander?
'De kans op besmetting is natuurlijk groter als je met meer mensen in contact komt, maar waarom de ene persoon zieker wordt dan de ander, dat is eigenlijk een raadsel', vertelt Knoester. 'Dat heeft vaak te maken met "comorbiditeit", dus wat mensen nog meer onder de leden hebben, maar soms weet je niet waarom iemand ernstige klachten krijgt.'

Volgens Knoester lijkt het er wel op dat in de eerste ring van patiënten meer mensen zijn overleden aan het virus. 'Het kan best zijn dat het virus dat destijds in Wuhan begon, ook een dodelijkere variant was dan het virus dat zich nu van mens tot mens verspreidt.'

Knoester verwacht dat er uiteindelijk meer duidelijkheid komt over de oorzaken van de verschillen in het ziekteverloop. 'Hoe meer mensen onderzocht worden, hoe meer je kunt vergelijken.'

Wie hebben het meeste kans om besmet te raken?
'We zien in de leeftijdscategorie tussen dertig en zestig de meeste besmettingsgevallen', vertelt Knoesters. 'Verder loopt ziekenhuispersoneel dat zich bezighoudt met besmette patiënten een verhoogd risico, evenals mensen die in ziekenhuizen liggen die onvoldoende maatregelen nemen om patiënten te beschermen.'

Volgens Knoester is ziekenhuispersoneel in Nederland goed getraind en hebben medewerkers ervaring met soortgelijke situaties. 'Het coronavirus verspreidt zich op dezelfde manier als het griepvirus, en ook bij de griep nemen we zulke maatregelen. Het is weliswaar een beroepsrisico, maar we doen er alles aan om de medewerker te beschermen.'

Uiteindelijk denkt Knoester dat iedereen ongeveer dezelfde kans heeft om besmet te worden - met uitzondering van mensen die er via hun werk meer mee in aanraking kunnen komen. Knoester: 'De vraag is meer hoe het lichaam erop reageert. Een ouder persoon heeft meer kans eraan te overlijden, net als mensen die al onderliggende ziektes hebben.'

Knoester merkt ook op: 'Van de mensen waarvan we weten dat ze ziek zijn had een groot percentage onderliggende ziektes. De kans bestaat dat de mensen die er ziek van werden zich hebben gemeld, maar dat er een heleboel Chinezen zijn geweest die het virus hebben doorgemaakt, zonder dat ze dat gemerkt hebben.'

Wat maakt dit coronavirus nu erger dan het griepvirus?
Dat komt volgens Knoester met name omdat het een nieuw virus is, en niemand er afweer tegen heeft. De kans dat meer en meer mensen ziek worden is dus groot, en dat zorgt weer voor een grote druk op ziekenhuizen en de gezondheidszorg. Volgens Knoester lijkt het er ook op dat er iets meer mensen doodgaan dan bij de gewone griep.

'Bovendien kennen we de griep en kunnen griepvaccins helpen om je te beschermen', aldus Knoester. 'En griep die je in de afgelopen jaren hebt gehad kunnen je samen weer een beetje beschermen tegen nieuwe griepvarianten. Voor dit virus geldt dat allemaal niet, dit is helemaal nieuw.'