Depressie behandelen met ketamine
In het uitgaansleven is 'Special K', oftewel ketamine, populair. Een kleine hoeveelheid kan een dromerige roes geven. Grotere hoeveelheden ketamine kunnen heftige trips veroorzaken. De laatste jaren kwamen steeds vaker verhalen naar buiten dat ketamine ook zou werken tegen ernstige depressies. Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) is bezig met een wetenschappelijk onderzoek bij proefpersonen met hardnekkige depressies.
Let op: experimenteer nooit zelf met drugs als medicijn.
Eva (39) is één van de deelnemers aan het ketamine-onderzoek van het UMCG. We ontmoeten haar begin 2018. Ze is al sinds jongs af aan depressief. Toen ze 15 was, deed ze haar eerste zelfmoordpoging. Ze heeft al veel verschillende behandelingen geprobeerd, maar niets helpt: 'Ik heb psychotherapie gehad, gedragstherapie, in het alternatieve circuit heb ik alles gedaan… veel verschillende soorten medicatie, ik heb 40 ECT's (elektroshock-behandelingen) gehad, maar alles hielp maar een paar dagen. Ik ben al heel mijn leven bezig om beter te worden.'
In de krant lazen de ouders van Eva over het gebruik van ketamine bij het behandelen van depressies. Na een zoektocht kwam Eva bij het UMCG terecht, waar ze hier onderzoek naar doen. Ze kwam door alle keuringen heen en doet nu mee aan dit onderzoek. 'Dat geeft hoop. Ik kan en wil niet meer met deze depressies verder leven. Ik heb met mijn familie en artsen afgesproken dat ik het tot mijn verjaardag geef om te bepalen of ik dit een oplossing vind. En anders, stop ik met leven.'
Snel effect op de stemming
Psychiater Robert Schoevers leidt het ketamine-onderzoek bij mensen die al allerlei soorten behandelingen tegen depressies hebben geprobeerd. Schoevers: 'Ketamine zorgt voor een heel snel effect op de stemming, waarschijnlijk doordat het de neuroplasticiteit verhoogt, dat is het vermogen van hersencellen om met elkaar te communiceren. Een van de meest bijzondere dingen is dat het zo ontzettend snel werkt. Binnen een uur zie je mensen al verbeteren. Dat is echt ongekend voor een antidepressivum.'
Het is bekend dat ketamine geestelijk verslavend is. Hoe zit dat dan bij de patiënten uit het onderzoek? Schoevers: 'Tot nu toe lijkt het dat mensen met ernstige depressies niet verslaafd raken'. Het onderzoek loopt nog en patiënten worden goed in de gaten gehouden. Want er kunnen zeker bijwerkingen optreden, zoals geheugenproblemen, lever- en nierschade.
'Ik ben er, en ik blijf'
'Je krijgt ineens kleur', zeiden de ouders van Eva na de eerste behandeling met ketamine. Zelf is ze blij met de behandeling. Ze is zich wel bewust van de eventuele bijwerkingen, maar dat risico wil ze nemen. 'Ik ben liever nu tien jaar goed dan zo doorgaan. Of om de keuze te maken helemaal niet door te gaan.' En dan is het 2 juni 2018. Eva's verjaardag. 'Naarmate mijn verjaardag dichterbij kwam, werd het steeds meer bijzonder. Ik ben er, en ik blijf er. Dat de ketamine zo'n verschil heeft kunnen maken.. daar ben ik heel dankbaar voor.'
Ketaminekliniek in de Verenigde Staten
In de Verenigde Staten is het al veel gewoner om ketamine in te zetten tegen depressie. Daar zijn zelfs al 250 ketamineklinieken, waar depressieve mensen wekelijks een infuus ketamine kunnen halen. Dokters van Morgen brengt een bezoek aan New Pathways Ketamine Center in San Francisco.
Ketamine in de ambulance
Ketamine is van oorsprong een narcosemiddel dat gebruikt wordt in operatiekamers om iemand onder zeil te brengen. Ook is het standaard aanwezig in ambulances als pijnstiller en om, met een hele kleine hoeveelheid, iemand licht te laten slapen. Bijvoorbeeld om mensen met een beenbreuk op de brancard te tillen. In tegenstelling tot andere narcosemiddelen blijft bij ketamine de ademhaling in tact.