Een zonnesteek: hoe voorkom en behandel je die?

Een zonnesteek ontstaat door de combinatie van een hoge temperatuur en een hoge vochtigheidsgraad, vertelt Stefan Leijten, EHBO-instructeur bij het Rode Kruis. 'Als het echt warm is, dan is de vochtigheidsgraad van de lucht erg hoog, waardoor je lichaam vocht en zout verliest. Je lichaam houdt meer warmte vast, dan dat het kwijtraakt. Je raakt uitgeput door de hitte.'

Wat zijn de klachten van een zonnesteek?

De klachten die kunnen ontstaan door een zonnesteek geven een griepachtig beeld, zegt Leijten. 'Je hebt hoofdpijn, ziet bleek of rood, zweet veel en je kunt gaan braken.' De EHBO-instructeur legt uit dat niet iedereen op dezelfde manier ziek wordt. 'De klachten verschillen erg per persoon. Ook hangen de klachten samen met de mate van de zonnesteek.' Het Rode Kruis adviseert bij een griepachtig beeld dat een dusdanig gevaarlijk patroon geeft, direct 112 te bellen. Onder zo'n patroon valt bijvoorbeeld een afnemend bewustzijn en mogelijk flauwvallen van het slachtoffer.

'Zoek de koelte op en blijf uit de zon'

Je kunt zelf het nodige doen om een zonnesteek te voorkomen. Leijten beweert dat afwenden niet lastig is. 'Bescherm jezelf door middel van een hoofddeksel en luchtige kleding, zodat je kunt ventileren. Vermijd zware inspanningen en let op als je op een terrasje zit. Ga beschut zitten, zoek de koelte op en bovenal: blijf uit de zon.'

Welke groepen moeten extra oppassen?

De EHBO-instructeur legt uit dat het extra oppassen is voor sommige kwetsbare groepen. 'Ouderen, kinderen, zwangere vrouwen en chronisch zieken moeten de warmste uren van de dag mijden.' Leijten geeft wat tips mee voor deze mensen. 'Geef een kind af en toe een waterijsje of leg bij je opa en oma een nat washandje in de nek.'

'Leg het slachtoffer neer, zodat herstel kan beginnen'

Stel, je bent met iemand die een zonnesteek heeft, wat moet je dan doen? Leijten: 'Breng het slachtoffer naar een koele en rustige omgeving en leg hem of haar vervolgens neer. Bescherming tegen de zon is erg belangrijk. Pak wat dan ook om de zon bij het slachtoffer weg te houden. Het slachtoffer neerleggen is erg belangrijk, omdat het lichaam dan goed tot rust komt en kan herstellen. Je kunt dan zien of de toestand van het slachtoffer opknapt. Gebeurt dat niet, schakel dan hulp in.'

Zoutdrankjes en sportdranken

Vocht aanvullen is volgens Leijten ook erg belangrijk. 'Dat kan heel eenvoudig door een glaasje water met een flinke lepel zout erin aan te bieden. Het smaakt niet lekker, maar je krijgt er wel water en zout mee in je lichaam.' Leijten raadt ook aan om een sportdrank te drinken. 'Daar zitten bepaalde zouten en mineralen in die heel snel worden opgenomen in het bloed. Daardoor vindt je zoutaanvulling snel plaats.'

Hitteberoerte: levensgevaarlijk

Als het griepachtige beeld zodanig hevig is, dan kun je tegen de grens van een hitteberoerte aan zitten. Dat is de meest erge vorm van oververhitting. Volgens Leijten kun je het qua zwaarte vergelijken met een shock. 'Het lichaam kan de temperatuur niet meer reguleren en transpireren lukt niet meer. Ik hoop dat mensen er bewust van zijn dat een hitteberoerte echt levensbedreigend kan zijn.'