Experiment wijst uit dat overgebleven geneesmiddelen nog prima gebruikt kunnen worden
Geneesmiddelen die overblijven niet weggooien, maar aan andere patiënten geven kan prima, schrijft NU.nl. Onderzoekers van het Radboudumc doen onderzoek naar medicijnverspilling en hebben bij de eerste proef al 600.000 euro aan medicijnkosten bespaard.
Senior onderzoeker Charlotte Bekker: ‘we gooien ieder jaar voor minimaal 100 miljoen euro aan medicijnen weg in Nederland’. Overgebleven geneesmiddelen worden vaak weggegooid wanneer de patiënt ze niet meer nodig heeft of als de patiënt een ander geneesmiddel moet gebruiken. ‘Daarom kijken we nu naar de ongebruikte medicijnen die patiënten overhouden. En of apotheken ze weer kunnen terugnemen om uit te geven aan een andere patiënt’, zegt Bekker. De onderzoeker doet een proef met vier ziekenhuizen en ruim duizend kankerpatiënten om dit mogelijk te maken.
Controleren op kwaliteit
Bij het opnieuw uitgeven van overgebleven medicijnen komt wel nog wat kijken, zoals de strenge wet- en regelgeving. ‘De kwaliteit van het geneesmiddel moet heel goed zijn’, zegt een woordvoerder van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). ‘Als het medicijn eerder bij iemand thuis heeft gelegen, dan weten we niet wat ermee is gebeurd. Ook al is het ongebruikt. Daardoor is de kwaliteit niet meer te garanderen.’ Om goed te kijken naar de kwaliteit en deze goed te kunnen beoordelen werken de onderzoekers van het Radboudumc samen met apotheken.‘Zijn ze bijvoorbeeld niet te warm of te koud bewaard bij iemand thuis? En is de verpakking niet geopend?’ legt Bekker uit. ‘Zodra we de kwaliteit kunnen garanderen, hoop ik dat het mogelijk is om de wettelijke belemmering weg te nemen. Zo kunnen we de ongebruikte geneesmiddelen weer aan andere patiënten uitgeven.’
Veelbelovende resultaten
Het onderzoek loopt begin volgend jaar af, maar Bekker vindt de resultaten veelbelovend. ‘Nu zijn we aan het onderzoeken of we deze aanpak voor alle ziekenhuizen in Nederland mogelijk kunnen maken. Daarvoor werken we samen met beroepsverenigingen en andere partijen uit het veld.’
Weggegooid door apotheken
Er is echter nog een tweede probleem met medicijnverspilling. Geneesmiddelen worden ook veel bij apotheken weggegooid. Een groot deel van de overgebleven geneesmiddelen belandt in de chemische afvalbak, omdat ze bijna over de datum zijn. Het is niet bekend hoeveel medicijnen weggegooid worden omdat de meeste apotheken geen cijfers bijhouden. ‘Maar als we een schatting zouden moeten geven, dan wordt elk jaar per apotheek zo'n dertig tot zestigduizend euro aan medicijnen verspild’, noemt apotheker en ondernemer Piter Oosterhof.
PharmaSwap
Samen met apotheker Jelmer Faber bedacht Oosterhof PharmaSwap. Dit is een online marktplaats waar apotheken hun overgebleven medicijnvoorraad met elkaar kunnen uitwisselen. Volgens Oosterhof maakt inmiddels een derde van de 2000 apotheken in Nederland gebruik van PharmaSwap. Dat zijn zo’n 700 apotheken.
Mindset veranderen
Oosterhof zegt dat het belangrijk is om de mindset van zorgverleners en patiënten te veranderen. ‘We moeten het niet meer normaal vinden om geneesmiddelen weg te gooien. Daar is nog een wereld in te winnen.’ Zeker als je kijkt naar de gevolgen op het milieu, stelt de apotheker. ‘De zorg is verantwoordelijk voor 7 procent van de CO2 die in heel Nederland wordt uitgestoten. Na energieverbruik en logistiek, veroorzaken medicijnen de meeste van die vervuiling’, zegt Oosterhof.‘Soms werken wet- en regelgeving medicijnverspilling juist in de hand’, gaat hij verder. ‘We willen de veiligheid van medicijnen garanderen. Dat is heel belangrijk, maar we slaan er soms ook in door.’
Bron: NU.nl