Gaat jouw koopkracht er dit jaar op vooruit? Dit zeggen experts
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft zijn nieuwste economische prognoses gepubliceerd. De grote vraag: wat betekent dit concreet voor jouw portemonnee? En wat betekent dit voor specifieke groepen, zoals werkenden, gepensioneerden en mensen met een uitkering? We pluizen de cijfers uit en leggen ze naast de inzichten van experts.
Koopkracht stijgt, maar niet zonder slag of stoot
Volgens het CPB neemt de koopkracht in 2025 toe. De belangrijkste reden: lonen stijgen harder dan de inflatie. Cao-lonen gaan met 4,8% omhoog in 2025 en nog eens met 4,1% in 2026, terwijl de inflatie wordt geschat op 3,2%.Het is belangrijk om te benadrukken dat dit gemiddelde loonstijgingen zijn en dat de daadwerkelijke verhogingen per sector kunnen verschillen. In sommige branches, zoals de zorg en het onderwijs, blijven cao-onderhandelingen achter of vallen loonstijgingen lager uit, waardoor werknemers daar minder merken van de koopkrachtverbetering. Ook lastenverlichting zorgt voor extra financiële ademruimte, vooral bij werkenden en ondernemers.
Toch is het geen feest voor iedereen. Econoom Marcel Canoy waarschuwt dat geopolitieke ontwikkelingen, zoals mogelijke handels spanningen of financiële markt schokken, de gunstige vooruitzichten snel kunnen doen kantelen: "Niemand weet wat de 'stabiele genie' in het Witte Huis morgen weer verzint."
Wie merkt er iets van? wie niet?
Niet iedereen voelt de koopkrachtstijging even sterk. Volgens actuaris Arno Eijgenraam profiteren vooral werkenden: "Voor hen stijgt de koopkracht doordat lonen sterker stijgen dan de inflatie. Ondernemers profiteren van lastenverlichting.” Uitkeringsgerechtigden krijgen een kleine plus, maar gepensioneerden blijven achter. "In het nieuwe pensioenstelsel zal de groei van het pensioen de inflatie niet kunnen bijhouden" waarschuwt hij. Dit betekent dat gepensioneerden er in reële koopkracht op achteruitgaan.
Hoe reageren consumenten op deze vooruitzichten?
Consumentenpsycholoog Patrick Wessels legt uit hoe mensen zich laten beïnvloeden door koopkrachtontwikkelingen: "Als de economie goed draait en het CPB een negatieve voorspelling doet, denken mensen: 'Bij mij gaat het nog goed'. Maar als ze al krap zitten, versterken zulke berichten juist hun zorgen." Ook verwacht Wessels dat consumenten in 2025 vaker voor veilige en vertrouwde keuzes gaan: minder exotische producten en meer lokaal en bekend terrein.
Welke overheidsmaatregelen voel jij in je portemonnee?
Naast loonstijgingen spelen beleidsmaatregelen een grote rol in wat huishoudens gaan merken van de CPB-ramingen. Dit zijn enkele veranderingen die direct impact hebben:
- Belastingstelsel: De herinvoering van drie belastingschijven. Het tarief in de eerste schijf daalt naar 35,82%, terwijl de tweede schijf stijgt naar 37,48%. Sommigen profiteren, maar de algemene heffingskorting wordt verlaagd.Maar wat betekent dit concreet? Neem als voorbeeld een gezin met een gezamenlijk belastbaar inkomen van €60.000 per jaar. Door de tariefwijziging besparen zij ongeveer €750 aan belasting, maar door de verlaging van de heffingskorting met €200 blijft er netto een voordeel over van €550 per jaar.
- Kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget: Het kabinet trekt €425 miljoen extra uit voor kinderopvangtoeslag, waardoor opvang goedkoper wordt voor werkende ouders. Het kindgebonden budget stijgt met maximaal €72 per kind. Stel je hebt twee kinderen in de kinderopvang en een gezamenlijk inkomen van €50.000, dan krijgen ouders in dit scenario €144 extra per jaar aan toeslag, wat neerkomt op €12 per maand minder kosten per kind. De exacte besparing hangt af van je precieze inkomen en het aantal opvanguren.
- Huurtoeslag: Een hervorming van het systeem betekent dat de huurtoeslag vanaf 2026 met €11,50 per maand stijgt, waardoor huurders die hiervoor in aanmerking komen €138 per jaar extra ontvangen.
- Gratis schoolmaaltijden: Scholen met veel kwetsbare kinderen krijgen €135 miljoen om gratis maaltijden aan te bieden.
Risico's en onzekerheden
De gemiddelde koopkracht mag dan stijgen, risico’s blijven op de loer liggen. Inflatie, stijgende woonlasten en duurdere energie kunnen de positieve effecten deels teniet doen. Daarnaast waarschuwen experts voor mogelijke geopolitieke schokken en markt onzekerheden die het financiële plaatje snel kunnen doen kantelen. Blijf jij erop vooruit gaan? Lees hier hoe je meer uit je spaarcenten kunt halen