Gebakken lucht in de supermarkt

Mooie fruitfoto’s, slanke blauwe verpakkingen en alleen natuurlijke suikers. Fabrikanten van supermarktproducten proberen de consument op allerlei manieren te verleiden om hun product te kopen. Dat doen ze vaak door producten een gezond glansje te geven. Maar dat is niet altijd terecht. In welke schappen wordt de consument het meest misleid?

Radar schakelde drie experts in om die vraag te kunnen beantwoorden: Jaap Seidell, Meike Rijksen van Foodwatch en Will Jansen. Jaap Seidell is hoogleraar Voedsel en Gezondheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Foodwatch organiseert elk jaar de Gouden Windei verkiezingen; een award voor het meest misleidende supermarktproduct. En Will Jansen is hoofdredacteur van magazine Bouillon en onderzoekt de manipulatie van supermarktklanten. We legden de 3 experts een aantal producten voor. 

Hele kleine porties

Seidell legt meteen uit waarom consumenten zo’n moeite hebben te bepalen of een product gezond voor hen is. ‘De etiketten zijn zo lastig te lezen, omdat er allerlei verschillende eenheden op staan. Er staan vaak porties op die heel klein zijn, een toetje zou op die manier bestaan uit 5 porties. Maar in de praktijk gaat zo’n toetje gewoon in een keer op. Datzelfde zien we bij blikjes frisdrank die daardoor veel minder calorieën lijken te bevatten. Dat is misleidend.’

‘Suiker boosdoener in plaats van vet’

Will Jansen nam suikerklontjes mee naar de supermarkt om te laten zien waar consumenten volgens hem flink beet genomen worden. ‘We dachten lange tijd dat vet de grote boosdoener was. Dus op allerlei verpakkingen zie je nu dat er zoveel procent minder vet in zit, en dan denk je dat je een magerder product mee naar huis neemt. Maar ondertussen is vet gewoon vervangen door suiker en als je pech hebt ook nog allerlei smaakstoffen. Dat maakt je eten niet gezonder.’Vergrootglas nodig

Jansen moest ook een vergrootglas meenemen om onze productselectie te kunnen inspecteren. Logisch, vond Meike Rijksen van Foodwatch. ‘Heel veel fabrikanten zetten de belangrijkste informatie in kleine lettertjes op de verpakking, want dat is natuurlijk geen aantrekkelijke informatie. Maar dat is wel precies de informatie die consumenten zouden moeten lezen.’Kamervragen door PvdA

De PvdA stelde in december Kamervragen over de onduidelijkheid van etiketten. Minister Edith Schippers van Volksgezondheid had zelf ook al een tijdje last van de kleine lettertjes. Vanwege een allergie moet ook zij met een leesbril de supermarkt in. En dan duurt shoppen toch wel erg lang. 

Daarom is een werkgroep opgesteld die een actieplan gaat maken om etiketten in de supermarkt helderder te maken. Schippers heeft beloofd nog voor de zomer op de kwestie terug te komen.Meer supermarkt-misleiding ontdekken? Foodwatch houdt een lijst bij met misleidende producten en productseries in de supermarkt. Deze lijst lees je hier

Ook De Consumentenbond maakt zich sterk tegen misleiding in de supermarkt met de campagne 'Kletspraatjes.' Op de 'Wall of Shame' en de 'Suikerschandpaal' worden de meest misleidende etiketten verzameld. 

Forumreacties

27
  • Door Radar

Etiketten in de supermarkt zijn vaak lastig te ontcijferen. Moeilijke benamingen voor ingrediënten, onduidelijke hoeveelheden en speciale kleuren worden door fabrikanten ingezet om de consument op het verkeerde been te zetten. Radar duikt met experts de supermarkt in en zoekt de schappen op waar de consument het meest misleid wordt. Vanavond 20:30 op Nederland 1

  • Door GJvdZ

Kom op zeg. Die onderwerpen worden met de week debieler. Een willekeurige greep uit mijn keukenkast: AH Basic pindakaas: zwarte letters op een witte achtergrond BONA: zwarte letters op een witte achtergrond Schenkstroop: zwarte letters op een lichtblauwe achtergrond AH Hagelslag: zwarte letters op een roze achtergrond En qua moeilijke benamingen: die ingrediënten (oeps, moeilijk woord met zo'n trema) heten nu eenmaal zo.

  • Door Fleurtjuh666

Kom op zeg. Die onderwerpen worden met de week debieler. Een willekeurige greep uit mijn keukenkast: AH Basic pindakaas: zwarte letters op een witte achtergrond BONA: zwarte letters op een witte achtergrond Schenkstroop: zwarte letters op een lichtblauwe achtergrond AH Hagelslag: zwarte letters op een roze achtergrond En qua moeilijke benamingen: die ingrediënten (oeps, moeilijk woord met zo'n trema) heten nu eenmaal zo.
Amen. En ik blijf erbij dat een heel groot deel van de verantwoordelijkheid bij de consument ligt. Wil je niet lezen wat er op een product staat, ga dan niet achteraf mauwen dat er iets onduidelijks op staat.