Getest, genezen of gevaccineerd, maar geen QR-code: wat gaat er mis?

vragenlijst_qr-code-coronabewijs-coronacheck_780.jpg

Bijna 2000 mensen uit het Radar Testpanel geven aan dat zij wel aan de voorwaarden voldoen om een geldige 'CoronaCheck' QR-code te verkrijgen. Zij zijn volledig gevaccineerd, genezen of zij hebben een negatieve test. In de meeste gevallen beschikt de GGD over deze gegevens, omdat zij de vaccinatie of de test zelf hebben uitgevoerd. En tóch werkt het niet. Wat gaat er mis?

De QR-code van CoronaCheck, per app of op papier, heb je sinds eind september nodig om binnen te komen bij onder andere de horeca, de culturele sector en evenementen. Daar is het nodige over te doen, zie ook het blok 'Weerstand tegen de QR-code' in dit artikel. Wie echter aan de voorwaarden voor de QR-code kan en wil doen, via vaccinatie, een herstelbewijs of een negatief testbewijs, lukt het ook niet altijd. Gevraagd naar problemen met het aanmaken van de QR-code reageerden ruim 16.000 panelleden, waarvan bijna 2000 aangeven geen code te kunnen aanmaken, terwijl zij wel aan de voorwaarden voldoen.

Wanneer we kijken naar de achtergronden van deze mensen, komen er niet een of meerdere specifieke aanleidingen naar boven drijven. Of mensen nou genezen, getest of gevaccineerd zijn, en of de vaccinatie nou in het binnen- of buitenland was: het gaat in alle groepen mis.

De mensen bij wie het niet lukt(e) om een QR-code aan te maken voldoen aan de volgende voorwaarden voor het verkrijgen van een werkende QR-code:

  • 79% is volledig gevaccineerd
  • 13% heeft corona gehad en daarna nog een vaccinatie
  • 5% heeft corona gehad en heeft nu een herstelbewijs
  • 3% heeft een negatieve testuitslag via Testen voor Toegang

Verreweg de meeste mensen zijn gevaccineerd, maar dat geldt voor alle inwoners van Nederland. De 79 procent die gevaccineerd is komt behoorlijk in de buurt van de werkelijke vaccinatiegraad ten tijde van de enquête, van ruim 80 procent.

Weerstand tegen de QR-code

Er leeft veel weerstand tegen de QR-code, dat merken we ook bij deze enquête. Deze vragenlijst gaat specifiek om problemen met het verkrijgen van de QR-code, niet om problemen met het beleid. Echter, we beseffen dat dit leeft en hebben hier eerder al aandacht aan besteed. Zo blijkt uit onze poll onder bijna 4000 horeca-, bioscoop- en theaterbezoekers dat ook niet iedere gevaccineerde het eens is met het deurbeleid van de regering.

In het huidige onderzoek zegt 5 procent van degenen die problemen hebben met de QR-code dat zij niet aan de voorwaarden voldoen. 'Mijn immuunsysteem werkt prima', laat iemand weten. Anderen voldoen eigenlijk wél, bijvoorbeeld omdat zij corona hebben gehad, maar op een moment dat er nog niet getest werd. En dan zijn er nog mensen die om medische reden geen vaccinatie kunnen krijgen en zich moeten laten testen. Eerder besteedde EenVandaag aandacht aan mensen die om medische redenen niet kunnen laten vaccineren.

Ook als de GGD zelf prikt, gaat het mis

Veruit de meeste prikken zijn, net als over het algemeen het geval, in Nederland gezet: slechts 3 procent heeft één of meerdere prikken in het buitenland gehad. Wie in Nederland is gevaccineerd, heeft dat in overgrote meerderheid (74%) door de GGD zelf laten doen, op de vaccinatielocaties.

De meeste mensen die in aanmerking komen voor een QR-code doordat zij hersteld zijn van corona (en al dan niet daarna nog een vaccinatie hebben gehad), geven aan dat hun besmetting geregistreerd staat bij de GGD (bij 70%. 7 procent weet niet dit of dit het geval is). Ook de positieve test, die de besmetting aantoont, is in de meeste gevallen door de GGD uitgevoerd (bij 63%, 4% weet niet waar dit was). Kortom: in de meeste gevallen zijn de gegevens over de vaccinatie of de vastgestelde besmetting bekend bij de GGD.

Ik heb 3 keer gebeld met de GGD en iedere keer wordt gezegd dat er fouten gemaakt zijn bij de registratie en dat het over 3 à 4 dagen waarschijnlijk wel goed is, maar tot nu toe is het niet gelukt
- Deelnemer aan het onderzoek

Wat gaat er dan precies mis? Natuurlijk zijn er mensen die het technisch ingewikkeld vinden, of oude smartphones hebben. Daar zijn echter oplossingen voor: je kunt de code ook op je computer, dus zonder app of smartphone, opvragen en printen, of per post aanvragen. In alle categorieën gaan er dingen mis, blijkt uit de antwoorden van de panelleden: bij de app (66%), bij het zelf aanmaken om te printen (18%) en bij het op laten sturen op papier (8%).

Bij driekwart is bekend wat het probleem is: het is een technisch probleem zegt 27 procent, bij 25 procent is het een probleem met de registratie van medische gegevens (zoals een gegeven vaccin of een coronabesmetting). Bij 23 procent is er iets anders aan de hand. In de toelichtingen geven mensen voorbeelden van hoe zij van het kastje naar de muur worden gestuurd:

Bellen, langsgaan, opnieuw installeren… Maar geen QR

'Ik ben 2 keer ingeënt bij de GGD in Utrecht in de jaarbeurs in Utrecht, in februari en maart 2021. Ik heb de app op mijn telefoon geïnstalleerd en krijg alleen de Internationale QR-code. Die heb ik niet nodig, ik wil de Nederlandse QR-code hebben. Hiervoor heb ik 2 of 3 keer gebeld met onder andere de GGD. Zij hebben mij verteld dat alles goed was en akkoord bevonden en dat ik binnen 3 dagen per mail een QR-code toegestuurd krijg. Echter nog steeds niets ontvangen. Tevens ben ik bij een mobiel prikpunt van de GGD langs geweest en die hebben in hun bestand gekeken en ook daar is alles in orde. Echter zij konden mij geen QR-code verstrekken. Ik heb op mijn telefoon de app verwijderd en opnieuw aangebracht en het resultaat is dat ik daar weer alleen een internationale QR-code krijg. Ik weet niet meer wat ik nog meer kan doen.'

- Deelnemer aan het onderzoek

Niet goed geregistreerd

Wanneer we alleen kijken naar de groep mensen die aangeeft dat er problemen met de registratie van medische gegevens zijn, zien we dat in die groep ten opzichte van de volledige groep respondenten minder gevaccineerden zitten (66%) en meer mensen die corona hebben gehad en daarna nog een prik kregen (26%). Blijkbaar gaat het bij mensen die een besmetting achter de rug hebben en dan nog een prik krijgen vaker iets mis met de registratie van gegevens. Bij de meerderheid van deze groep (60%) is de test echter wel uitgevoerd door de GGD zelf, en twee derde week zeker dat de besmetting daar ook geregistreerd staat.

Dan maar een extra vaccinatie

'Kreeg slecht 1 vaccinatie met Pfizer omdat ik Covid-19 had gehad. Op de smartphone kreeg ik geen QR-code en niemand kon mij uitleggen waarom niet. Ik heb me daarom nog een keer (extra) laten vaccineren met Pfizer en toen lukte het aanmaken van de QR-code meteen.'

Nog altijd geldt voor de meerderheid van de mensen met registratieproblemen dat zij volledig gevaccineerd zijn (66%), en dat de meesten door de GGD zelf zijn geprikt (59%). In deze groep bevinden zich ten opzichte van de complete groep ondervraagden met QR-problemen wel meer mensen die door de huisarts gevaccineerd zijn: 35 procent is dat. Sommigen geven ook aan dat daar iets misgaat met de registratie: 'De huisarts had weinig tijd om data van twee keer vaccineren door te geven.'

Mijn 1e vaccinatie stond niet geregistreerd. Nu was een extra handeling nodig van de huisarts, die daar eigenlijk geen tijd voor had en er niet(?) voor betaald wordt. Pas na 14 dagen was het eindelijk geregeld
- Deelnemer aan het onderzoek

Nog altijd geen oplossing

Sommigen hebben er behoorlijk werk van moeten maken om het probleem op te lossen: 'Er waren geen gegevens bekend. Kostte een paar telefoontjes met redelijk lange wachttijd om het in orde te maken.' Bij ruim een kwart van de ondervraagden is het probleem nog altijd niet opgelost. Nog eens 6 procent heeft het opgegeven en weet niet of het probleem inmiddels is opgelost.

In de uitzending van 8 november meer over de problemen met de QR-code

In de studio reageren CDA-kamerlid Joba van den Berg en Jan Paternotte, Tweede Kamerlid voor D66. Zij pleiten voor betere opleiding van helpdeskmedewerkers en een loket voor bijzondere gevallen, waar medewerkers beter kunnen helpen wanneer iets niet volgens de standaard gaat.

Bekijk hieronder het filmpje van twee panelleden die bij ons aan de bel trokken: 

CoronaCheck-app: problemen met QR-code

Over het onderzoek naar problemen met de QR-code

De vragenlijst over problemen met het verkrijgen van een geldige QR-code is tussen 21 oktober en 1 november 2021 voorgelegd aan leden van het Radar Testpanel. Op de vraag naar problemen met het aanmaken van de QR-code reageerden 16.775 panelleden. Daarvan gaven ruim 2000 mensen aan problemen te hebben (gehad) met het verkrijgen van een QR-code. Bij 95% (1988 personen) gaat het om mensen die wel aan de voorwaarden voldoen voor het aanmaken van een QR-code. Wil je ook je stem laten horen via ons panel? Meld je gratis aan via deze korte vragenlijst