Groter besmettingsrisico door hergebruik 'dure' mondkapjes

schoon_mondkapje_780.jpg

70 procent doet niet steeds een nieuw of gewassen mondkapje op, maar gebruikt hetzelfde, ongewassen exemplaar vaker, blijkt uit een poll van Radar onder ruim 1000 gebruikers van mondkapjes. De kans op verspreiding van besmette vochtdeeltjes neemt hierdoor toe. Aan de andere kant is het risico van hergebruik ook weer niet zo groot dat er hard tegen opgetreden moet worden, laat een expert uit het OMT weten. Waarom wordt de consument dan zo op kosten gejaagd?

Van de ruim 1600 polldeelnemers gebruiken ruim 1000 mensen weleens een mondkapje. Gebruiken zij écht iedere keer een nieuw of gewassen mondkapje? Nee, geeft 70 procent toe. De meesten (57%) gebruiken steeds hetzelfde (ongewassen) mondkapje, anderen geven aan wel een poging te doen om de richtlijnen op te volgen, maar dat het niet altijd lukt.

 Ik zie het dagelijks om me heen in mijn werk. Mondkapje gaat in de zak... en wordt gewoon weer gebruikt. Ikzelf doe dat ook wel eens
Deelnemer poll Radar Testpanel

Groter risico door hergebruik mondkapjes

Is het erg dat mensen geen schone mondkapjes gebruiken? We vragen het een woordvoerder van NEN, de organisatie die normen opstelt voor het gebruik van niet-medische mondkapjes. De woordvoerder laat weten dat het risico op verspreiding van besmette vochtdeeltjes uit mond en neus voor de drager en de omgeving aanzienlijk groter wordt wanneer een gebruikt mondkapje opnieuw (of ongewassen) wordt gedragen. Met name omdat de kans dan groot is dat het aan de handen komt van de drager en op die manier wordt verspreid. Bovendien gaat het bij het onderhoud niet alleen om het doden van virussen, maar ook om bacteriën die kunnen gaan huishouden in een gebruikt mondkapje.  

Let er vooral op dat je mondkapje niet nat is, want dan gaat het druppels doorlaten
Hoogleraar infectiepreventie OMT

Radar sprak ook met hoogleraar infectiepreventie Andreas Voss, deelnemer aan het Outbreak Management Team (OMT), de groep experts die zich over de corona-adviezen aan de overheid buigt. Omdat er op dit moment weinig mensen met een COVID-19-besmetting rondlopen, maakt hij zich minder zorgen om de gezondheidsrisico's van het (ongewassen) hergebruik van mondkapjes. Hij geeft aan dat je er vooral op moet letten dat het mondkapje niet nat is, want dan kunnen (besmette) druppels door het kapje heen komen.

Alternatieve ontsmettingsmethoden

Of een paar dagen laten drogen dan voldoende ontsmetting is, daar is volgens Voss geen onderzoek naar gedaan. Maar hij ziet ook geen reden om het hergebruik aan te pakken: het is volgens hem niet een van de grootste risico's. Het verbaast Voss overigens niet dat mensen zich niet strikt aan het wegwerp- en wasadvies houden: 'Je gaat niet dagelijks een was draaien om je mondkapjes schoon te krijgen, en de prijzen zijn volledig de pan uitgerezen.'

Een reis met het openbaar vervoer wordt daardoor veel te duur
Deelnemer poll Radar Testpanel

In de toelichtingen geven polldeelnemers allerlei alternatieve ontsmettingsmethoden. We hebben er 10 onder elkaar gezet en deze aan infectiepreventiedeskundige Voss voorgelegd. Benieuwd wat werkt en wat niet? Lees: Schoon mondkapje dankzij vriezer of föhn? ↓

8 ontsmettingsmethodes beoordeeld

Duur, milieuonvriendelijk, ongemakkelijk én zinloos

Hoe schatten de pollrespondenten het risico in? Velen vinden het correct gebruik van de mondkapjes te duur, milieuonvriendelijk en een wassen neus: 'Ze werken toch niet', laten meerdere mensen weten.

Doe het alleen om geen boete te krijgen. Niet om het virus
Deelnemer poll Radar Testpanel

Ook onder de 30 procent die wel consequent een schoon mondkapje gebruikt, leven twijfels: 'Eigenlijk vind ik het toch een beetje vreemd, omdat de mondkapjes amper wat toevoegen', schrijft iemand. Tot slot is er een flinke groep respondenten die geen mondkapjes dragen, omdat zij de plekken waar dit verplicht is mijden. Dit vanwege de kosten, de schijnveiligheid en het ongemak, zoals een deelnemer laat weten: 'Ik heb er nog maar 1x eentje gedragen en vond dit zó akelig, dat ik heb besloten voorlopig het OV volledig te mijden! (Heb er wel 100 in huis ...)'

Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid laat desgevraagd weten het beeld dat veel mensen mondkapjes verkeerd gebruiken te herkennen. Dit vormt echter geen aanleiding om het beleid te herzien, zo laat hij weten. Wel richt het ministerie zich meer op informatie over hoe je mondkapjes op een goede manier gebruikt. Dat veel mensen wel weten hoe het hoort, maar hier vanwege de kosten of het ongemak van afwijken, maakt daarin voor het ministerie geen verschil.

Over de poll over schone mondkapjes

De poll over het wel of niet dragen van schone mondkapjes werd tussen 11 en 22 juni 2020 ingevuld door 1625 mensen. Daarvan gebruiken 1045 weleens een mondkapje. Ook je mening en ervaring mee laten tellen? Radar stuurt regelmatig vragenlijsten uit over zaken die aandacht verdienen. Jij kunt hier (vrijblijvend) uitnodigingen voor ontvangen, je meldt je (gratis) aan via de intake-vragenlijst.