Hoe besparen jouw nabestaanden op erfbelasting? Hier kun je op letten

Verschillende vrijstellingen 

Voor het betalen van erfbelasting zijn er verschillende vrijstellingen. Dat houdt in dat wanneer de erfenis een bepaald bedrag is, of lager dan een bepaald bedrag is, je er geen belasting over hoeft te betalen. Is de erfenis hoger dan dit bedrag, dan betaal je belasting over het deel wat hoger is dan dit bedrag en dus niet over de volledige erfenis. 

Hoe hoog dit bedrag is, hangt af van de relatie die de overledene en erfgenaam hebben. De vrijstellingen zijn te vinden op de website van de Rijksoverheid. Deze vrijstellingen gelden per persoon en per nalatenschap. 

Schenken 

Je kunt de erfenis onder deze vrijstelling laten uitkomen door  nog voor het overlijden jouw vermogen te schenken. Dit kan eenmalig, maar ook periodiek, bijvoorbeeld jaarlijks. Schenken tot een bepaald bedrag is belastingvrij. “Onder wat voorwaarden is alles wat je bij leven kan schenken onbelast bij overlijden”, vertelt notaris en voorzitter van de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat (EPN) Martijn Maas. 

Of schenken voordeliger is dan erven, kan per situatie verschillend zijn. “Als je te vroeg begint met schenken, kan het gebeuren dat je te veel hebt geschonken terwijl je het geld zelf nog nodig hebt”, legt notaris Saskia Mos van-Gool uit. 

Notaris Maas voegt hier aan toe dat veel mensen het fijn vinden om het geld tijdens hun leven op hun eigen rekening te houden. “Een buffer behouden kan voor mensen belangrijker zijn dat belasting besparen." 

Kleinkindlegaat 

Naast schenken zou je ook gebruik kunnen maken van het kleinkindlegaat. Dat werkt als volgt: de vrijstelling die kleinkinderen hebben is even hoog als de vrijstelling die kinderen hebben. Het verdelen van de erfenis over kinderen én kleinkinderen kan er daardoor voor zorgen dat individuele erfenissen onder deze vrijstelling blijven. “Elk van de kleinkinderen heeft een vrijstelling van ongeveer 25.000 euro, dat is per grootouder”, vertelt Maas. 

Toch is het kleinkindlegaat niet altijd een gemakkelijke optie. “Stel je voor dat jouw kinderen niet allemaal evenveel kinderen hebben, een kind heeft bijvoorbeeld drie kinderen en het andere kind heeft één kind, dan kan er verschil ontstaan.” legt notaris Mos-van Gool uit. “Sommige families kiezen er daarom voor om de erfenis niet gelijk te verdelen onder de kleinkinderen, maar de verdeling per gezin gelijk te houden.” 

De standaardverdeling aanpassen

Als er geen testament is opgesteld, wordt de erfenis gelijkelijk verdeeld over de langstlevende partner en de kinderen. De wet beschermt daarbij wel de langstlevende, door de erfdelen van de kinderen niet opeisbaar te maken. Deze verdeling kun je aanpassen om de verdeling van je erfenis beter op jullie wensen aan te laten sluiten. 

Wanneer je bijvoorbeeld gebruikmaakt van het opvul- of afvullegaat, verander je deze verdeling (op papier) waardoor de partner veel meer erft dan de kinderen. Hierdoor komt het bedrag dat de kinderen erven onder de vrijstelling uit en hoeven ze geen belasting over hun deel van de erfenis te betalen. De partner van de overledenen erft dan het grootste deel van de erfenis, maar heeft ook de grootste vrijstelling. Dit betekent wel vaak dat er na het overlijden van de tweede ouder meer erfbelasting betaald moet worden.

Andersom kun je er ook voor kiezen om de belastingdruk meer bij de kinderen te leggen, bijvoorbeeld als het vermogen vooral in de waarde van het huis zit. Als de langstlevende partner in dat huis wil blijven wonen, kan het voldoen aan de betalingsverplichting erg lastig worden. Door de belastingdruk meer bij de kinderen te leggen, bespaar je die druk bij de andere ouder. 

“Door de standaardverdeling aan te passen kun je de belastingdruk zo gewenst mogelijk regelen”, zo vat Maas samen.  

Meer dan alleen belastingen 

Notaris Martijn Maas benoemt tot slot dat het opstellen van een testament ook om emotie en de wensen van mensen gaat. “De kern is niet per se het betalen van zo min mogelijk erfbelasting, maar het zo gewenst mogelijk betalen van de erfbelasting”, legt Maas uit. 

Notaris Mos-van Gool is het daar mee eens. “Erfbelasting besparen is vaak een reden voor mensen om hun testament aan te passen, maar die besparing hoeft niet altijd ten koste te gaan van alles.”