Hoe deze kever ongemerkt je keukenkast aantast
Een onbekend kevertje met grote gevolgen: op het Radar-forum deelt een gebruiker haar ervaring met mysterieuze gaatjes in haar keukenkastje. Wat blijkt? Het kan gaan om de tabakskever. Een insect dat zich niet alleen tegoed doet aan kruiden en thee, maar zich ook kan nestelen in het materiaal van je keuken. Wat is het, hoe komt het binnen, en wat kun je doen als je ermee te maken krijgt?
Op het Radar-forum schrijft gebruiker LindaRiS: "Bij ons is bijna alles wel gelamineerd, en waar dat niet zo is, zit het dus helemaal vol met van die soort kleine houtworm-achtige gaatjes. Alleen een stukje achter de oven (een soort richeltje) is niet gelamineerd, daar barst het ervan. Wij bewaren alles in potten/bewaardozen etc., dus dat het vanuit eten komt lijkt me sterk."
De vraag op het forum: is dit een bekend probleem? Kan het zijn dat een kever zich nestelt in het plaatmateriaal van je keuken, zonder dat daar voedsel in de buurt is? En wat voor schade richt het beestje aan?
Wat is een tabakskever?
De tabakskever is een klein, bruin kevertje van 2 tot 3 millimeter groot. Het leeft normaal gesproken van droge plantaardige producten zoals shag, thee, rijst, meel, kruiden of diervoeder.
Volgens het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD): "Zowel tabakskevers als broodkevers veroorzaken de genoemde overlast, maar enkel in zetmeelhoudende producten (dus niet in hout). Het zijn voorraadaantastende kevers, dus soorten die we in levensmiddelen tegenkomen. Zoals u al beschrijft, komt het wel voor dat spaanplaat hiervoor geschikt is, bijvoorbeeld wanneer maïs in de plaat verwerkt is."
De larven zijn het schadelijkst: zij boren gangen in het materiaal en laten uitwerpselen en vervellingshuidjes achter.
Hoe komen ze je keuken binnen?
De kever kan via voedselproducten worden meegebracht, maar ook via meubels of keukens die al besmet zijn tijdens transport of opslag. De Nederlandse Vereniging voor Plaagdiermanagement Bedrijven (NVPB) meldt:
"Ja, besmetting kan al in een eerder stadium optreden. Larven en kevers kunnen zich door verpakkingsmateriaal heen boren en zo producten tijdens transport of opslag besmetten."
Het Kennis- en Adviescentrum Dierenplagen (KAD) vult aan:
"Bij het productieproces worden plaatmaterialen dusdanig verhit dat eventuele eitjes, larven, poppen, of volwassen kevers dood zouden gaan. Vanaf het moment van afkoelen is het een mogelijke ontwikkelingsbron.”
Maar zij noemen ook dat het moeilijk te bewijzen is of dat voor levering besmet is geraakt: “Alleen wanneer we grote aantallen kevers (tientallen per dag) zouden aantreffen in een keuken die nog minder dan een half jaar geleden geplaatst is, zouden we kunnen aannemen dat het materiaal al voor het plaatsen besmet was, maar dit is eigenlijk nooit het geval geweest (voor zover ik weet)."
Hoe lang kan zo'n besmetting onopgemerkt blijven?
Volgens het KAD:
"De larven ontwikkelen onzichtbaar in het materiaal, en de volwassen kevers worden aangetrokken tot licht, dus worden bijvoorbeeld gevonden bij raamkozijnen (en dus niet direct in verband gebracht met de keuken). Bij kamertemperatuur duurt de ontwikkeling van ei tot volwassen kever ongeveer 3 maanden."
Met andere woorden: het kan lang duren voor je het verband legt met je keukenkastjes. Pas als je hier een kever vindt, en daar een aantal, wordt de overlast duidelijk. Het kan zijn dat er dan meerdere generaties in jouw keukenkastje bivakkeerden.
Wat kun je doen?
Volgens het KAD heeft chemische bestrijding of verdelging eigenlijk geen zin. Forumgebruiker LindaRiS beaamt dat en schrijft dat professionele bestrijding bij haar niet hielp. Zij moesten uiteindelijk op zoek naar een nieuwe keuken. Volgens het KAD is dat in sommige gevallen inderdaad de enige structurele oplossing.
"De volwassen kevers kunnen met chemische bestrijding gedood worden, maar de bestrijdingsmiddelen trekken niet heel ver plaatmateriaal in, dus worden de larven niet geraakt. De meest duurzame oplossing is dan toch het vervangen van de keuken door materiaal dat niet door voorraadaantastende kevers aangetast kan worden."
Voordat je zover bent, is het belangrijk vast te stellen met welke soort je te maken hebt. Het KAD raadt aan om bij twijfel monsters in te sturen voor determinatie.
Herken je het?
Tabakskevers lijken sterk op broodkevers of houtwormkevers. De NVPB legt uit:
"Het onderscheiden van deze soorten vereist meestal een vergrootglas met een vergroting van minimaal 30x. Je kunt vooral goed aan de voelsprieten zien waar je mee te maken hebt: de tabakskever heeft zaagvormige voelsprieten, terwijl de broodkever duidelijk geknobbelde antennes heeft."
Wat kun je zelf doen?
Dit kun je zelf doen om besmetting te voorkomen of te beheersen:
- Bewaar risicoproducten (kruiden, thee) in glazen potten
- Controleer naden en snijvlakken van kastjes op boorgaatjes of gruis
- Verwijder besmet materiaal of vries het in (-18 °C, 3 dagen)
- Monitor met feromoonvallen
- Laat kevers bekijken door een expert (zoals het KAD)
Het KAD licht toe: "De kevers bereiken het materiaal voornamelijk via boorgaten en snijvlakken, dus op de plekken waar er geen fineerlaag aanwezig is."
En over preventie: "In principe is er weinig te zien aan een plaat waar keverlarven in ontwikkelen. De kevers leggen dus hier hun eitjes en de volgende generatie komt ook hier naar buiten. Als we deze boorgaten dichtkitten om te voorkomen dat de kevers naar buiten komen, zien we dat ze geen moeite hebben met openingen in de fineerlaag te maken van binnenuit."
Wat is jouw ervaring?
Brood- en tabakskevers zijn niet de bekendste plagen, maar ze kunnen hardnekkig zijn, zeker als ze zich in het plaatmateriaal van je keuken ontwikkelen. In dat geval is vervangen soms de enige oplossing.
Heb jij zelf ervaring met kevers in je keukenkastjes? Laat het weten op ons forum of neem contact op met Radar.