Vind jij het CAK de schuld van mevrouw Bastiaansen moet herzien? Deel dan onze video op Facebook. Heb je geen Facebook? Betuig dan je steun door een reactie te plaatsen onder dit bericht.

Eigen bijdrage

Mevrouw Bastiaansen blijft na het overlijden van haar man in 2003 zelfstandig wonen in een seniorenwoning. Totdat ze in 2014 ziek wordt en in een verzorgingstehuis terecht komt. Omdat zij zorg ontvangt vanuit de Wet Langdurige Zorg (Wlz), moet mevrouw Bastiaansen een eigen bijdrage betalen. Hoe hoog deze eigen bijdrage is, wordt vastgesteld door het CAK. CAK is de organisatie die de eigen bijdrages vaststelt en int voor de overheid.

Hoge en lage eigen bijdrage

De Wlz is er voor mensen die de hele dag zorg dichtbij nodig hebben. Wie in een zorginstelling woont, betaalt op dit moment de eerste zes maanden een lage eigen bijdrage en daarna een hoge eigen bijdrage. Maar er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld wanneer iemand nog een thuiswonende partner heeft. En daar is volgens Marie-Jose Edelmann, de advocaat van mevrouw Bastiaansen, de fout gemaakt. Het CAK heeft het overlijden van meneer Bastiaansen namelijk nooit verwerkt. Ook al was dit al sinds eind 2003 bij het CAK bekend. Mevrouw Bastiaansen heeft hierdoor een eigen bijdrage betaald van circa 186 euro per maand, terwijl zij eigenlijk 894 euro per maand had moeten betalen. Het CAK wil dat mevrouw Bastiaanse die hoge eigen bijdrage alsnog betaalt voor de jaren 2015, 2016 , 2017 en 2018. Totale bedrag: 27.178,52 euro.

Eigen bijdrage herzien bij gewijzigde situatie

Het CAK mag de hoogte van de eigen bijdrage herzien wanneer er iets wijzigt in iemand situatie. Bijvoorbeeld wanneer er iets verandert in de gezinssamenstelling of in het inkomen. Volgens advocaat Edelmann mag het CAK de eigen bijdrage herzien 24 maanden nadat het CAK in kennis is gesteld van de reden om de eigen bijdrage te herzien. Maar in dit geval was er helemaal geen sprake van een wijziging, mevrouw was al ruim tien jaar weduwe op het moment dat zij in de zorginstelling kwam. Dit gegeven had het CAK meteen moeten verwerken bij aanmelding, aldus de advocaat.  

Wanneer het CAK niet binnen de herzieningstermijn van 24 maanden blijft, mag de organisatie de eigen bijdrage later alsnog herzien maar dan niet terugvorderen met meer dan 24 maanden. Omdat het CAK niet binnen de herzieningstermijn is gebleven (eind 2003 was al bekend dat meneer Bastiaansen overleden was) wordt de navordering beperkt tot 16.535,32 euro. Maar ook dit bedrag zegt mevrouw Bastiaansen niet te kunnen betalen. Bovendien moet zij bovenop dit bedrag ook nog de hoge eigen bijdrages van dit jaar betalen, waardoor het totale bedrag nu staat op ruim 20.000 euro.

Het CAK: 'Mevrouw had op de hoogte kunnen zijn'

Volgens het CAK had mevrouw Bastiaansen bovendien zelf kunnen weten dat de eigen bijdrage niet juist was vastgesteld omdat in het rekenschema bij de beschikking ook de naam van haar overleden echtgenoot vermeld staat. In reactie op het bezwaarschrift staat te lezen: 'Daarom had belanghebbende er rekening mee kunnen houden dat een herziening van de eigen bijdrage zou volgen'.

Mevrouw Bastiaansen heeft echter nooit vermoed dat dit niet zou kloppen, want de inkomensgegevens van haar overleden man waren op nul gesteld. Volgens advocaat Edelmann had mevrouw ook geen reden om er vanuit te gaan dat de voorgelegde beschikkingen niet juist zouden zijn. De beslissing was namelijk alleen aan haar gericht.

Nu het bezwaar door het CAK is afgewezen, wordt de gang naar de rechter ingezet. Maar het kan nog maanden duren voordat de rechter in deze zaak een beslissing neemt.

In de schulden door een overheidsorganisatie

Ook Illya Soffer van Ieder(in), de koepelorganisatie voor mensen met een beperking of chronische ziekte, vindt dit een kwalijke zaak. Volgens Soffer ontstaat schuldenproblematiek bij kwetsbare mensen, waaronder ook ouderen,  negen van de tien keer omdat overheidsorganisaties, zoals het CAK, hen deze schuld bezorgen. En in dit geval gaat het om een bureaucratische fout waarvoor de burger dan de rekening moet betalen. 'Ja, dat kun je gewoon niet maken. Niet bij mensen die omwille van hun beperking of hun leeftijd in een regeling zitten waar ze 24 uur per dag zorg nodig hebben.'

Hoge kosten

Nu mevrouw Bastiaansen de hoge eigen bijdrage moet betalen, drukt dat flink op haar budget. Ook Ieder(in) ontvangt veel klachten van mensen die in de problemen komen door de hoogte van de eigen bijdrage. Er komen namelijk vaak nog meer kosten bij kijken: 'Bovenop de eigen bijdrage zitten vaak nog kosten voor wassen, uitstapjes en begeleiding naar bijvoorbeeld een arts. Al dat soort dingen worden apart in rekening gebracht en er komen nog honderden euro's bij die eigenlijk helemaal niet in die eigen bijdrage zitten.'

Een betalingsregeling om de schuld af te lossen naast betaling van de hoge eigen bijdrage behoort volgens de familie Bastiaansen dan ook niet tot de mogelijkheden.

Reactie van het CAK

Het CAK wil niet in de studio reageren op de kwestie van mevrouw Bastiaansen vanwege privacyoverwegingen. In een schriftelijke reactie laat CAK weten dat er fouten zijn gemaakt:  'Het CAK heeft zich bij aanvang van de zorg van mevrouw Bastiaansen ten onrechte gebaseerd op verkeerde informatie. Op basis hiervan heeft het CAK een lage eigen bijdrage opgelegd. Correctie hierop heeft nu geleid tot een hoge naheffing bij deze klant. Het CAK vindt het uitermate vervelend voor mevrouw Bastiaansen en erkent dat er in deze individuele situatie fouten zijn gemaakt.'
 
Het CAK scheldt de schuld van mevrouw Bastiaansen vooralsnog niet kwijt. De organisatie heeft deze bevoegdheid maar kan deze enkel gebruiken in bijzondere omstandigheden. Om te bepalen in hoeverre hier sprake van is, willen zij in gesprek gaan met mevrouw Bastiaansen.

Lees hier de volledige reactie van het CAK

Politieke partijen gaan kamervragen stellen

Corrie van Brenk van 50PLUS reageert geschrokken in de uitzending. Het CAK heeft de fout gemaakt en is in deze dus verwijtbaar, aldus de partij. Van Brenk is dan ook van mening dat de organisatie de schuld van mevrouw Bastiaansen zou moeten kwijtschelden tot het moment dat de fout begin van dit jaar ontdekt werd. Naar aanleiding van de uitzending gaat 50PLUS vragen stellen aan de minister. De partij wil weten hoe vaak dit soort fouten voorkomen. Ook VVD en CDA gaan Kamervragen stellen naar aanleiding van de uitzending van Radar.

Lees hier de volledige reactie van de minister De Jonge