Interview minister Schippers

Antoinette Hertsenberg: 'Dit zijn de reacties die we binnen hebben gekregen. Bijna 1000 stuks. Als het nou zo is dat een specialist zegt: dit kan eigenlijk echt niet meer. Iemand heeft medisch gezien echt een operatie nodig. Is het dan terecht dat een zorgverzekeraar die toch niet vergoed?'

Minister Schippers: 'Dat hangt er natuurlijk van af waar het precies over gaat. Je moet altijd een beetje oppassen om in algemeenheden te praten, maar plastische chirurgie is over het algemeen geen onderdeel van het basispakket. Dus een zorgverzekeraar doet eigenlijk niet meer dan het basispakket uitvoeren. De politiek beslist wat er nu in het basispakket zit. Dus ik denk heel vaak dat een zorgverzekeraar terecht besluit dat dingen niet vergoed kunnen worden, ondanks dat ze medisch noodzakelijk zijn.'

Antoinette Hertsenberg: 'Maar als iemand oogleden heeft die echt tot de pupillen hangen, zodat ze echt niet meer kunnen kijken. We hebben ook een mevrouw in beeld...'

Minister Schippers: 'Ik heb het gezien.'

Antoinette Hertsenberg: 'Als ze ’s avonds leest, moet ze met haar handen haar ogen een beetje moet bij liften. Dat wordt niet vergoed.'

Minister Schippers: 'Ja, wat de situatie is, en dat is al tien jaar geleden toen het ziekenfonds nog bestond, is eigenlijk besloten om al die cosmetische operaties allemaal uit het pakket te halen. De reden daarvoor was dat de grens steeds verder werd verlegd. Dus niet alleen mensen met een medische noodzaak, zoals evident die mevrouw die u in beeld heeft gebracht een medische noodzaak heeft, maar ook mensen die het steeds meer deden om mooier te worden uit cosmetische overwegingen.'

Antoinette Hertsenberg: 'Dat begrijp ik. Ik begrijp dat dat niet vergoed wordt.'

Minister Schippers: 'Dat is toen allemaal besloten. Dit is eigenlijk een situatie die is ontstaan, doordat het totaal uit de hand is gelopen. De artsen hanteerden de grens tussen medische noodzaak en mooier worden niet scherp, en alles werd maar op de basisverzekering gedeclareerd.'

Antoinette Hertsenberg: 'Dat kan niet.'

Minister Schippers: 'U kunt zich voorstellen, we hebben allemaal weleens van: daar zou best eens iets aan gedaan kunnen worden. Als die medisch specialisten en plastisch chirurgen met een goed plan bij mij komen waarin zij aantonen: hierop kunt u echt controleren dat wat wij doen medisch noodzakelijk is, een scherp plan, dan wil ik daar zeker naar kijken.'

Antoinette Hertsenberg: 'Er is een brief geschreven over dat oogspiertje dat niet meer werkt, maar dat wordt tien jaar later nog steeds niet vergoed. Zijn dat de uitzonderingen waar u naar zoekt? Als je heel nadrukkelijk beschrijft dat het medisch noodzakelijk is, dan kunnen we dat soort operaties in de toekomst weer vergoeden, is dat bijvoorbeeld een invulling daarvan?'

Minister Schippers: 'Als je het scherp kan afbakenen. Maar als ik kijk naar die oorzaken die je niet scherp kunt afbakenen, die kunnen net zo ernstig zijn.'

Antoinette Hertsenberg: 'Zeker.'

Minister Schippers: 'Dan moet je dus toch zoeken: Hoe kun je dat wel handhaven? Ik heb daarover overleg gehad met het Zorginstituut Nederland. Die hebben mij gezegd: Pas op met wat je toezegt, want dit is heel erg moeilijk te handhaven. Wij zoeken dus naar hoe dat wel kan. Daar ligt een belangrijke verantwoordelijkheid bij de beroepsgroep en de patiëntenvereniging zelf, die in allerlei andere sectoren al richting de politiek zijn gekomen. Dit is ook een belangrijk terrein, u ziet hoeveel mensen hier toch van afhankelijk zijn. Hoe kan die verzekeraar controleren namens ons allemaal? Dat is uiteindelijk hun taak. Dat het niet gebeurt om iemand te verfraaien, maar dat iemand een normaal leven kan leiden.'

Antoinette Hertsenberg: 'Ja.'

Minister Schippers: 'Ik vind dat de plastisch chirurgen een belangrijke verantwoordelijkheid hebben. Zij moeten richting de politiek, richting mij komen, met een plan waarin zij zeggen: Kijk zo kunt u zien dat wij echt doen wat nodig is.  Wij vergroten niet onze eigen business door die grens maar op te rekken.'

Antoinette Hertsenberg: 'Dat begrijp ik. En soms is iets fraaier maken misschien ook wel een onderdeel van het normale leven, als we het hebben over een veertienjarig meisje met het syndroom van Poland, die 1 borst ontwikkelt in plaats van twee borsten.'

Minister Schippers: 'Ja en we kennen natuurlijk ook allemaal de situatie van de transgenders, als je van man vrouw wordt.'

Antoinette Hertsenberg: 'Krijg je alle dure operaties vergoed, behalve je borsten.'

Minister Schippers: 'Ja ook dat zat ooit in het pakket. Maar dan heb je vrouwen met weinig borstgroei, die daar ook psychisch onder lijden, dan heb je mensen met iets meer borstgroei, maar ook nog weinig. Waar trek je dan de grens?'

Antoinette Hertsenberg: 'Die grens is zo hard getrokken, dat zo’n meisje van veertien buiten de boot valt. Bijna iedereen die bij ons in de uitzending gezeten heeft krijgt het inmiddels wel vergoed. Dus die meneer die anderhalf jaar bezig was met zijn buikwandoperatie, kreeg de ingreep na de uitzending wel vergoed. Hoe kan dat?'

Minister Schippers: 'Zorgverzekeraars doen dat weleens uit coulance, maar niet op grond van de wet. Er zat een meneer bij u in de uitzending waarvan je je kan afvragen: dat is meer dan medisch noodzakelijk om meerdere redenen.'

Antoinette Hertsenberg: 'Zeker, maar dat wist die zorgverzekeraar ook al anderhalf jaar.'

Minister Schippers: 'Ja en dan kan het zijn dat een verzekeraar zegt: dat hebben ofwel niet goed beoordeeld of een verzekeraar kan zeggen: wij doen dingen uit coulance. Bij mij gaat het natuurlijk over de wet en ik vind dat als je een verzekerde bent, een patiënt bent, dan moet je niet afhankelijk zijn van coulance, maar dan moet je op basis van de wet iets wel of niet krijgen.'

Antoinette Hertsenberg: 'Ja, dat vind ik ook.'

Minister Schippers: 'Ik vind dat er situaties zijn waarvan je kan zeggen dat dat ook niet iets wat je makkelijk zelf kunt betalen. Als je geen hoog inkomen hebt of anderszins niet veel geld, dan kan je zo’n operatie over het algemeen ook niet zo makkelijk zelf betalen. Dan moet je kijken; kunnen we iets in het pakket? Ik vind dat hier ook wel een belangrijke verantwoordelijkheid bij de sector zelf ligt.  

Antoinette Hertsenberg: 'Dat begrijp ik, maar geeft u dus nadrukkelijk een opening voor de sector?'

Minister Schippers: 'Ja.'

Antoinette Hertsenberg: 'U zegt eigenlijk: Als de sector met een goed plan komt, dan ga ik daar welwillend naar kijken.'

Minister Schippers: 'Ja, tegen alle adviezen in die ik krijg van iedereen die mij hierover adviseert, of het nu pakketadvies is of het zijn mensen die hier werken. Er zijn al eerder pogingen gedaan om hier een soort redelijkheid in te krijgen, die zijn mislukt. Maar ik vind de situatie dusdanig dat ik er open voor sta, maar doe een belangrijke oproep doe aan de artsen zelf: Doe mij een voorstel wat ik niet kan weigeren. Geef mij een plan waarin u aangeeft aan mij: wij gaan dit op een gepaste manier doen. Wij zien namelijk ook dat we met elkaar de zorgkosten in de hand moeten houden. Dat we allemaal een scherpe lijn moeten trekken tussen wat medisch noodzakelijk is en wat gewoon verfraaiing is. En we gaan hier niet opereren en die grens steeds verder verleggen, omdat het natuurlijk ook gewoon geld op levert.'

Antoinette Hertsenberg: 'Als de sector met een goed plan komt, een toetsbaar plan, waarvan we zeggen: echt medisch noodzakelijke ingrepen op plastisch gebied die worden dan weer mogelijk, dan bent u bereidt om dat weer op te nemen in het basispakket?'

Minister Schippers: 'Ik ben bereid om naar ieder goed plan te kijken waarin je goede afbakeningen hebt. Een plan waarvan we met elkaar zeggen: dit is echt iets wat nodig is voor mensen om te kunnen functioneren, omdat het medisch noodzakelijk is en daar waar je de grens hebt dat het cosmetisch is. Dus het is altijd ingewikkeld.'

Antoinette Hertsenberg: 'Maar het is nu: de goeden moet onder de kwaden leiden. U zegt: er moet een plan komen…'

Minister Schippers: 'De goeden moet een plan maken, laat de vereniging van plastische chirurgie met een goed plan bij mij komen waarin zij zich ook committeren, toetsbaar committeren, dat zij alleen medisch noodzakelijke operaties doen.'