Kopie ID-bewijs verplicht afgeven?
Een organisatie mag jou niet zomaar vragen om je identiteitsbewijs te laten zien, zomaar een kopie vragen is ook niet toegestaan. Als de identiteit op een andere, minder vergaande manier kan worden vastgesteld, dan moet de organisatie voor die aanpak kiezen.
Enkele organisaties mogen een kopie van je ID-bewijs maken, en kunnen daartoe zelfs verplicht zijn. Denk aan: overheidsinstanties, banken, notarissen, casino's en levensverzekeraars.
In veel andere gevallen is het dus niet nodig (een kopie van je) ID-bewijs te geven. De Autoriteit Persoonsgegevens geeft het voorbeeld van een webshop. Als een klant daar zijn gegevens van wil inzien of het account wil verwijderen, heeft de webwinkel vaak genoeg aan het klantnummer, naam en adres om de identiteit te controleren.
Heeft een organisatie het identiteitsbewijs nodig? Dan volstaat het vaak om alleen het bewijs te laten zien ('legitimeren' of 'identificeren'). Een kopie maken is dan niet toegestaan, gegevens van het document overnemen mag wel (het nummer, en het soort bewijs: bijvoorbeeld paspoort of ID-kaart). Een school, zorgverlener, hotel of camping mag die informatie van het document overschrijven. Een kopie maken is niet nodig.
Radar Radio: Mag een hotel een kopie van je rijbewijs maken?
In Radar Radio het verhaal van Jannie. Het hotel waar zij logeerde verplichtte haar tot het afgeven van een kopie van haar rijbewijs. Toen Jannie de volgende ochtend vroeg of ze het kopietje terug mocht, kreeg ze te horen dat het document 7 jaar lang bewaard wordt. Dat is verkeerd, vertelde Merel Koning, privacy-onderzoeker.
Wat kun je doen als er een kopie moet worden gemaakt?
- De aanvrager moet aangeven met welk doel de gegevens verwerkt worden, en waarom welke gegevens op de kaart wel of niet noodzakelijk zijn
- Niet-noodzakelijke informatie - je bsn en je foto - kun je afschermen, bijvoorbeeld met de Kopie-ID-app van de Rijksoverheid, of met een speciale ID-cover die je foto en bsn afschermt (let op: je bsn kan meerdere keren op de kaart staan!)
- Je kunt - om het risico dat er misbruik wordt gemaakt van je ID-kaart - op de kopie aangeven voor welke organisatie die bedoeld is, en met welk doel de kopie verstrekt is. Zegt de organisatie dat dat niet mag, vraag dan waarom niet, en wat de organisatie doet om te voorkomen dat er misbruik wordt gemaakt
- Vraag de kopie terug
- Ook als een organisatie wettelijk verplicht is een kopie van jouw ID-bewijs in bezit te hebben, mag je door de kopie heen schrijven. Je werkgever moet je bijvoorbeeld vragen om een kopie van je ID-bewijs, maar ook dan mag je op de kopie zetten waarvoor die bedoeld is (let op: gegevens wegvlakken mag dan dus niet).
Wat kan er mis gaan?
Legt een kwaadwillende de hand op jouw ID-bewijs? Dan kun je slachtoffer worden van identiteitsfraude. Met je naam, geboortedatum en bsn kunnen fraudeurs een lening aanvragen of een telefoonabonnement afsluiten. Met als gevolg dat je rekeningen krijgt voor zaken die je niet zelf hebt afgesloten of gekocht.