Kun je spataderen voorkomen?

Let op: dit is het tweede deel uit de serie over spataderen. In het eerste deel lees je wat spataderen zijn en welke klachten ze kunnen veroorzaken.

Wie hebben er meer kans op spataderen?

Wentel: 'Spataderen kunnen eigenlijk op iedere leeftijd voorkomen, maar naarmate je ouder wordt, wordt de kans erop groter. Toch zien we ook mensen van twintig met spataderen. Nu zijn dat vaak kleine spatadertjes waar je niet echt klachten van hebt. Hoewel we ook weleens serieuze spataderen zien bij die leeftijdsgroep'.

Mensen met een staand beroep hebben volgens Wentel meer kans op het ontwikkelen van spataderen. 'Ik zeg altijd: kappers en banketbakkers. Want die staan de hele tijd stil. En banketbakkers hebben eigenlijk nog ongunstigere omstandigheden, want die staan ook nog in de warmte'.

Bovendien speelt erfelijkheid volgens Wentel een rol: 'Als beide ouders spataderen hebben, heb je zelf ook zeventig tot tachtig procent kans op spataderen'.

En vrouwen die zwanger zijn lopen ook een groter risico. Dat komt volgens Wentel omdat er simpelweg meer bloedvolume is en dus ook meer druk wordt uitgeoefend. Maar er spelen nog andere factoren mee. 'De natuur maakt collageen slapper omdat de buik en baarmoeder moeten groeien en omdat er een bevalling moet plaatsvinden. Dat betekent dat het bindweefsel in je vaten ook slapper wordt'.

Wentel denkt ook dat lange mensen meer kans hebben op spataderen. 'De druk op de enkel bij iemand van twee meter is hoger dan bij iemand van een meter vijftig. Maar dat wil niet zeggen dat als je klein bent, je geen spataderen kunt krijgen'.

Kun je voorkomen dat je spataderen krijgt?

In ieder geval is Wentels advies om meer te bewegen. Vooral zwemmen kan dan goed zijn, omdat het water ook druk uitoefent op de benen, zonder dat je dat in de gaten hebt. 'En je kunt, als je weet dat je lang moet stilzitten in een auto of vliegtuig, steunkousen dragen. Die kun je voor dat gebruik prima in de sport- of hardloopwinkel kopen'.

Ben je zwanger, heb je een staand beroep of een grote kans op (meer) spataderen, dan is het volgens Wentel verstandig om dagelijks steunkousen te dragen die voor jou op maat gemaakt zijn. 'Tegenwoordig worden die ook in allerlei kleuren gemaakt en kun je ze ook prima onder een rok dragen'.

Welke behandelingen zijn er bij spataderen?

Vroeger werden spataderen 'gestript'. Een behoorlijk grote ingreep waarvan patiënten soms langer moeten herstellen. Wentel vindt die behandeling eigenlijk verouderd. 'We branden nu vaak de ader dicht met de hitte van een laser of met radiogolven. Daarvoor is ook alleen een lokale verdoving nodig. Meestal sta je na een uur weer buiten en krijg je het advies om veel te lopen'.

De laserbehandeling heeft volgens Wentel een langdurig effect: 99 procent van de mensen is na vijf jaar nog altijd zonder klachten, bij het strippen van de aderen is dat zeventig procent.