Hoe kan dat? En betekent deze lage rente ook dat we meer kunnen lenen? Radar praat met hoogleraar Peter Boelhouwer over de regels die bepalen hoeveel we maximaal mogen lenen: deze regels zijn voor veel Nederlanders te streng.

Vaste hypotheekrente goedkoopst

Het zijn rare tijden op de hypotheekmarkt. Meestal is het voordeliger als je kiest voor een variabele rente, maar als je nu je hypotheekrente voor vijf of tien jaar vastzet betaal je minder dan iemand met een variabele hypotheekrente. Dat is vreemd, want met een vaste rente loop je minder risico en normaliter betaal je daar meer voor.

Sinds de Europese Centrale Bank (ECB) is begonnen met een opkoopprogramma om de economie te stimuleren, gaan de rentes verder naar beneden. Het was al goedkoop om geld te lenen, maar na invoering van het beleid van de ECB zijn de rentes steeds lager geworden.

Opvallend fenomeen

En dat leidt dus tot het opvallende fenomeen dat een hypotheek met een variabele rente duurder is dan een hypotheek waarvan de rente voor een aantal jaren is vastgezet. Volgens de laatste cijfers van begin mei is dit bij een aantal aanbieders het geval. Zij vragen voor een hypotheek met een variabele rente ongeveer evenveel rente als wanneer je een periode van tien jaar aangaat.

Bij een variabele rente kan de rente die je betaalt voor je hypotheek per maand verschillen. Omdat deze kan stijgen en dalen loop je dus meer risico. Bij een rentevaste periode maak je met de bank een afspraak over de hoogte van de rente. Je spreekt dan af dat je voor een vaste periode (bijvoorbeeld vijf, tien, vijftien of twintig jaar) dezelfde rente betaalt.

Spaarrente

Radar heeft aan twee grootbanken gevraagd waarom hun tarieven voor een rentevaste periode onder het tarief voor de variabele rente zitten.

Deze banken zeggen dat ze voor het financieren van hypotheken met een variabele rente spaargeld gebruiken. Voor hypotheken met een rentevaste periode gebruiken ze geld van de kapitaalmarkt.

De tarieven op de kapitaalmarkt zijn de afgelopen maanden zeer sterk gedaald, mede door het beleid van de ECB. De spaarrente is ook laag, maar de afgelopen maanden minder scherp gedaald. Dat vormt volgens deze banken dus een verklaring voor het verschil in rente.

Lees de volledige reacties van de SNS Bank en de Rabobank.

Leencapaciteit

Over dit bijzondere fenomeen praten we in de studio verder met professor Boelhouwer. Hij is hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft.

Meneer Boelhouwer heeft ook onderzoek gedaan naar de normen die bepalen hoeveel we mogen lenen ten opzichte van ons inkomen. Hij vindt die normen eigenlijk te streng.

Doordat deze regels zo streng zijn, wordt het herstel op de woningmarkt beperkt, schrijft professor Boelhouwer in dit rapport.

Onze huizen staan langer onder water en de prijzen stijgen minder snel omdat we door deze regels onnodig worden beperkt in hoeveel we mogen lenen. En die regels worden alleen maar strenger.