Last van reuk- en smaakverlies na corona? Zo krijg je het terug!
Stel je voor dat je favoriete gerecht opeens anders smaakt of dat je je favoriete parfum niet meer kunt ruiken. Veel COVID-19-patiënten hebben soortgelijke klachten. In dit artikel lees je hoe je je reuk- en smaakvermogen terug kan krijgen na corona.
Radar sprak hierover met Elbrich Postma, neurobioloog en onderzoeker bij het Reuk- en smaakcentrum van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Ze is tevens onderzoeker bij de afdeling Humane Voeding van de Wageningen Universiteit.
Hoe komt het dat je reukvermogen verstoord raakt door corona?
Postma legt uit dat het ten eerste goed is om te weten dat je reuk en smaak los van elkaar staan qua mechanisme. 'Als je iets ruikt, gaat het via je neus of je mond naar boven in je neusholte waar het reukepitheel zit. Dat is een soort slijmvlies dat via een zenuw verbonden is met je hersenen. In dat slijmvlies zitten bepaalde receptoren die geuren vertalen naar een signaal in je hersenen.'
Wat bij corona gebeurt is dat het virus op de cellen rondom die geurreceptoren gaat zitten, waardoor ze hun werk niet goed meer kunnen doen. 'Hierdoor ruiken veel mensen in de eerste instantie helemaal niets meer. Bij een grote groep mensen gebeurt er na een tijd wel weer iets (ze kunnen wel iets ruiken). Soms maken de receptoren nog niet helemaal de goede verbinding. Dan kunnen geuren vervormd worden waargenomen.'
En hoe zit het met je smaak?
Smaak werkt via de smaakpapillen op je tong. 'Deze papillen ontvangen zoet, zuur, zout en bitter, maar ook dit kan verstoord raken door corona waardoor voeding opeens anders kan smaken. Reuk en smaak samen vormen de smaakbeleving, waardoor je iets proeft als je eet.'
Herstel van je reuk- en smaakvermogen na corona
'Wat we zien is dat het zich bij een groot deel van de mensen binnen vier weken weer hersteld. We adviseren dan ook om deze periode even af te wachten. Na die periode blijft een groep mensen langdurige klachten hebben. Procentueel gezien valt het mee, maar omdat het aantal coronapatiënten toeneemt gaat het toch om best wat gevallen.'
Wat als je reukvermogen langer dan een maand wegblijft?
Als dit langer dan een maand aanhoudt, kun je reuktraining volgen. 'Tijdens deze training ruik je aan vier flesjes met geuren uit verschillende categorieën: bloemig, kruidig, citrus en een prikkelende geur.' Het gaat hierbij om twee sets. De eerste set bestaat uit: roos, citroen, eucalyptus en kruidnagel. De tweede set is: jasmijn, mandarijn, tijm en mint.
'Het idee is dat je hier twee keer per dag aan ruikt en hiermee de verbinding tussen je neus en hersenen weer stimuleert. Het is belangrijk dat je dit blijft doet en ook volhoudt. Het is eigenlijk vergelijkbaar met naar de sportschool gaan. Dat kun je helaas ook niet twee keer doen om een sixpack te krijgen. Het advies is om dit 12 tot 24 weken te doen.'
Wat kun je beter niet doen?
Er bestaan ook fabeltjes over het herstel, oftewel dingen die mensen doen omdat ze vermoeden dat het hun reuk- en smaakvermogen verbetert. 'Zo helpt een gembershotje bijvoorbeeld niet', zegt Postma. Toch is er altijd een groep mensen die ervan overtuigd is dat iets voor hen heeft gewerkt. Volgens de neurobioloog is echter niet te achterhalen of je reuk sowieso al aan het herstellen was.
Ook dien je volgens haar op te passen met het slikken van medicijnen en supplementen als remedie. Je kunt bijvoorbeeld denken aan zink. Een overschot kan namelijk ook nadelige effecten hebben op je gezondheid. 'Doe dit dus nooit op eigen initiatief, maar altijd in overleg met een (huis)arts.'
Contact met lotgenoten
Als je ook last hebt van smaak- en of reukverlies, kun je via de patiëntenvereniging Reuksmaakstoornis.nl in contact komen met lotgenoten als je daar behoefte aan hebt. Ze hebben een Facebookgroep waar mensen ervaringen uitwisselen. Daarnaast kun je op de website van het Reuk- en smaakcentrum meer informatie vinden over reuktraining.