Lenen: achtergrond

Banken, warenhuizen, autodealers: ze stunten allemaal met volgens hen voordelige leningen.

En wat blijkt? We kiezen echt niet altijd de voordeligste lening. We laten ons snel overtuigen dat we goedkoop lenen. Terwijl lenen minder duur hoeft te zijn.

In Nederland hebben we in 2008 voor 10,6 miljard euro aan nieuwe leningen afgesloten. En dan hebben we de hypotheken niet meegerekend. We worden gelokt door voordelig lijkende financieringen.Tweedehands Opel

Zo gaan we zelf op pad om op de pof een tweedehands auto te kopen. We doen een testrit in een Opel Astra uit 2007. Prijs: €13.750,-. We willen zo goedkoop mogelijk lenen en een advertentie in de krant zegt dat de lening voor een Opel het voordeligst is, namelijk 7,99%. Maar die aanbieding gaat helaas niet op volgens de verkoper: 'Dat kan niet op deze auto. Deze rente geldt alleen voor nieuwe auto's.'

Hij biedt ons een andere lening aan. Niet voor 7,99%, maar voor wat procentpuntjes meer, namelijk 8,3%. Dat is over een looptijd van 5 jaar toch weer €120,- meer wat je betaalt aan rente in vergelijking met 7,99%.Ikea-keukenWe zijn ook benieuwd wat Ikea ons voor interessante lening aanbiedt voor de aankoop van een keuken. Dus gaan we weer op pad.

Na veel rondkijken en zelf kastjes en keukenapparatuur heen en weer geschoven te hebben in het Ikea ontwerp-je-eigen-keuken-programma, hebben we een keuken samengesteld van €4500,-. Dan hebben we nog geen kranen, lampen en ook  geen keukentafel. Dus laten we zeggen dat de keuken uiteindelijk €6000,- kost. We vragen naar de mogelijkheden tot financiering.

'Je kan het in 10 gelijke delen of met een creditcard doen. Op de gelijke delen zit geen rente. Maar wel op de creditcardbetaling. Hoeveel dat is kan ik je niet vertellen,' aldus een Ikea-medewerker.

Maar dat staat wel in het informatieboekje dat we meekrijgen met de offerte.

In dat boekje lezen we dat als je bijvoorbeeld een garderobekast koopt van €600,- en je die aflost in 10 maanden, je een rente betaalt van 2%.

Maar onze keuken van €6000,- krijgen wij niet in 10 maanden afgelost. Dus gaan we voor de flexibele financiering van Ikea. We lossen af in 48 maanden tijd. Maar betalen dan ook 9,95% rente. Dat is ruim €1200,-, ofwel twee garderobekasten.

Met een Ikea Card betalen we helemaal de hoofdprijs, hoe 'praktisch' en 'voordelig' Ikea deze kaart zelf ook noemt. De eerste maand wordt er geen rente in rekening gebracht. De 2e tot en met de 7e maand 4,95% en vanaf de 8e maand 13,45%. Wil je €100,- per maand vijf jaar lang aflossen, dan moet je rekenen dat je daarbovenop nog extra €1950,- aan rente over de hele looptijd moet betalen. Ofwel bijna eenderde keuken.BCC VisaCard

Als we bij BCC op de pof willen kopen, dan is dat geen probleem, maar de verkoper kan ons geen rentetarieven noemen. Hij verwijst ons door naar de site van BCC voor informatie over de BCC VisaCard.

Op de BCC-website staat inderdaad een mooie foto van deze kaart, maar niets over tarieven.

Via de site komen we op de site van LaSer, een kredietverstrekker. In eerste instantie ook hier niks over rentes. Ook niet als we zoeken op 'rente'. Na nog wat speuren stuiten op we uiteindelijk toch op de kleine lettertjes. Daar komen we een rente van 14,90% tegen. Dat betekent voor een schuld van €3000,- in nog geen 4 jaar maar liefst maar liefst €818,78 aan rente. Of te wel een extra tv voor op de slaapkamer.Verschillen

Het blijkt dus dat een lening bij de dealer of het meubelwarenhuis erg duur kan uitpakken. En hoe duur, dat wordt u niet altijd verteld. Het is echt de moeite waard om te kijken of u de financiering niet met een andere persoonlijke lening kunt doen.

We kijken weer even naar de financiering van de Opel Astra. Voor de aanschaf van deze Opel van bijna €14.000,- kunnen we een financiering krijgen tegen 8,3% via de Opel-dealer. We vragen de verkoper via wie de financiering loopt: 'Wij gaan kijken waar de financiering het voordeligst loopt en dat is dan GMCR of Santander.'

We bellen met Santander en vragen wat zij rekenen aan rente. Ze rekenen 6,7% en dat is €273,- per maand voor een auto van €14.000,-. Onze Opel kost €13.750,-. Dus dan komt dat op €269,- per maand.

En Opel, die volgens eigen zeggen dezelfde lening regelt bij Santander, die komt met een veel hogere rente: 8,3%. Per maand betekent dat een tientje meer. Over de hele looptijd is dat €600,- duurder, ofwel vier nieuwe banden en een oliefilter.

We speuren internet af en kijken of het minder duur kan.

De banken met de grote namen maken het in sommige gevallen alleen maar duurder. Dit is afhankelijk van het soort krediet. Zo betaalt u bij ABN AMRO uiteindelijk voor een krediet op de betaalrekening 10,3% aan rente. Een krediet naast de betaalrekening zou in dit geval gunstiger zijn, want hiervoor rekent de bank vanaf 6,9% aan rente.

Of de Rabobank: 10,1%. SNS komt in de buurt met 7,7%.

Dan zien we toch dat de DSB-banken het goedkoopste zijn. Of directa.nl, waar we terecht komen via vergelijkingssite Independer. Als het om persoonlijke leningen gaat, liggen deze meestal zo rond de 6,0%.Want als u wilt lenen, dan is het vaak verstandig en op de lange duur voordeliger om een persoonlijke lening te nemen, en niet een doorlopend krediet. Bij een doorlopend krediet is de rente niet vast, dus die kan omhoog gaan. En de verleiding om niet af te lossen bij een doorlopend krediet is wel erg groot.Ongevraagde verzekeringenOok moet u goed navragen of u niet een extra verzekeringetje wordt afgesloten, zoals een overlijdensdekking of een kredietbeschermingsverzekering.Zo merken wij bijvoorbeeld bij Santander, als wij vragen om de financiering van een auto van €14.000,-, dat ze er in eerste instantie ongevraagd een verzekering in stoppen. Want in eerste instantie moeten we met een rente van 6,7% €304,- betalen.Wij hadden al uitgerekend dat €14.000,- voor 5 jaar €273,- zou kosten. Dus hoezo €304,-? We vragen de telefoniste. Die meldt dat er 'kredietbescherming' bijgerekend is. Wat is dat dan precies? 'Een verzekering tegen geweld, ziekte, werkeloosheid en overlijden.'Kortom, €31,- per maand voor een heel dure dekking die vaak niet nodig blijkt, of in ieder geval goedkoper kan.We bellen ook nog even met de financieringsmaatschappij van BCC. Wat kost het als we een lening willen van €6000,-? 'U zit gemiddeld op 1,10% per maand. En per jaar wordt het dan iets onder 16% rente op jaar basis,' aldus de BCC-medewerker.We confronteren hem met het feit dat het elders goekoper kan.Radar: 'Ik had ook nog een beetje op internet gekeken. Dan zitten jullie best hoog. Ze zitten ook wel zo rond de 6%.'De medewerker reageert: 'Het is inderdaad ook een mogelijkheid om een persoonlijke lening af te sluiten. Dan zit u inderdaad met een rente van rond de 6%.'Radar: 'En dat kan ook bij jullie?'Medewerker: 'Ja.'Dus eerst worden er aanbiedingen gedaan tegen rentes van iets onder de 16%. Vraag je door en informeer je je beter, dan vertellen ze je pas dat ook bij BCC een goedkopere lening mogelijk is. We vragen waarom dat niet op de website vermeld staat. 'Dat gaat weer via een andere afdeling,' aldus de medewerker. 'Ik heb geen flauw idee.'Dus voordat u inderdaad op de pof wilt kopen, is het verstandig om eerst goed te kijken waar de lening het minst duur is. Maar, een andere vraag die u ook vooral niet moet vergeten, is of u de lening eigenlijk wel kunt betalen.RisicometerOp de website van Nibud vindt u een Risicometer Lenen. Daar kunt u redelijk op een rij krijgen welk bedrag u kunt lenen.Ook wij vullen hier onze gegevens in. We verdienen €3200,- bruto en hebben een hypotheek van €730,- bruto per maand. We willen €14.000,- lenen voor onze Opel. En wat meldt dan de website?: 'Deze lening kunt u waarschijnlijk net terug betalen, maar uw hele leven zal de komende tijd in het teken staan van aflossen. Voor leuke dingen zal nauwelijks financiële ruimte zijn.'Dit in tegenstelling tot wat veel banken u willen doen geloven. De Rabobank bijvoorbeeld vraagt naar het bruto inkomen een ook weer naar de vaste lasten. Volgens deze bank kun je zo maar even ruim €27.000,- lenen. Dat is €10.000,- meer dan de Opel Astra waard is.Blind starenGer Jaarsma is voorzitter van de NVVK, de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren. Hij vindt dat mensen, als ze al willen lenen, meer moeite moeten doen voor het vinden van de juiste financiering. 'Mensen steken heel veel energie in bijvoorbeeld het kopen van een auto. Ze gaan naar verschillende dealers, kijken op internet. Uiteindelijk hebben ze de auto gevonden die ze willen hebben en weten ze zelfs iets van de prijs af te snoepen. Als de dealer dan zegt: "U heeft uw financiering nog niet rond, daar kunnen wij u bij helpen," zeggen ze meteen "ja" omdat ze zich blind staren op die auto.'Hij merkt op dat leningen die via de winkel worden afgesloten, duurder zijn door de provisie die de winkel krijgt. 'Bij de dealer betaal je meer omdat de dealer provisie krijgt. De verzekeraar hoeft tenslotte niks te doen, dat doet de dealer. Maar die moet wel betaald worden en dát doet de consument.'We meldden al eerder dat tegenwoordig een waarschuwing te zien is bij reclames voor leningen, namelijk 'Let op! Lenen kost geld'. Jaarsma: 'Die slogan is vrij slap. Die zou moeten zijn: "Van lenen krijg je schulden."''Wij helpen nu de laatste 4 jaar gemiddeld 45.000 gezinnen die in de schuldsanering zitten. Die komen er zonder onze hulp absoluut niet uit. Als mensen wat meer energie steken in de financiering hebben wij het misschien wat minder druk.'Aandachtspunten voor wie toch geld wil lenen

• Kijk echt eerst welk bedrag u per maand kunt missen voor de aflossing. Dat kunt u bijvoorbeeld doen bij de risicometer van Nibud.
• Vergelijk vervolgens goed alle aanbieders met elkaar. Bepaal welke de laagste rente rekent en of de voorwaarden van de lening wel zo voordelig uitpakken. Want zoals u ziet: als u goed doorvraagt bij de kredietverstrekker, kunt u veel voordeliger uitkomen dan deze doet voorkomen.
• Vergeet ook niet dat een lening afsluiten via de winkel vaak duurder uitpakt dan zelf een lening afsluiten. De winkel ontvangt namelijk provisie voor de afgesloten lening en daar betaalt de consument voor.
• Bedenk goed of u een persoonlijke lening wil afsluiten of een doorlopend krediet. Vaak is het verstandig en op de lange duur voordeliger om een persoonlijke lening te nemen in plaats van een doorlopend krediet. Bij een doorlopend krediet is de rente niet vast, dus die kan omlaag maar ook omhoog gaan. En de verleiding om niet af te lossen bij een doorlopend krediet is wel erg groot.
• Ook moet u goed navragen of er niet een extra verzekeringetje wordt afgesloten, zoals een overlijdensdekking of een kredietbeschermingsverzekering. Vaak sluiten ze deze verzekeringen voor u af zonder u dat te melden. Dit kan tientallen euro's per maand schelen.