Medicijnen slikken: na hoelang zou je een gesprek aan moeten gaan over langdurig gebruik?

Radar sprak hierover met huisarts Steven Driehoek.

Verschilt per aandoening en patiënt

Als je een chronische aandoening hebt, moet je soms voor een langere tijd medicatie gebruiken. 'Daar kun je niet altijd wat aan doen. Het verschilt per aandoening en patiënt, én het ligt eraan wat je gebruikt', aldus Driehoek. Er kunnen dus geen algemene uitspraken worden gedaan. 

Belang van controle

Maar hierdoor is het nóg belangrijker dat er een tussentijdse controle plaatsvindt, aldus de huisarts. 'Juist omdat het zo verschillend kan zijn per persoon.'

Onderzoek Radar

Uit onderzoek van Radar blijkt dat veel mensen medicatie gebruiken op herhaalrecept. Binnen een paar dagen vulden ruim 27.000 mensen met medicijnen op herhaalrecept onze vragenlijst in. 90 procent gebruikt deze medicijnen langer dan twee jaar. Bijna 40 procent heeft echter nog nooit tussendoor een gesprek gehad. Je kunt de volledige resultaten hier lezen.

Antidepressiva

Een van de middelen waarbij zo'n controle extra belangrijk is, is antidepressiva. 'Het gebruik dien je in de gaten te houden, ook als patiënt. Maar als het goed is houden je huisarts en de apotheker het tevens in de gaten.' Er ligt dus een belangrijke taak bij de arts en apotheker, maar het advies is om ook zelf aan de bel te trekken als je dit langdurig slikt. 'Het is aan te raden dat mensen ook zelf kritisch zijn en zichzelf afvragen of het nog wel nodig is.'

Afbouwschema en gesprek aangaan

Driehoek: 'Er moet ook een afbouwschema worden besproken als je antidepressiva slikt.' De arts meldt dat er natuurlijk heel veel gebeurt via de geestelijke gezondheidszorg, 'maar ook daar moet je na een half jaar à negen maanden vragen hoe het gaat en of de voortzetting nodig is.'

Zelf bespreekt hij het al in het begin. 'Het vervelende is namelijk dat je het in stapjes moet afbouwen en deze stapjes zijn vaak groter dan je als patiënt zou willen, dus dat kan nog weleens lastig zijn. Mensen ervaren dan toch wel dat de klachten weer toenemen. De vraag is echter of het een bijwerking is, óf de normale gang van zaken als je een dosering vermindert.

Slaapmiddelen

Over slaapmiddelen zegt Driehoek: 'Als het goed is schrijf je nu ook geen slaapmiddelen meer voor. Als het 'echt moet' doe je dat voor een bepaalde tijd. Ik zet dat heel duidelijk op het recept, dat het eenmalig is en niet wordt verlengd, maar dan spreek ik voor mezelf.'

Hij voegt hieraan toe dat langdurig slaapmiddelengebruik in de afgelopen tien jaar eigenlijk al niet meer voor zou moeten komen. 'Maar er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Het is heel erg individueel bepaald. Iets als slaapoefentherapie kan ook verrassende resultaten bieden.'

Meerdere medicijnen slikken

Soms kan het zijn dat de ene medicatie zorgt voor bijwerkingen waardoor iemand weer andere medicijnen gaat slikken. 'Dan groeit het rijtje steeds verder. Het is mooi dat wij dan met de apotheker een 'polyfarmacie-overleg' hebben waarin wij bespreken of patiënten die al langer bepaalde medicatie slikken, dat nog nodig hebben.

Oudere leeftijd

Vooral op oudere leeftijd is de vraag of iemand nog het juiste medicijn slikt op basis van de juiste medicatie erg belangrijk. 'Bloeddrukmedicatie kun je eventueel verminderen naarmate je ouder wordt. Je hoeft het dan niet meer zo streng te reguleren. Sommige mensen worden ook duizelig van de medicijnen, waardoor je je af kunt vragen of het nog wel nodig is.' 

Medicatiebeoordeling

Ten slotte vertelt Driekhoek dat er vanaf 75 jaar een medicatiereview plaatsvindt. 'Dit doen wij samen met de apotheker. We kijken dan naar de medicijnen die iemand gebruikt en of het nog wel nodig is. Mensen kunnen dit ook bij de apotheker doen en die kan het dan weer overleggen met de huisarts. Ik denk dat het altijd zinvol is om kritisch naar het medicijngebruik te kijken', aldus de huisarts.

Uitzending Radar

Is het niet tijd voor een jaarlijkse medicatie-APK? Deze vraag staat centraal in het Radar-item van 11 oktober 2021. Heb je de uitzending gemist? Check het dan hier!