'Minister heeft te weinig oog voor inwoners van het gaswinningsgebied'

De minister had volgens de rechter meer oog moeten hebben voor het veiligheidsbelang van de inwoners van het gaswinningsgebied. 'De minister had in ieder geval nader onderzoek moeten doen naar de mogelijkheden om de risico's in kaart te brengen', aldus de Raad van State. Dat hij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) toestemming gaf om weer vijf jaar gas uit de grond te pompen zonder de risico's te beoordelen, noemt de rechter 'niet aanvaardbaar'.

Kamp had moeten kijken naar maatregelen om de behoefte aan gas te beperken

De minister heeft terecht meegewogen dat moet worden voldaan aan de vraag naar aardgas. Maar hij heeft niet goed genoeg uitgelegd waarom de leveringszekerheid zwaarder moet wegen dan de risico's. Ook had Kamp moeten kijken naar maatregelen om de behoefte aan gas te beperken. Als er minder vraag naar is, kan de gaskraan immers verder dicht zonder dat leveringsproblemen ontstaan.

NAM mag nu maximaal 21,6 miljard kubieke meter aardgas pompen

Totdat de huidige minister van Economische Zaken, Eric Wiebes, een nieuw besluit neemt, mag de NAM maximaal 21,6 miljard kubieke meter aardgas per jaar uit de bodem pompen. Die grens heeft de bestuursrechter vastgelegd in een zogeheten voorlopige voorziening.

'Gaswinning nog te hoog'

Zowel organisaties van inwoners die tegen de gaswinning zijn vanwege het risico op aardbevingen als gemeenten en de provincie Groningen hadden bezwaar gemaakt. Zij vinden de hoeveelheid gas die mag worden gewonnen nog veel te hoog.

De NAM was zelf ook naar de rechter gestapt omdat Kamp dit jaar besloot de maximale hoeveelheid met 10 procent terug te schroeven van 24 miljard tot 21,6 miljard kuub. Dat besluit is ook vernietigd, maar de grens die Kamp had vastgesteld blijft voorlopig dus intact.

'Stevige uitspraak'

De vernietiging van de kabinetsbesluiten over de gaswinning in Groningen door de Raad van State is 'een stevige uitspraak', vindt minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat). Het oordeel van de hoogste bestuursrechter is volgens Wiebes helder: binnen een jaar moet er een nieuw besluit genomen worden. 'Daarmee gaan wij nu aan de slag', liet de minister weten vanaf de klimaattop in het Duitse Bonn.

De Tweede Kamer wil minister Eric Wiebes spreken over de afwijzing door de Raad van State van de normen voor de gaswinning in Groningen. De Kamer wil van Wiebes weten hoe hij aan de kritiek van de hoogste bestuursrechter tegemoet wil komen.

Reacties van verschillende partijen

'Hoe vaak moeten Groningers nog naar de rechter om hun gelijk te halen?', vroeg het Groningse SP-Kamerlid Sandra Beckerman, die bij het aanvragen van een debat haar tranen niet kon bedwingen. 'De ellende is zo groot. Er moeten nu politieke daden komen.' Voor haar tranen kreeg Beckerman alle begrip van onder andere Kamervoorzitter Khadija Arib en GroenLinks-collega Liesbeth van Tongeren, die in herinnering bracht dat 'we met z'n allen ook met huilende Groningers in de armen hebben gestaan'.

'Er is toch nog gerechtigheid in dit land.' Dick Kleijer van de Groninger Bodem Beweging kan zijn geluk niet op nadat de Raad van State de besluiten over de gaswinning in zijn provincie naar de prullenbak heeft verwezen. 'Wij burgers zijn nu eindelijk eens bovenaan gesteld.'

Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren (GroenLinks): 'Dit is nu de zoveelste keer op rij dat de regering gecorrigeerd wordt door de Raad van State: het besluit rondom gaswinning deugt niet. Er is onvoldoende rekening gehouden met de veiligheid van de Groningers en een besluit voor vijf jaar is veel te lang. Minister Wiebes is direct aan zet. Hij heeft de kans om het echt anders te doen en te kiezen voor de bevolking van Groningen en niet voor de grote gasbedrijven.'

Volgens de PvdA staat het regeerakkoord op dit punt 'op losse schroeven' door de 'keiharde uitspraak'. Het nieuwe kabinet wil plannen maken om de vraag naar gas te verminderen zodat de gaskraan iets verder dicht kan. De vraag is of dit genoeg zal zijn om de toets van de Raad van State te doorstaan.

Tweede Kamerlid Rob Jetten (D66) wil binnenkort in debat met minister Wiebes over de uitspraak van de Raad van State: 'Wat D66 betreft staat de veiligheid bij gaswinning altijd voorop. Verder moeten bewoners weten waar ze aan toe zijn. Ook D66 wil dat met het oog op de veiligheid en de leveringszekerheid beter wordt onderbouwd hoeveel gaswinning er in Groningen nodig is. En D66 wil het gasverbruik terugdringen zodat we ook minder hoeven op te boren. De minister moet hier direct mee aan de slag!'

Ook Milieudefensie ziet het besluit als een 'historische overwinning voor Groningen en het klimaat'. 'De bestuursrechter geeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat opdracht te zorgen dat we afkicken van de gasverslaving', reageerde de organisatie.

Bron: ANP