Nederlands stikstofbeleid is in strijd met Europese wetgeving
Het Nederlandse stikstofbeleid is in strijd met Europese natuurwetgeving, oordeelt de Raad van State. De principiële uitspraak van de hoogste bestuursrechter kan ingrijpende gevolgen hebben voor tal van bouwprojecten in de buurt van natuurgebieden. Vergunningen voor veehouderijen, wegen en bedrijventerreinen mogen vanaf nu niet meer worden afgegeven op basis van de huidige stikstofregels.
Te hoge concentraties stikstof zijn schadelijk voor de natuur en de gezondheid. Door een overdaad aan stikstof gaan bepaalde plantensoorten sneller groeien, maar komen andere juist in de verdrukking.
Milieudefensie noemt de uitspraak 'goed nieuws voor de natuur, het klimaat en onze gezondheid'. De organisatie roept de overheid op 'niet weer nieuwe trucs te bedenken om Europese regels te omzeilen'.
Natuurvergunning is direct ongeldig
Voor een tiental veehouderijen betekent de uitspraak dat hun natuurvergunning direct ongeldig is. Er volgen nog veel meer rechtszaken waarin het zogeheten Programma Aanpak Stikstof (PAS) een rol speelt: alleen al bij de Raad van State nog zo’n 180. Vergunningen die al definitief zijn en niet meer bij de rechter aangevochten kunnen worden, blijven wel geldig.
Op basis van het PAS gaven overheden toestemming voor allerlei activiteiten waarbij stikstof wordt uitgestoten. Bijvoorbeeld de aanleg van een weg of de bouw van een veehouderij. Het uitgangspunt was dat een vergunning wordt verleend als er maatregelen worden genomen om de schade die stikstof aan de natuur veroorzaakt in te perken. Het probleem met die aanpak is dat vooraf helemaal niet vaststaat dat de maatregelen werken.
Oordeel van het Europees Hof van Justitie
De uitspraak in de zaak, die was aangespannen door diverse natuurorganisaties, komt niet als een grote verrassing. De Raad van State had het Europees Hof van Justitie om een oordeel gevraagd over het stikstofbeleid en ook dat viel eind vorig jaar negatief uit.
Projecten op snelwegen
Het stikstofbeleid dat door de Raad van State ongeldig is verklaard, speelt een rol in diverse rechtszaken over grote projecten op snelwegen. Het gaat onder meer om de verbreding van de A27 en de A12 op de ring van Utrecht, het verbreden en doortrekken van de A15 en de A12 bij Arnhem en geplande aansluitingen op de A9 bij Heiloo en Castricum. Besluiten over snelwegen zijn complexer. Welke invloed de uitspraak over stikstof daarop kan hebben, valt volgens de woordvoerster niet eenduidig te zeggen.
Greenpeace: serieuze verduuzaming van landbouw is onvermijdelijk
Greenpeace noemt de vernietiging van het Nederlandse stikstofbeleid door de Raad van State 'baanbrekend'. Volgens de organisatie is een 'serieuze verduurzaming van de landbouw' door de uitspraak onvermijdelijk. Greenpeace interpreteert de uitspraak van de hoogste bestuursrechter zo, dat de veestapel nu wel zal moeten krimpen. De veehouderij stoot in de vorm van ammoniak de meeste stikstof uit.
'Deze uitspraak heeft gevolgen voor een grote reeks vergunningen voor de bouw van nieuwe stallen. Hieronder valt ook de rechtszaak die Natuurmonumenten en de Brabantse Milieufederatie samen met omwonenden aanspanden tegen het besluit van de gemeente om de bouw van een vee-fabriek van 16.000 varkens naast natuurgebied de Kampina toe te staan', aldus Greenpeace.
Ook voor het klimaat en de gezondheid van mensen is de uitspraak volgens de milieuorganisatie goed nieuws.
Stikstofbeleid goed voor tegenstanders Lelystad Ariport
Het stikstofbeleid dat door de Raad van State ongeldig is verklaard, is 'heel goed nieuws' voor de tegenstanders van de opening van Lelystad Airport. 'Een vrolijke duim voor het milieu, een tegenslag voor de minister en nieuwe hoop voor de inwoners van Oost-Nederland', reageert voorzitter Robert Tieskens van de actiegroep Red de Veluwe.
In de plannen voor de opening van Lelystad Airport is gebruikgemaakt van de stikstofregeling waar de hoogste bestuursrechter nu een streep door heeft gezet. Dat betekent volgens de actievoerders dat er een nieuwe vergunning voor de uitstoot van stikstof moet worden aangevraagd in het kader van de wet Natuurbescherming.
'Natuurlijk maken wij dan bezwaar, want het vliegveld kan die vergunning niet krijgen. De Europese milieuregels schrijven namelijk voor dat kwetsbare natuurgebieden niet mogen worden belast met nog meer stikstof dan nu al het geval is. Het wordt hoe dan ook een heel lange procedure', aldus Tieskens.
Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) wil Lelystad Airport in 2020 openen.
Bron: ANP