Niet langer anoniem reageren online? 88% is voor identificatieplicht

Anoniem reageren op internet is fijn voor je privacy, maar het maakt het ook makkelijk om heftige reacties te plaatsen, zoals beledigingen en bedreigingen. Eerder dit jaar spraken onder andere D66-leider Sigrid Kaag en zanger Gordon zich uit tegen anonieme online reacties. Onze poll hierover werd door 1385 mensen beantwoord: Zouden mensen online alleen nog berichten mogen plaatsen als hun werkelijke identiteit bekend is?

39 procent van de polldeelnemers vindt dat je werkelijke naam bij je berichten moet staan. 'Als je ergens op wilt reageren, moet je ook het lef hebben om te zeggen wie je bent. Anoniem of een andere naam opgeven is een beetje laf', licht iemand dit antwoord toe. Mensen hopen dat het de vijandige sfeer online kan veranderen: 'Als je identiteit zichtbaar is denken de mensen beter na om een beledigingen of bedreigingen te versturen, nu is het té makkelijk om het toch te doen.' Meerdere respondenten zien het daarnaast als een methode om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan.

Angst voor malloten aan de deur

Een zorg die ook binnen de groep voorstanders leeft, zijn onwenselijke reacties op berichten in de 'online wereld': 'Het probleem is dan wel dat, als je iets zegt dat mensen niet aanstaat, er direct sommige malloten aan je deur staan om je offline in elkaar te timmeren.' Een ander vreest dat juist de uitwassen aan verplichte identificatie weten te ontkomen: 'Voor 'de gewone man' zal dit werken, maar misdadigers zullen zeker via omwegen en met valse identiteit reageren. Er zal in principe dus niet veel veranderen.'

Naam alleen 'aan de achterkant' zichtbaar

De helft (49%) van alle ondervraagden lijkt het ook een goed idee als je identiteit bekend is, maar dan 'aan de achterkant', zodat deze op te vragen is in het geval van een wettelijke overschrijding. Je naam hoeft van deze groep niet zichtbaar te zijn voor iedereen, vindt deze groep. 'Niet iedereen heeft een naam die tig keer voorkomt in Nederland', licht iemand toe. En, zo vult een ander aan: 'Je moet wel een reactie kunnen plaatsen die de werkelijkheid benadert zonder het risico te lopen dat het negatieve gevolgen voor je heeft.'

Het zijn bovendien niet alleen nare berichten die gebaat zijn bij anonimiteit: 'Ik kan me (ook positieve) reacties op iets voorstellen waarvan je vindt dat niet iedereen (bijvoorbeeld je omgeving) jouw mening daarover hoeft te weten', schrijft iemand. Een ander wijst op het lange geheugen van het internet: 'Je echte naam bij persoonlijke, gevoelige onderwerpen is onhandig, helemaal als Google dit jaren bewaart.'

Waar zijn je gegevens veilig?

Toch uit ook deze groep voorstanders zorgen over het uit handen geven van de identiteit aan verschillende platformen: 'Ik vind het een goed idee, maar aan bedrijven als Facebook geef ik toch liever geen (kopie van mijn) paspoort als bewijs van mijn identiteit.' Het inzagerecht zou bijvoorbeeld beperkt moeten worden tot bevoegde opsporingsinstanties, laat iemand weten: 'Alleen dan zou ik er eventueel mee kunnen leven dat mijn werkelijke gegevens bij het platform in kwestie bekend zijn. Maar dat moet dan wel heel goed gewaarborgd zijn.'

Anderen kunnen je mening tegen je gebruiken

De 12 procent die vindt dat anoniem reageren wél mogelijk moet blijven, vindt dat vooral uit angst voor de vervelende gevolgen van een 'onwelgevallige mening' - een nadeel dat ook door de voorstanders wordt erkend. Dat je een keer een ongenuanceerde mening uit, dat kan de beste overkomen, laat een respondent weten: 'Je omgeving, offline en online, kan helpen om de nuance ervan in te zien. Als dit niet anoniem kan is de consequentie van het hebben van een niet-onderbouwde mening te groot.' Een andere polldeelnemer geeft Amerika als voorbeeld: 'waar groepen mensen de ware identiteit vinden van mensen met 'verkeerde gedachten' en dan er alles aan doen om te zorgen dat ze hun baan bijvoorbeeld kwijtraken door contact met hun baas op te nemen en wel vertellen dat ze iemand in dienst hebben die dit-en-dat denkt/zegt.'

Wel vindt ook deze groep dat er iets gedaan moet worden tegen grensoverschrijdend gedrag, maar zij dragen daarvoor andere manieren aan: 'De beheerders/eigenaars van platforms moeten verantwoordelijk worden gehouden voor wat mensen op hun platform schrijven. Dan is het aan hen om passende maatregelen te nemen om ongewenste uitwassen tegen te gaan.' Ook anderen vinden dat er strengere moderatie mag worden toegepast. 'Scheldpartijen moeten acuut verwijderd worden', laat iemand weten. Tot slot brengt iemand nog een alternatieve oplossing in, waarbij iedereen die dat wil anoniem kan blijven: 'Met een filter zou je moeten kunnen aangeven of je wel of niet anonieme reacties te zien krijgt.'