Onveilige reddingsvesten - reacties Bol, Amazon, NVWA, Ministerie EZK

Reactie van Bol.com

Sommige verkooppartners omzeilen, bewust of onbewust, ons beleid door onjuiste documenten en/of informatie te uploaden. Ondanks dat bol (in lijn met de DSA) als platform niet aansprakelijk is voor het aanbod van verkooppartners, hecht bol er veel waarde aan dat de kwaliteit van de miljoenen artikelen op haar platform goed is. Daarom nemen we maatregelen en verscherpen en verbeteren we onze processen en handhaving voortdurend. Bovendien stellen we eisen aan de artikelen die op ons platform worden aangeboden. De artikelen moeten voldoen aan geldende wet- en regelgeving en daarnaast hebben we een intern assortimentsbeleid waaraan artikelen moeten voldoen. Omdat we het belangrijk vinden dat de artikelen op ons platform van goede kwaliteit zijn, werken we samen met verschillende toezichthouders, waaronder de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Aanvullend heeft bol interne systemen en processen om zo het risico te verkleinen dat onze klanten in aanraking komen met onveilige artikelen. Juist omdat veiligheid voor de productgroep in kwestie zo belangrijk is, hebben we de gehele productgroep “reddingsvesten” in onderzoek genomen.

We hebben een uitgebreide check gedaan op de artikelen die nu online staan in de categorie reddingsvesten. Wat blijkt is dat een deel van de artikelen door verkooppartners in de verkeerde categorie geplaatst is. Deze artikelen zijn vandaag verplaatst naar de juiste categorie en de betreffende verkooppartners moeten extra informatie zoals CE-markering aanleveren alvorens de artikelen weer verkocht kunnen worden. Ook hebben we aangescherpte monitoring ingesteld waarbij moderators o.a. de bijgevoegde foto van de CE-markering beoordelen.

In lijn met de verplichtingen uit de Digital Services Act, worden klanten die de betreffende artikelen in de afgelopen 6 maanden hebben gekocht, geïnformeerd dat het artikel niet voldoet aan de geldende wet- en regelgeving en zij mogelijk recht hebben op enige vorm van herstel. Alvorens wij overgaan tot het informeren van deze klanten, nemen wij contact op met de NVWA om te verifiëren of voor deze producten een terugroepactie gestart moet worden. Indien dat het geval is zullen wij de betreffende verkooppartners hierin faciliteren door de klanten hierover te informeren. Op de door Radar geanalyseerde artikelen heeft bol acties ondernomen. Door plaatsing in verkeerde productcategorieën en deels onjuiste/missende productinformatie zijn deze niet automatisch gedetecteerd door onze systemen. De artikelen zijn gisteren per direct offline gehaald. De verkooppartners zijn hierop aangesproken. Indien blijkt dat een verkooppartner herhaaldelijk artikelen aanbiedt die niet voldoen aan wet- en regelgeving kan de consequentie zijn dat een verkooppartner wordt geweerd van ons platform.

Graag reageer ik ook op de opmerking over de speelgoedartikelen die jullie in een eerdere reportage hebben aangekaart. We hebben deze exacte producten zojuist gecheckt en deze zijn sinds de uitzending niet meer online gekomen op ons platform. Het kan zijn dat er vergelijkbare artikelen online staan. Het betreft in dat geval artikelen met een ander EAN-nummer dan dat van de onveilige producten en bij deze artikelen is alle verplichte productinformatie gevuld waardoor wij geen directe aanleiding zien om het artikel offline te halen. Onlangs is er nieuwe tooling live gegaan waardoor we naast EAN, ook de titel en afbeelding van een artikel op bol kunnen vergelijken met een Safety Gate melding. Als hier grote overeenkomsten in zitten, wordt een artikel automatisch geblokkeerd. Hiermee hebben we het risico op onveilige artikelen verder weten te beperken. Ook deze tooling heeft deze artikelen niet gedetecteerd.

Reactie van Amazon

Externe verkopers die via Amazon hun producten verkopen, zijn onafhankelijke bedrijven die verplicht zijn om alle toepasselijke wetten, voorschriften en het beleid van Amazon te volgen bij het aanbieden van artikelen in onze winkel. We hebben proactieve maatregelen genomen om te voorkomen dat verboden producten in het aangeboden assortiment verschijnen en we monitoren onze winkel voortdurend daarop. Voor degenen die ons beleid schenden, kunnen maatregelen worden genomen, waaronder mogelijk de verwijdering van hun account. We hebben de betreffende artikelen onderzocht en uit ons assortiment verwijderd.

Reactie van Ministerie van Economische Zaken en Klimaat

• Toezichthouders zien toe op de naleving van de DSA. Voor Amazon, eerder aangewezen al als zeer groot online platform, is dat de Europese Commissie. Voor bol.com is dat de ACM. Zodra de uitvoeringswet DSA is aangenomen, is de ACM aangewezen als toezichthouder en kan zij indien nodig handhaven.
• CE markering: de DSA bevat voor online marktplaatsen een specifieke verplichting om zorgvuldig na te gaan met wie zij zaken doen en actie te ondernemen, zodra zij ervan op de hoogte zijn dat een bedrijf bijvoorbeeld een vervalste CE-markering gebruikt. Het is aan de toezichthouder om op te treden wanneer de platforms dat niet doen, bijvoorbeeld op basis van klachten. 
• Ondanks het feit dat de ACM pas handhavingsbevoegdheden voor de DSA heeft als de uitvoeringswet is aangenomen, gelden de verplichtingen uit de DSA al wel! 
• Meldingen van mogelijke overtredingen van de DSA kunnen al bij de ACM worden gedaan en indien nodig kan zij deze meldingen doorsturen naar andere toezichthouders indien het platform in een andere lidstaat is gevestigd. 
• Meldingen zijn essentieel voor het houden van toezicht. Er kunnen ook meldingen worden gedaan van producten die niet aan de regelgeving voldoen bij de markttoezichthouders voor producten (ILT, NVWA, RDI, IGJ, NLA). 
• Het ministerie van EZK zal dit jaar een online meldpunt lanceren dat consumenten en ondernemers naar de juiste toezichthouder wijst, wat het doen van een melding gemakkelijker maakt.

Reactie van het Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

Hoe zien jullie het dat CE-markeringseisen niet worden nageleefd en dat de informatie die consumenten krijgen, niet klopt? Hoe ernstig is dit volgens jullie?

Afgaande op deze informatie (de NVWA heeft hier zelf geen onderzoek naar gedaan) gaat het om het aanbieden van persoonlijke beschermingsmiddelen die niet voldoen aan de daaraan gestelde veiligheidseisen in het Warenwetbesluit persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).  Een dergelijk aanbod is verboden; het betreft de verhandeling van een (mogelijk) onveilig product . De NVWA treedt op tegen de aanbieders (webshops) en kan het platform vragen het product van de site te verwijderen.

Wat is de rol van platforms zoals Bol.com en Amazon.nl in dit verhaal? Hebben zij een verantwoordelijkheid om te zorgen dat onveilige producten niet worden verkocht, ook als deze door externe verkopers worden aangeboden?

Een platform is zelf niet verantwoordelijk voor het aanbieden van onveilige producten die aanbieders op het platform plaatsen tenzij:
1. het platform op de hoogte is van het onveilig zijn van het product
2. en het platform het aanbod niet direct verwijdert na verzoek van de toezichthouder.

Hoe controleert de NVWA of producten op platforms zoals Bol.com en Amazon.nl voldoen aan de CE-markeringseisen en dat de verstrekte informatie aan consumenten juist is? Monitoren jullie specifiek de verkopers om de veiligheid en eerlijkheid voor consumenten te waarborgen?

De NVWA houdt risicogericht toezicht op de veiligheid van consumentenproducten; waaronder ook de CE-markeringseisen en de verstrekte informatie aan consumenten. Dit doen wij onder andere op basis van signalen en meldingen, zoals de bevindingen van Radar aanleiding kunnen zijn voor een nader onderzoek naar deze zwemvesten. Wanneer producten niet aan de veiligheidseisen voldoen, nemen wij maatregelen tegen de aanbieder en verzoeken wij het platform deze producten te verwijderen.