Maar wat minder bekend is, is dat het serum heftige en permanente bijwerkingen kan hebben, zoals verkleuring van de iris. Wat zit er eigenlijk in? Waarom staat er geen waarschuwing op de verpakking?  En waarom is het SuperLash Serum van Kruidvat door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) uit de handel genomen? 

Bijwerkingen

Het serum is populair bij jong én oud, blijkt uit de reacties op onze oproep onder gebruikers over de ervaringen met wimperserums. Veel reacties waren erg positief, maar er waren ook mensen die last kregen van bijwerkingen zoals geïrriteerde ogen of pigmentatie op het ooglid. We spreken zelfs een vrouw waarbij haar ogen permanent veranderd zijn qua oogkleur: van licht groen naar bruin. Zij had graag gezien dat er een waarschuwing op de verpakking had gestaan. Dan zou ze er nooit aan zijn begonnen, vertelt ze. 

Er zijn tientallen verschillende wimperserums met verschillende ingrediënten op de markt en ze beloven allemaal binnen een paar maanden resultaat. Met name bij gebruik van serums waarin prostaglandinen (een hormoonachtige stof) verwerkt zijn, zie je zichtbaar langere wimpers. Maar hoe mooi ook, het gebruik ervan is niet zonder risico’s.

Bimatoprost

Het geneesmiddel Bimatoprost is een prostaglandine analoog en is oorspronkelijk bedoeld voor patiënten met de oogdrukaandoening glaucoom. Bij toeval werd ontdekt dat haargroei een bijwerkingen van het medicijn is. Maar helaas bleek het groeien van de wimpers niet de enige bijwerking. Er zijn ook zeer ernstige en blijvende bijwerkingen zoals permanente verkleuring van iris. Bijwerkingen die je als gebruiker van tevoren graag zou willen weten, maar die niet op de verpakking van de serums vermeld staan. 

Inmiddels is Bimatoprost na waarschuwingen van de Europese Commissie door de meeste fabrikanten uit de serums gehaald. Kruidvat heeft een boete opgelegd gekregen door de NVWA en heeft het middel op 31 juli uit de schappen gehaald. Ook al is Kruidvat het hier niet mee eens. Zij zeggen in een reactie bezwaar te maken tegen het besluit van de NVWA. Kruidvat heeft een verschil van inzicht over de classificatie van het product en ziet het wimperserum als een cosmetisch product. Ze overwegen om eventuele bijwerkingen op de verpakking te zetten. Ook producenten van het serum van Long4lashes en FEG eyelash Enhancer geven aan geen Bimatoprost meer te gebruiken en de formule te hebben aangepast.

Andere risico’s

Maar of alle risico’s nu verdwenen zijn, is nog maar de vraag. Oogarts Richard Zegers, werkzaam in het Diakonessenhuis in Utrecht, geeft aan dat er nog wel andere bestanddelen worden verwerkt in de serums die verwant zijn aan Bimatoprost en naar alle waarschijnlijkheid dezelfde bijwerkingen hebben. 

Het gaat om andere prostaglandine analogen. Het gaat om stoffen als isopropyl cloprostenaat en ethylprostenolamide. Deze stoffen zitten in verschillende wimperserums zoals Nanolash, Revitalash en Aphro Celine en de nieuwe variant van Long4Lashes en zijn nog gewoon te verkrijgen. 

Oogarts Zegers zegt dat naar alle waarschijnlijkheid deze stoffen dezelfde bijwerkingen hebben als Bimatoprost. Maar omdat deze stoffen nooit als geneesmiddel goedgekeurd zijn, is er geen uitgebreid onderzoek gedaan naar deze stoffen. 'Je zou kunnen zeggen dat dat misschien nog kwalijker is. Er worden nu stoffen gebruikt in wimperserums, waar geen onderzoek naar is gedaan', aldus Zegers. 

Voorkom een geïrriteerd of ontstoken oog; zo gebruik je oogmake-up veilig

Verwante stoffen

Ook Ruud Coolen van Brakel, directeur van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM), maakt zich zorgen: 'Hier is gegarandeerd sprake van een groepseffect, dus ook hier zijn vergelijkbare bijwerkingen van deze middelen te verwachten. Bij Bimatoprost weten we precies wat de voor-en nadelen zijn en wat de schadelijke effecten zijn omdat het een geregistreerd geneesmiddel is. Sterker nog: het simpele feit, dat deze prostaglandines niet als geneesmiddel zijn geregistreerd zijn, zou er zelfs op kunnen duiden dat bij deze varianten de balans werkzaamheid-schadelijkheid slechter was dan bij de wel als geneesmiddel geregistreerde prostaglandines het geval is. Dit is een veronderstelling, maar zou zeker de moeite waard zijn om verder te onderzoeken'. 

De NVWA zegt niet actief onderzoek te doen naar alle ingrediënten van wimperserums. 'Wij doen alleen onderzoek als daar aanleiding voor is', zegt Paula de Jonge van de NVWA. 'Wij hebben de Kruidvat een boete opgelegd vanwege het op de markt brengen van een cosmetisch product dat naar de werking onder geneesmiddelen wordt geschaard. Er mogen geen geneesmiddelen in cosmetische producten zitten.'

Uit een Duits onderzoek uit 2016 blijkt dat een 32- jarige gebruiker van een serum met isopropyl cloprostenaat ook te maken heeft gekregen met verkleuring van de oogleden. De onderzoekers schrijven in hun conclusie dat gebruikers zich bewust moeten zijn dat bijwerkingen, zoals verkleuringen, kunnen optreden. Ook Ruud Coolen van Brakel van het IVM zegt dat consumenten erg zorgvuldig moeten zijn bij het gebruik van dit soort middelen: 'Op het moment dat je een wimperserum koopt met een werkzame stof die lijkt op Bimatoprost, kun je ervan uit gaan dat dit soort stoffen ook bijwerkingen kunnen hebben.'

Lees ook de reactie van Kruidvat