Papegaai blijkt ziek na koop - reactie deskundigen
Je koopt een papegaai bij een dierenwinkel. De vogel blijkt ziek te zijn. Wat zeggen deskundigen daarover?
Hieronder is de reactie van een specialist Vogelgeneeskunde, afdeling Vogels & Bijzondere Dieren, faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht, te lezen:
Een jonge vogel die het polyomavirus met zich meedraagt loopt het risico om als gevolg van deze besmetting ziekteverschijnselen te ontwikkelen die potentieel tot de dood kunnen leiden (veelal is hierbij sprake van een plotseling overlijden zonder klinische verschijnselen of een sterfte na een kortstondig ziekteproces met o.a. leverfalen en onderhuidse bloedingen). Deze problemen treden in het geval van ara's vooral op bij vogels die jonger dan veertien weken oud zijn. Boven deze leeftijd is de kans dat een ara nog ziekteverschijnselen ontwikkelt beduidend kleiner, hoewel sterfgevallen nog voor kunnen komen tot een leeftijd van ca. zes maanden. Het bornavirus daarentegen is besmettelijk voor vogels van alle leeftijden, en leidt veelal tot een meer chronisch ziektebeeld, waarbij een groot risico aanwezig is dat de vogel enige tijd (meestal in de range van weken tot maanden) na het ontwikkelen van zenuwverschijnselen en maagdarmproblemen komt te overlijden. Slechts in uitzonderlijke gevallen zal een vogel met klinische verschijnselen ten gevolge van kliermaagdilatatieziekte herstellen. Er zijn helaas geen getallen bekend of beschikbaar omtrent het percentage vogels dat positief test voor antistoffen tegen bornavirus en uiteindelijk komt te overlijden als gevolg van het ontwikkelen van ziekte. Dit komt mede doordat dit virus een lange incubatietijd kent, d.w.z. het kan jaren duren voordat de vogels ziekteverschijnselen ontwikkelen als gevolg van een infectie die zij op jongere leeftijd hebben opgelopen.
In het geval van het ontwikkelen van ziekteverschijnselen is in beide gevallen uitsluitend een ondersteunende behandeling mogelijk. Er is momenteel geen behandeling beschikbaar die ertoe leidt dat de vogel virusvrij wordt. Een deel van de vogels die klinisch gezond blijven (exacte percentages zijn hiervan niet bekend) is uiteindelijk zelf in staat om de infectie te klaren. Om die reden adviseren wij een eigenaar van een klinisch gezonde vogel met positieve testuitslagen voor deze virussen om de vogel na ca. zes maanden te hertesten om vast te stellen of de vogel nog steeds het virus bij zich draagt. Is de vogel positief dan kan de vogel als permanent besmet (drager) worden beschouwd en bestaat in geval van bornavirus een gerede kans dat de vogel op termijn ziek zal worden (en een bron van besmetting voor andere vogels kan vormen); in het geval van polyomavirus zijn de risico's dat de vogel zelf nog ziek wordt vrijwel nihil, maar dient wel in overweging genomen te worden dat de vogel een potentiële besmettingsbron voor andere (jonge) vogels kan zijn (waardoor verstandig is een dergelijke vogel niet voor de kweek in te zetten of in contact te brengen met jonge vogels).
Hieronder is de reactie van een andere vogelspecialist te lezen:
Het polyomavirus veroorzaakt bij jonge papegaaiachtigen vaak binnen enkele weken na besmetting ernstige ziekteverschijnselen en sterfte. Vaak overlijden vogels al voordat ze bij de kweker vandaan zijn, maar papegaaien tot een half jaar leeftijd lopen groot gevaar bij een infectie met het polyomavirus. De bloedtest kan positief zijn voordat er uitwendige verschijnselen optreden. Volwassen vogels zijn minder gevoelig voor het virus, al kunnen ook volwassen vogels met een slechte weerstand ziek worden na besmetting. Een ara van zestien weken met een infectie met het polyomavirus heeft helaas een vrij grote kans om binnen enkele weken ziek te worden en te overlijden.
Het bornavirus kan de ziekte PDD (Proventricular Dilatation Disease oftewel Kliermaag Dilatatie Ziekte) veroorzaken. Naast het ziektebeeld waarbij het maag-darmkanaal steeds minder goed gaat functioneren (uiteindelijk leidend tot het overlijden van de patiënt) is er ook een ander door het bornavirus veroorzaakt ziektebeeld waarbij er andere neurologische klachten optreden. Over het bornavirus is nog niet alles bekend. De precieze manier van besmetting en de manier waarop de ziekte zich vervolgens al dan niet ontwikkelt is nog niet volledig aangetoond. Sommige vogels krijgen al snel klachten (na enkele weken), maar er zijn ook vogels die pas na maanden of jaren na besmetting symptomen laten zien. Of sommige besmette vogels misschien überhaupt niet ziek worden is nog niet te zeggen. De kans dat een met het bornavirus geïnfecteerde jonge ara op korte of lange termijn ziek wordt ten gevolge van de infectie is groot, maar mogelijk niet 100%. Zonder de aanwezigheid van klinische verschijnselen is het nog niet mogelijk om een prognose te geven voor een met het bornavirus besmette vogel.
Mijn advies zou zijn om de jonge vogel in ieder geval te isoleren van andere papegaaiachtigen. Ook zou ik aanraden om de kwestie te bespreken met de verkoper/kweker van de vogel. De verkoper/kweker zou er goed aan doen zijn bestand te laten testen op de aanwezigheid van de virussen bij andere vogels. Als de vogel al in huis is geweest, is het raadzaam om de andere vogel na enkele weken ook te laten testen. Mocht de vogel toch blijven bij de nieuwe eigenaar, dan moet er rekening worden gehouden met het feit dat de vogel mogelijk levenslang besmettelijk zal zijn voor andere vogels, ongeacht het feit of er wel of geen ziekteverschijnselen bij deze vogel gaan optreden. Uiteraard moet er (zoals bij elke vogel) naar gestreefd worden weerstand-verlagende factoren (bijv. stress, deficiënte voeding) te minimaliseren. Met het oog op de mogelijke ontwikkeling van verteringsproblemen, is het raadzaam om de ara sowieso al op licht verteerbare voeding over te wennen (pellets i.p.v. zaden).