Poep over de schutting: burenruzies hebben de gekste aanleidingen én uitingsvormen

De toelichtingen liegen er niet om: van poep over de schutting tot steekpartijen, het komt allemaal voorbij. Opvallend genoeg reageerden alleen ‘onschuldige’ buren op onze vragenlijst: slechts 14 procent geeft toe dat zij zélf weleens expres de buren dwars hebben gezeten...

Geluidsoverlast meest genoemde aanleiding voor ruzie

De meeste ruzie gaat tussen directe buren; bij 85 procent van de respondenten die weleens burenruzie heeft meegemaakt, ging het om de directe buren. 17 procent heeft weleens onenigheid gehad met buurtgenoten, en 4 procent met etage- of huisgenoten, in een gedeelde woonvorm.

Dit is de top 10 aanleidingen voor burenoverlast:

1. Geluidsoverlast (45,04%)
2. Erfafscheiding (bijvoorbeeld heg of schutting) (19,55%)
3. Overlast door huisdieren (14,59%) 
4. Verschil van mening over een bepaald onderwerp (13,75%)
5. Overlast door beplanting (denk aan bladeren, schaduw, onkruid) (13,69%)
6. Rookoverlast (10,55%)
7. Onveiligheid (denk aan opdringerig gedrag, criminele activiteiten etc.) (9,88%)
8. Privacy (9,77%)
9. Geuroverlast (8,13%)
10. Erfgrens (tot waar loopt wiens gedeelte) (7,75%)

Op plek 11 staat onderhoud, genoemd door 7 procent. Zo ontstaat er bijvoorbeeld waterschade door slechte afwatering bij de buren, of hebben buren botsende ideeën bij het onderhoud van de tuin:

• "Buurman is fanatiek en pietje precies qua tuinieren en eist dat ook van ons. Wij tuinieren meer op een biologische manier en hij is van de oude stempel. Spuiten en kunstmest. Na beschuldigingen van zijn kant hebben we het contact verbroken."

Parkeerproblemen: 'recht' op het plekje voor de deur?

Uiteraard komt er bij de omschrijvingen heel wat naar boven, waarbij vooral parkeerproblemen veel genoemd worden:

• "De buren claimden een plek voor zichzelf terwijl het gewoon openbare weg is. Ik parkeer er gewoon en dat vonden zij niet goed."

Misschien deden de buren ook mee aan de vragenlijst, want een ander geeft precies de andere kant van het verhaal:

• "Hier in de straat is een parkeerprobleem, met alle buren afgesproken: ieder zijn eigen auto voor zijn deur, nieuwe buren gaan dit expres niet doen."

Verbouwen (zonder overleg)

Ook verbouwingen zijn een bron van ergernis. Niet alleen vanwege het geluid en de rotzooi, ook de verbouwingsplannen vormen vaak een aanleiding tot burenruzie:

Ook de uitkomst van verbouwingen wringt soms: een tuinhuis met een wandplaten achterkant die lelijk wordt gevonden, of buren hun schuur in een kleur verven die de buren niet kunnen waarderen. Vaak schiet het ook in het verkeerde keelgat dat er niets van tevoren wordt overlegd. Behalve verbouwingen wordt bijvoorbeeld ook verhuur aan toeristen (zonder aankondiging) genoemd.

Buren schrijven de wet voor

Waar de een vindt dat de buren moeten overleggen, vindt de ander juist dat de buren zich te veel bemoeien met wat er naast zich gebeurt:

• "Mijn tuin is rommelig en hij vond dat daardoor zijn verkoopwaarde mee daalde."
• "Zij willen dat wij net als hun gaan leven; geen vogels voeren, heel de dag buiten op je stoel zitten, en stil zijn."
• "Ze wilden niet dat ik mijn (babykleding-)was buiten hing op zondag"
• "Hun zoontje van 4 liep in oktober op blote voeten buiten en kon niet naar binnen. Ik dacht dat hij zich buitengesloten had. Toen ik mijn buurvrouw hierop attendeerde bleek dat hij voor straf op die manier was buitengesloten en waar ik me mee bemoeide"

Stiekeme acties van de buren

Dingen die stiekem gebeuren, worden vaak genoemd als oorzaak van burenruzie. De vakantieperiode blijkt zich hier bij uitstek voor te lenen:

• "Stiekem mijn heg ingekort terwijl we op vakantie waren."
• "De buurman had last van mijn buitenverlichting en heeft hem toen wij op vakantie waren onklaar gemaakt"
• "Ze snoeien ongevraagd struiken in mijn tuintje"
• "Ongevraagd alle bomen omgezaagd, toen we op vakantie waren"

Privacyissues: camera's en gluurburen

In de uitzending van 25 september bespreken we 'slimme deurbellen': wat filmen die allemaal? Hetzelfde geldt voor beveiligingscamera's. Maar privacyissues ontstaan niet alleen door camera’s; ook ouderwets ‘gluren’ irriteert mensen, en sommigen hebben het zelfs over stalking.

• "Iedere keer als ik de deur uit ga of thuiskom of in de tuin ben et cetera, staat de buurvrouw achter het raam te gluren!"

Roddels en buren die anderen tegen elkaar opzetten zorgen ook voor veel ellende tussen buren en huisgenoten:

• "Klikken bij het UWV."
• "We mogen van hem niet met andere buren omgaan, die hij niet mag en dat houdt ons niet tegen, dus praat hij niet meer met ons en worden we genegeerd."
• "De hele buurt was uitgenodigd bij iemand die er net kwam wonen. Op aanraden van de buren hebben deze mensen ons als enige niet uitgenodigd. "

Nieuw in de buurt

Soms is het lastig integreren. Mensen geven aan dat ze niet geaccepteerd worden als homostel, of dat de buurt vindt dat er een woning wordt ‘ingepikt’ omdat iemand niet van oorsprong uit het dorp komt. Of wanneer iemand afwijkt van de sociale mores:

• "Wij kwamen nieuw wonen in een bestaande wijk en dan gewoon treiteren met de kliek omdat wij graag op onszelf zijn en dus een schutting plaatste waar de vorige bewoners alles open lieten."
• "Buurvrouw loopt naar mijn kast met de woorden 'mag ik even jouw nootmuskaatbusje boven mijn pan houden'. Pakt het uit de kast en gaat weer naar huis. Mijn man heeft er iets van gezegd. Hier zijn wij niet van gediend. Ik kreeg de schuld. En zij heeft zolang wij daar hebben gewoond niet meer 1 woord tegen mij gezegd."

Een verschil van opvatting komt veel voor. Een goede verstandhouding die bekoelt in coronatijd:

• "Buren waren verbolgen dat wij na enting ook de app voor toegang hadden gedownload."

Ruzie met de buren, maar waarom eigenlijk?

Daarnaast zijn er burenruzies waarvan de oorsprong onbekend is:

• "Ik weet het eerlijk gezegd niet. Van de ene op de andere dag liep ze zonder iets te zeggen aan mij voorbij."

Ook laat iemand weten een anonieme klacht te hebben ontvangen:

Niet de meest geweldloze manier van communiceren. Net als de buurman die niet vertelt waarom hij boos is, maar wel eieren in de tuin van de buren gooit. Of de buren die boos zijn dat de caravan is verkocht, terwijl zij ‘m wilden hebben: "Overigens zonder dat te melden en/of een bod te doen, gekker wordt het niet."

Soms ontstaat de ruzie door iets wat juist aardig bedoeld was, een geldlening (die vervolgens niet wordt terugbetaald), het snoeien van gemeenschappelijk groen, of het aan de weg zetten van de kliko:

• "Buren waren een paar dagen weg en de kliko moest naar de weg. Ik dacht, het is zulk warm weer, laat ik die van hun ook maar aan de straat zetten. Zij was er boos over, dacht dat ik haar vies vond."

Expres de buren dwarszitten

Bijna de helft heeft het idee dat de buren weleens iets expres hebben gedaan om dwars te zitten. Buren die belletje trekken, in het donker de lijnpaaltjes voor de verbouwing verplaatsen en een bord in de tuin zetten met negatieve teksten erop in combinatie met de naam van de buren, dat zijn inderdaad doelbewuste pest-acties. Ook valse meldingen bij de politie of Veilig Thuis worden genoemd, en allerhande zaken die over schuttingen, op balkons en door brievenbussen worden gegooid: eieren, glas, poep, brandende peuken, condooms, bleekwater…

Wraakacties op (on)bewuste overlastgevers

Van andere soorten overlast kun je je afvragen of het doelbewust wordt ingezet om de buren tot last te zijn. Vooral waar het leefgeluiden betreft. Een ander geeft inderdaad aan dat het misschien niet expres is, maar ‘in elk geval nooit rekening houdend met buren’.

• "Mijn buren hebben kleinkinderen die bewust extra stommelen en bonken. Ik heb ouderwetse gordijnen met metalen ringen, ik ga laat slapen rond een uur of 2 of 3 en trek m'n gordijn dan heel hard dicht."

Opvallend genoeg reageerden alleen de ‘onschuldige’ buren op onze vragenlijst, want slechts 14 procent geeft toe dat zij zélf weleens expres iets hebben gedaan om de buren dwars te zitten. Zo hanteren sommigen het principe actie-reactie: "Deuren terug slaan", zegt iemand waarvan de buren altijd met de deuren slaan. Of eens flink terug bonken tegen de gesloten rolluiken van de buurman die al maanden bij ieder geluidje op de muur bonkte. Om herrie van de buren niet aan te hoeven horen, zet de een harde muziek op (in de vroege ochtend, na geluidsoverlast in de late avond), de ander gaat hout zagen en nog weer een ander fluit liedjes om de vijverpomp die de buren zo hard aanzetten niet te hoeven horen.

Ook op parkeergebied zitten mensen elkaar soms expres dwars. Meer dan één iemand geeft toe de auto tijdens wekenlange afwezigheid expres voor de deur van de buren achter te laten.

Ga het gesprek aan

61 procent kiest er niet altijd voor om in gesprek te gaan om de problemen op te lossen. Terwijl dit wel dé methode is die door iedereen wordt aangeraden. Zo gaf zelfs een advocaat die veel burenruzies behandelt in een artikel van Radar over erfdienstbaarheid het advies om nou gewoon eens een kop koffie met elkaar te gaan drinken. Het is ook wat de door Radar ondervraagde buren (met of zonder ruzie) aanraden: praat met elkaar. Hoe je dat aanpakt volgens de deelnemers aan het onderzoek én volgens een expert, en wat je nog meer kunt doen, als praten geen optie (meer) is, lees je in deel twee van de onderzoeksresultaten:

Ruzie met de buren? Lees deze tips