Politie bewaart zonder noodzaak gevoelige gegevens van miljoenen mensen

De politie houdt van negen miljoen mensen automatisch levensgebeurtenissen als verhuizingen, huwelijken en geboortes bij. Ook slaat ze over al deze mensen privacygevoelige gegevens als nationaliteit, adres en burgerservicenummer op. Over de datahonger leven binnen de organisatie al jarenlang zorgen, blijkt uit een interne memo die in handen is van Trouw. Toch is het systeem nog altijd niet aangepast.
Al in 2015 uitte de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens zorgen over 'het abonnement op personen' dat de politie heeft, blijkt uit de memo. Toen was al duidelijk dat de politie van miljoenen mensen automatisch gegevens uit de Basis Registratie Personen (BRP) opvraagt.
Data blijven zich opsparen bij de politie
De politie klopt bij de basisregistratie aan voor informatie over onder anderen verdachten, slachtoffers, getuigen of mensen die ooit een aangifte hebben gedaan. Om de gegevens actueel te houden, krijgt iedereen die in het systeem van de politie komt een zogenaamde ‘afnemersindicatie’, wat inhoudt dat de politie automatisch nieuwe informatie over hen krijgt.
'Een afnemersindicatie wordt nooit meer verwijderd, ook al is de persoon overleden', schrijft een strategisch adviseur van de politie, aldus Trouw. Het resultaat: de politie volgt steeds meer mensen, zelfs als het al lang niet meer relevant is voor een zaak.
'Een onnodig risico op datalekken'
En dat is niet zonder risico, laat privacy-expert Rejo Zenger van Bits of Freedom weten. Zenger is al sinds 2009 bezig met hoe de politie omgaat met de privacy van burgers en haalt een onderzoek uit 2019 aan. 'Hieruit bleek bijvoorbeeld dat de beveiliging van de 36 belnagrijkste politiesystemen niet op orde was. Daardoor is er een onnodig risico op datalekken.'
Reactie privacywaakhond AP
De politie mag nooit méér gegevens opslaan dan nodig en de politie moet onderbouwen welke data nodig zijn. Dat zegt een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in een reactie op het bericht.
'Het is wettelijk geregeld dat de politie allerlei gegevens mag opslaan om het politiewerk te kunnen uitvoeren. Maar nooit meer gegevens dan nodig. De politie moet onderbouwen wat nodig is', zo reageert de woordvoerder van de privacytoezichthouder. 'Nu de politie aangeeft dat ze eigenlijk met minder toekunnen, mag van de politie verwacht worden dat ze die overbodige gegevens niet langer opslaan of verwerken.'
De politie deelt de conclusie dat het niet in alle gevallen noodzakelijk is om gegevens automatisch bij te werken. Daarom is nieuw beleid gemaakt, met als uitgangspunt dat enkel gegevens worden bijgehouden van specifieke groepen of personen, zoals mensen met een wapenvergunning of een verdachte van een misdrijf. Het beleid moet nog ingevoerd worden. Vanwege de omvang en complexiteit van ICT-systemen kost dat tijd, aldus de politie.
Bron: Trouw / ANP