Reactie Earth Water op vragen over verpakking

Allereerst laat Earth Water ons weten het wrang te vinden dat het merk in verband gebracht wordt met 'greenwashing': 'Als je onze activiteiten relateert aan de meest gebezigde definities van “greenwashing" waarin kortweg er beloftes worden gedaan, die soms haaks staan op andere activiteiten in het bedrijf of dat er valse beloftes gedaan worden om er zelf beter van te worden, dan kunnen we zeggen: dat is niet het geval. Omdat wij 15 jaar geleden begonnen zijn (zonder subsidies, een serieuze lening en heel veel overtuiging om een verschil te maken in de wereld) om zo veel mogelijk water te verkopen en de nettowinst te doneren aan waterprojecten. Water voor water. You never drink alone. Als je ons water drinkt dan help je iemand anders. We hebben inmiddels al 1,6 miljoen euro gedoneerd aan waterprojecten. Wij zijn onderzocht door Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) Eindhoven, Team Afval Circulair, Toezicht Milieu en Opsporing en die heeft - na inzicht in heel veel documenten - geen reden gezien om ons de verpakking en de statements te laten wijzigen.'

Waarom verkopen jullie drankkarton?

'De verkoop van water is bij ons niet een doel op zich, maar een middel om andere mensen aan water te helpen. Wij zijn 15 jaar geleden begonnen met drankkartons in de oprechte overtuiging dat dat de beste verpakking was en we zijn blij dat met de Tetra Top ( de verpakking die  we nu voeren)  nog verder is verbeterd. Naar aanleiding van vragen uit ‘de handel’ hebben we daar in de loop der jaren een glazen verpakking, PET verpakking en kraanwater aan toegevoegd. Twee jaar geleden - tijdens de Corona-tijd - hebben we besloten om in zijn geheel te stoppen met PET, omdat dat niet meer goed voelde. Ook met de grote 1 liter statiegeld-flessen zijn we gestopt.

'Naar aanleiding van bijvoorbeeld campagnes van Plastic Whale, Ocean Clean Up en Plastic Soup Foundation. Dit hebben we gedaan met de overtuiging dat je als producent ook verantwoordelijkheid hebt en een beslissing kan/moet nemen om een positieve bijdrage te kunnen leveren. We gingen dus verder met een verpakking die we al 15 jaar hebben en stopten met PET. Om een idee te geven. Wij produceerden 5 miljoen verpakkingen per jaar. Deze komen dus niet meer in het systeem. Voor de duidelijkheid is het niet zo dat deze 5 miljoen verpakkingen nu overgegaan zijn naar een andere soort verpakking (drankkarton). Want koolzuur, de helft van de 5 miljoen verpakkingen, kan bijvoorbeeld niet in een drankkarton. Technisch verhaal. Naast de drankkartons bieden we ook nog steeds water in glazen flessen aan en hebben we een tapsysteem voor de horeca onder de naam 6 MILE.'

Hoe kun je duurzamer zijn als drankkartons veel moeilijker te recyclen zijn, dan een plastic flesje in het statiegeldsysteem?

'Dit is een valse overtuiging. Drankkartons zijn niet minder moeilijk te recyclen.Het is misschien goed om eraan te herinneren dat multi layer niet gelijk is aan = minder goed recyclen, vooral wanneer een verpakking voor 88% uit vezels bestaat. Een duurzame verpakking is veel meer dan alleen een recyclebare verpakking. Recycling is goed en noodzakelijk, maar recycling alleen maakt een verpakking niet duurzaam. Daarom kiezen we voor materialen die hernieuwbaar zijn (een bos in Zweden dat op het moment dat er een boom wordt gekapt er 4 worden teruggeplaatst)  en dus een lage CO2-impact hebben. Ook drankkartons zijn goed te recyclen en een circulaire oplossing. Een bovenkant van de verpakking inclusief dop die gemaakt wordt van afval van suikerriet productie.'

'De kartonnen drankenindustrie heeft altijd duidelijk uitgelegd dat haar verpakkingen voornamelijk uit karton bestaan, met ook een kleinere hoeveelheid aluminium (voor omgevingsproducten) en plastic. Dit moet eenvoudig uit hygiene overwegingen en voor de houdbaarheid. Dit geldt overigens voor alle drankkartons. Dit betekent niet dat het moeilijk te recyclen is. Een drankkarton is namelijk eenvoudig te recyclen. Ook wordt het in alle gemeenten in Nederland ingezameld voor recycling en wordt het op grote schaal gerecycled.'

'Er wordt een eenvoudig proces gebruikt om de lagen in een drankenkarton te scheiden: in principe kan de drankenkarton in een "wasmachine" gaan, d.w.z. een bak met water die de papiervezels van de rest scheidt. Deze papiervezels worden vooral hergebruikt voor de productie van nieuwe kartonnen dozen die weer kunnen worden ingezameld en gerecycled. Slechts in geringe mate worden ze ook gebruikt voor de productie van tissuepapier en dit is alleen mogelijk dankzij de hoge kwaliteit en sterkte van het gerecyclede papier uit drankkartons dat nodig is om sterk tissuepapier te maken. Het plastic en aluminium kan en wordt ook al gerecycled. Deze materialen zullen voornamelijk gebruikt worden voor b.v. kratten, pallets of tuinmeubelen of zelfs designmeubels.'

'Tetra Pak en de kartonverpakkingsindustrie in het algemeen ondersteunen ook de opbouw van meer recyclinginfrastructuur, vooral op het gebied van de recycling van niet-papieren componenten, om ervoor te zorgen dat alle componenten daadwerkelijk worden gerecycled. In totaal is er al meer dan 50.000 ton recyclingcapaciteit geïnstalleerd en dit blijft toenemen. Een lokaal voorbeeld in Nederland is Recon Polymers in Roosendaal, waar de capaciteit wordt vergroot om grotere volumes te kunnen leveren voor de productie van pallets.'

'Er is dus intussen een goed functionerende inzamel- en recyclingstroom in Nederland, wat resulteert in een inzamel-voor-recyclingpercentage van boven de 60%. Bij de start in 2015 bestond dit bijna niet in Nederland, dus tot nu toe is er een enorme inspanning geleverd met positief resultaat. Tetra Pak heeft een duidelijke ambitie om recycling nog verder te laten groeien en ondersteunen daarmee alle maatregelen die de overheid wil nemen om de inzameling en recycling verder te vergroten en we staan open voor elke discussie om het huidige systeem te verbeteren.'

Het ziet eruit als karton, consumenten denken dan goed bezig te zijn, maar als je de restanten ziet en al het plastic en aluminium, houden jullie consumenten dan niet voor de gek?

'Nee, we houden de consument niet voor de gek. Drankkartons hebben een 4 keer minder ecologische voetafdruk dan traditionele plastic flessen. 88% karton is niet niks. Bovendien vermindert biobased plastic deze ecologische voetafdruk nog meer. We hebben altijd vermeld dat kartonnen verpakkingen ook wat plastic nodig hebben, als laag om de drankjes binnenin te beschermen voor voedselveiligheid, en wordt gebruikt voor de dop die die biobased is en aan de verpakking blijft zitten zodat niet los in het milieu terecht komt.' 

'De meestal getoonde referenties voor Earth Water zijn de Tetra Top’s. Het totale gewicht van het gebruikte plastic in Tetra Top® 500ml is 9,1g. Van deze 9,1g is 7,4g gemaakt van plantaardig plastic, in plaats van fossiel plastic. Een typische 500 ml PET-fles voor water op de Europese markt is 18,2 g. Daarom is de hoeveelheid plastic veel lager in vergelijking met een PET-fles, sterker nog 9,1g - 10,5g minder per verpakking in absolute hoeveelheid, dus 50%-57% minder per verpakking in procenten. Bovendien is slechts 1,7 gr (van de 4,1gr) plastic op fossiele basis, wat betekent dat er 77% - 90% minder plastic op fossiele basis is.' 

'Zoals hierboven vermeld, kan en wordt ook PolyAl (plastic en aluminium, zoals hierboven uitgelegd) materiaal gerecycled. Zoals uitgelegd heeft Nederland zelfs een eigen faciliteit met Recon Polymers in Roosendal, waar gerecycled materiaal voornamelijk naartoe gaat voor de productie van plastic pallets of zelfs toegang geeft tot innovatieve oplossingen zoals 3D-printen.'

Op de verpakking staan allerlei claims ‘paper based bottle’, als je de fles laat weken zie je dat het niet alleen op papier gebaseerd is maar dat er aan buitenkant plastic zit. Waarom geven jullie consument het gevoel dat ze goed bezig zijn?

'Omdat het waar is. Het is een verpakking op papierbasis voor 75%. Niet 100% wat we niet zeggen. En nogmaals, een kartonnen verpakking is altijd beter, omdat deze is gemaakt van 75% vezels, een hernieuwbaar materiaal en een zeer kleine hoeveelheid plastic en aluminium bevat, waardoor voedselveiligheid mogelijk is en het lang in de schappen kan blijven liggen. We houden niemand voor de gek door te zeggen dat onze verpakkingen grotendeels van vezels zijn gemaakt, wat ook het geval is.' 

'Volgens de levenscyclusanalyse voor de Europese markt waarin Tetra Pak-verpakkingen worden vergeleken met andere alternatieven, uitgevoerd door IFEU in maart 2020, hebben Tetra Pak-verpakkingen voor waterproducten minder koolstofimpact dan andere alternatieve verpakkingen, waaronder PET-flessen met dezelfde verpakkingsgrootte. De netto resultaten worden duidelijk vermeld in de analyse: Plantaardige Tetra Top® 500ml heeft 47% minder koolstofimpact dan een typische PET-fles. De lage CO2-impact van drankenkartons is in het onderzoek ook bewezen voor andere categorieën zoals melk, sap & nectars, niet-koolzuurhoudende dranken enz. Tot slot: duurzaamheid is een uitdaging die een breed scala aan onderwerpen omvat. Recycling is noodzakelijk, maar niet de enige uitdaging op het gebied van duurzaamheid.'

'Wij zijn van mening dat de hernieuwbare materialen die door kartonoplossingen worden aangeboden, kunnen bijdragen aan de algehele duurzaamheidsuitdaging: naast het aanmoedigen van consumenten om verpakkingen in te zamelen en te recyclen, moeten we ook nadenken en verder gaan, aangezien het ook van cruciaal belang is om hernieuwbare en duurzaam geproduceerde materialen met een lage CO2-uitstoot te gebruiken. Want duurzaamheid gaat niet alleen om het recyclen maar ook om hernieuwbare grondstoffen en een lagere CO2-uitstoot.'

Proberen jullie statiegeld te ontwijken met drankkartons?

'Zoals in de inleiding reeds gemeld hebben we ervoor gekozen om 50% van onze ‘omzet’ te laten lopen omdat we ons product niet in plastic willen. Het is nogmaals ook niet zo dat we rond de invoering van het statiegeldsysteem "over zijn gegaan op karton", want we waren immers 15 jaar geleden al gestart met water in drankkartons. Daarnaast waren we een van de eerste drankfabrikanten (volgens ons de eerste) die zich aansloten bij de Statiegeld Alliantie die er mede voor gezorgd heeft dat er statiegeld op kleine PET verpakkingen en op blik is ingevoerd. Wij zijn ook niet tegen de invoering van statiegeld op karton, maar juist voor.'

'Het werkt denken wij perfect tegen het tegengaan van zwerfafval. De eerste  resultaten daarvan zijn bemoedigend. De percentages van ingezameld PET worden helaas nog niet vrijgegeven. Daar kunnen we dan mee beoordelen of het recycle proces ook in werking is getreden. Ook daar zitten (helaas) nog wel wat haken en ogen aan. Denk aan zwerversafval. Ingezameld PET dat wordt verkocht aan het buitenland etc.  Dit geeft ook de complexiteit aan van de definitie van duurzaamheid.'

'Wij gaan in ieder geval voor een verpakking van ‘renewable’ grondstoffen’ die te recyclen is zodat er geen fossiele grondstoffen onttrokken worden aan de aarde en we zijn gestopt met de productie van PET flessen, zodat ze niet in het systeem komen. Wellicht wel het tegenovergestelde van greenwashing. Gewoon dingen doen in plaats van wachten op overheidsmaatregels.'