Reacties H&M, Primark en C&A

In de uitzending van maandag 12 mei 2025 volgt Radar oude kledingstukken, ingeleverd bij kledingwinkels, om te zien waar ze terechtkomen. We hebben de verschillende kledingwinkels om een reactie gevraagd. Deze lees je hier.
H&M
We zijn ons er nederig van bewust dat onze industrie nog steeds voor uitdagingen staat, zoals het gebrek aan oplossingen voor het einde van de levensduur van textiel en volledig opgeschaalde recyclingoplossingen voor afgedankt textiel wereldwijd. We geloven dat het een groot probleem is in onze industrie, en ook in andere sectoren, dat afgedankte producten niet goed worden beheerd en daardoor op een niet-gereguleerde manier kunnen worden afgevoerd, wat in verschillende landen negatieve gevolgen kan hebben. Samen met onze partners zijn we vastbesloten om hierin verandering te brengen. We werken hard aan oplossingen om ervoor te zorgen dat ingezameld textiel op een verantwoorde manier wordt verwerkt, samen met partners die experts zijn in hergebruik en recycling van textiel. We blijven voortdurend evalueren wat er beter kan.
Wanneer de inzamelboxen in onze winkels vol zijn, verzamelen we de ingezamelde kleding in onze distributiecentra of lokale opslagfaciliteiten met gebruik van onze reguliere transportmiddelen, waardoor in grote mate geen extra transport nodig is. Vervolgens halen onze partners de kleding op en vervoeren deze naar een geregistreerde sorteervoorziening binnen hun netwerk. We werken samen met onze sorteerpartner Looper Textile Co., evenals met lokale partners voor winkels in China, Japan, India en Zuid-Afrika.
We eisen van onze partners dat zij strikte procedures hanteren om ervoor te zorgen dat ingezamelde kleding en textiel op een verantwoorde manier worden verwerkt. Dit betekent dat al het ingezamelde textiel individueel moet worden gesorteerd en beoordeeld aan de hand van verschillende criteria volgens de EU-afvalhiërarchie, waarin hergebruik de voorkeur heeft boven recycling. Het aantal kledingstukken dat hergebruikt of gerecycled kan worden, fluctueert afhankelijk van seizoensgebonden en geografische factoren:
Ongeveer 60% van de ingezamelde kleding kan opnieuw worden gedragen en wordt verkocht als tweedehands kleding op verschillende markten waar vraag is naar gesorteerde tweedehandskleding als betaalbaar alternatief voor nieuwe kleding. Daarom is het sorteren van de kleding van het grootste belang.
Textiel dat niet meer gedragen kan worden, wordt gerecycled tot producten voor andere sectoren of verwerkt tot nieuwe textielvezels. Dit betreft ongeveer 30% van de ingezamelde items. Alleen als hergebruik en recycling geen optie zijn — bijvoorbeeld vanwege ernstige schade of vervuiling — wordt het textiel vernietigd (waarbij verbranding voor energieterugwinning de voorkeur heeft waar mogelijk). Dit betreft ongeveer 10% van de kleding. Deze cijfers weerspiegelen het gemiddelde in de industrie en kunnen variëren door seizoensgebonden en geografische veranderingen.
Zoals eerder uitgelegd, wordt het ingezamelde textiel uit onze winkels verzameld in onze distributiecentra en vervolgens vervoerd naar de sorteerfaciliteiten van onze partners. Daar wordt het textiel uit verschillende Europese markten gezamenlijk gesorteerd, waardoor we geen specifieke cijfers kunnen geven over hoe de in Nederland ingezamelde items precies worden verwerkt.
Kledingstukken die opnieuw gedragen kunnen worden, worden als tweedehands kleding verkocht op markten waar hier vraag naar is. De markt voor kwalitatief hoogwaardig hergebruikt en gerecycled textiel is net zo geglobaliseerd als de textielmarkt zelf. De prioriteit is dat hergebruikt of gerecycled textiel goed wordt ingezet. Gesorteerde tweedehands kleding kan een gewaardeerd en betaalbaar alternatief zijn voor nieuwe kleding. Onze partners zoeken wereldwijd klanten, van kleine tweedehandsboetieks tot grote marktplaatsen.
Onze vertrouwde partners zijn zeer ervaren in het individueel sorteren en beoordelen van textiel volgens verschillende criteria en zorgen ervoor dat het textiel wordt doorgegeven aan de meest milieuvriendelijke en economisch zinvolle volgende bestemming, volgens de aanbevolen EU-afvalhiërarchie, waarin hergebruik de voorkeur heeft boven recycling. Dit omvat ook hergebruik buiten Europa, waar vraag is.
Van al het textiel dat in Europa wordt ingezameld, wordt ongeveer 56% binnen Europa gedistribueerd. Ongeveer 35% wordt hergebruikt binnen Europa, de rest wordt herbestemd of gerecycled (waarbij energieopwekking als laatste redmiddel wordt gebruikt wanneer hergebruik of recycling niet mogelijk is).
We ontvangen gedetailleerde rapporten van onze partners — met daarin percentages van hergebruik en recycling, evenals de bestemmingslanden. We blijven werken aan het versterken van de rapportage en audits met onze partners, om beter inzicht te krijgen in wat er met het ingezamelde textiel gebeurt. Daarnaast blijven we nauw samenwerken met beleidsmakers en pleiten we voor strikte wetgeving op dit gebied. Wij geloven dat strikte en duidelijke wetgeving over afval en uitgebreide producentenverantwoordelijkheid belangrijk is om transformatie binnen de hele industrie te stimuleren.
Onze sorteerpartners blijven investeren in technologieën die het aanbod aan oplossingen verbeteren. Bovendien voeren zij in meerdere belangrijke markten praktijkgerichte “deep dives” uit. Ze ontmoeten tweedehandsverkopers die hun gesorteerde textiel afnemen en proberen uitdagingen en kansen te identificeren om de transparantie te verbeteren. We willen benadrukken dat het belangrijk is dat alleen gesorteerde kleding wordt verzonden naar plekken waar deze een tweede leven kunnen krijgen en alleen waar daadwerkelijk vraag is. Wij en onze partners nemen niet deel aan de praktijk van het exporteren van ongesorteerde gebruikte kleding naar landen in het mondiale zuiden of andere locaties.
Primark
Dit is een serieuze kwestie die we direct samen met onze textiel-recyclingpartner Yellow Octopus onderzoeken. Dit onderzoek is momenteel nog gaande. Het spreekt voor zich dat we niet willen dat kleding, ingezameld via onze Primark-winkels, terechtkomt op plekken waar dit niet zou moeten.
Textielinzamelprogramma
- In onze winkels bieden we klanten de mogelijkheid om gedragen kleding in te leveren via ons textielinzamelprogramma, dat wordt uitgevoerd in samenwerking met recyclingexpert Yellow Octopus.
- Elk gedoneerd item wordt gesorteerd en geclassificeerd om te worden hergebruikt of gerecycled. Alle opbrengsten van het programma worden gedoneerd aan onze wereldwijde liefdadigheidspartner UNICEF.
- Schone items die in goede staat verkeren, worden doorverkocht via onafhankelijke kledingwinkels en resellers die tweedehands kleding verhandelen en bekend en geautoriseerd zijn bij Yellow Octopus. Yellow Octopus hanteert een stortverbod.
- In 2024 hebben we via dit programma in Nederland 46 ton textiel ingezameld. Van alle gedoneerde items was 75% geschikt voor wederverkoop en werd 25% gerecycled tot nieuwe producten, zoals vulling voor matrassen.
- Ons textielinzamelprogramma is momenteel actief in negen landen: het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Duitsland, Oostenrijk, Nederland, Spanje, Portugal, België en Frankrijk
Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV)
- We voldoen aan de UPV-regelgeving in een aantal landen waarin we actief zijn, waaronder Nederland, en zullen deze ervaring gebruiken als en wanneer we dit elders moeten opschalen.
- We ondersteunen beleid, zowel op nationaal als EU-niveau, evenals vrijwillige verbintenissen, die het speelveld gelijk maken en samenwerking bevorderen om verandering richting circulariteit in onze industrie te stimuleren.
Textielafval is een breed maatschappelijk vraagstuk dat samenwerking in de hele keten vereist – geen enkel bedrijf kan dit alleen. Wij nemen onze verantwoordelijkheid daarin serieus en zijn vastbesloten om een actieve rol te spelen in deze gesprekken en bij te dragen aan collectieve stappen die duurzame verandering teweegbrengen.
Extra informatie
Met onze Primark Cares-strategie kijken we breder dan recycling alleen. We zetten in op duurzamere materialen, kleding die langer meegaat, en bewustwording bij klanten – bijvoorbeeld via onze repair workshops.
C&A
C&A is een Europees bedrijf dat actief is in 17 Europese landen. In sommige van deze landen is de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (EPR) al nationaal geregeld, bijvoorbeeld in Nederland, maar ook in Frankrijk.
C&A voldoet aan de nationale wettelijke EPR-kaders in alle landen waar het actief is. Dit betekent voor de EPR in Nederland dat we de volumes van onze in Nederland verkochte producten rapporteren aan de lokale PRO (Stichting UPV Textiel) en een bijdrage betalen voor elk van onze producten die op de Nederlandse markt worden gebracht aan Stichting UPV Textiel, om de inzameling en recycling van textiel te organiseren en te bevorderen. Dit is de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid waaraan C&A in Nederland voldoet. Aangezien de Kaderrichtlijn Afvalstoffen onlangs is herzien, kijken we uit naar een geharmoniseerde aanpak voor alle Europese landen, die uiteindelijk de algehele recycling van textiel en de efficiëntie van de onderliggende processen in heel Europa zal verbeteren.
Naast EPR zetten we ons in voor het bevorderen van verantwoorde praktijken en continue verbetering, zodat geen enkel kledingstuk onnodig wordt vernietigd of geëxporteerd zonder een duidelijk eindgebruik. Klanten kunnen textielproducten die ze niet meer nodig hebben, naar onze we-take-it-back-boxen in de winkels brengen. Via de samenwerking met TEXAID, dat contractueel verplicht is de EU-afvalhiërarchie te volgen, ondersteunen we elke inspanning om hergebruik en recycling te prioriteren. TEXAID rapporteert exportgegevens in zijn openbaar toegankelijke duurzaamheidsrapport.
In 2023 hebben we via het We Take It Back-programma van C&A, inclusief het online inzamelingsinitiatief Packmee, ongeveer 1000 ton gebruikt textiel uit onze winkels ingezameld. Hiervan werd 72% lokaal hergebruikt waar mogelijk, 22% werd gerecycled en 6% kon niet worden hergebruikt of gerecycled en werd ingeleverd voor energieterugwinning. Artikelen die ingeleverd worden voor energieterugwinning omvatten verontreinigde textielproducten, zoals beschimmelde of vuile artikelen, die niet konden worden hergebruikt of gerecycled. Om de nauwkeurigheid te garanderen en onnodige afvoer te minimaliseren, wordt alle kleding die in aanmerking komt voor thermische terugwinning handmatig geïnspecteerd volgens het vier-ogenprincipe. Beschadigde of kapotte kleding die niet meer gedragen kan worden, wordt verwerkt tot industriële poetslappen of versnipperd voor gebruik als isolatiemateriaal in andere industrieën. (We delen nog geen gegevens voor 2024, aangezien ons boekjaar pas onlangs is afgelopen. De bijgewerkte cijfers worden bekendgemaakt in ons komende duurzaamheidsrapport.)
Zara
Zara heeft niet op vragen van Radar gereageerd.