Slapeloze nacht of explosieve training door dit poedertje?

Een poedertje om het langer vol te houden in de gym: pre-workout. Sommige gebruikers vinden het goed werken, terwijl anderen klachten ervaren. Zo blijkt uit een enquête die Radar hield, dat bijna een vijfde is gestopt met het product vanwege de bijwerkingen. Werkt dit product of beschadigt het je lichaam? Radar spreekt met deskundigen en met gebruikers om het antwoord te vinden.

Pre-Workout is een supplement wat consumenten voornamelijk gebruiken voor het sporten. Het product bevat vaak hoge hoeveelheden cafeïne, waardoor je extra energie krijgt tijdens het sporten. Het product komt met een scoopje, een soort lepel, die wordt gevuld met pre-workout. Deze bevat vaak vijf koppen koffie aan cafeïne.

Een scoopje bevat vaak vijf koppen koffie aan cafeïne

Cafeïne is niet de enige werkzame stof in pre-workout, zo heb je ook het ingrediënt beta-alanine. Dit is een stof die verzuring in het lijf kan tegengaan, mits het frequent wordt ingenomen. In hoge hoeveelheden kan het zorgen voor jeuk en trillingen op je huid, dit is overigens niet gevaarlijk.

‘Ik merk dat ik alerter word en meer gefocust’

Daarnaast bevat het product vaak ook nog vele andere ingrediënten waarvan de effectiviteit in tegenstelling tot bijvoorbeeld cafeïne en beta alanine niet wetenschappelijk bewezen is. Volgens sporter en eigenaar van het Instagram-account sportpoeder Red Hooftman kost een pot met pre-workout ongeveer 35 euro. Red informeert met zijn account jongeren over pre-workouts. Hij gebruikt het product zelf al vierenhalf jaar om het wat langer vol te kunnen houden in de gym: ‘Ik merk dat ik er wat alerter door wordt en meer gefocust. In combinatie met de juiste muziek kan ik mijn agressie goed benutten tijdens het trainen.’

Pre-workout doet wat het adverteert, vindt Jorn Trommelen, assistent professor in de humane biologie: ‘Het zorgt ervoor dat je meer energie hebt zodat je beter kunt trainen. Je wilt alleen wel voorzichtig zijn, het is geen wondermiddel dat je elke dag wilt gebruiken. Het onderdrukt namelijk het gevoel van vermoeidheid. Voor het effect van pre-workouts word je minder gevoelig naarmate je het gebruikt.’ 

Hebben deze sportpoeders het gewenste effect?

Radar hield een enquête onder ruim 3000 pre-workoutgebruikers zoals Red, lees via de link hiervoor de volledige uitslag. Uit het onderzoek blijkt dat 88 procent het supplement gebruikt voor betere sportprestaties. 15 procent gebruikt het voor meer energie in het dagelijks leven. Bij 62 procent van de respondenten hebben de supplementen die zij gebruik(t)en het gewenste effect. Daarentegen geeft 34 procent aan dat dit niet of maar deels het geval is. 

Maar veel gebruikers ervaren ook effecten die ze helemaal niet willen. Maar liefst 19 procent van de ondervraagden is dan ook gestopt met pre-workout vanwege de bijwerkingen. Radar legt cardioloog Eric Wierda deze resultaten van het testpanel voor. Wierda geeft aan dat een van de meest ervaren effecten een verhoogde hartslag het gevoel van rusteloosheid kan geven: ‘Daardoor kun je moeilijker slapen. Als je ineens 300 gram cafeïne binnenkrijgt, wat gelijk staat aan een aantal kopjes koffie, gaat je hartslag daarvan omhoog.’ 

Cafeïne blokkeert het vermoeidheidsgevoel

Volgens Trommelen maakt je lichaam de stof adenosine aan dat voor vermoeidheid zorgt: ‘Cafeïne blokkeert de werking van dat stofje, zodat je je niet moe voelt. Het is symptoombestrijding.’ Je kunt het volgens hem ook wel vergelijken met iemand die tien kopjes koffie per dag drinkt: ‘Die staat niet strak van de energie, maar zal het effect pas merken als je niet die tien koppen koffie drinkt. Het lichaam stort dan in, omdat je aan het cafeïneniveau gewend bent geraakt.’
 
Neem je een keer in de week een schepje bij een training, dan is het volgens Trommelen prima: ‘Maar als je denkt dat je het elke keer nodig hebt, dan heb is er iets anders aan de hand. Je zult jezelf moeten afvragen: waarom heb ik in het algemeen niet voldoende energie?’
 

Pre-workoutgebruiker uit de enquête: ‘Tintelingen vooral tijdens het sporten in je gezicht, maar dan weet je dat het werkt, zo zie ik het tenminste’
 

Stefan sport frequent in de gym en is personal trainer. Hij gebruikte regelmatig pre-workouts voor betere sportprestaties, maar is daar nu even gestopt: ‘Ik ging er niet altijd goed op. Het wekt bij mij energie op die ik eigenlijk soms niet heb, bijvoorbeeld door korte nachten. Dan neem ik een scoopje en ben ik om dat moment het mannetje, maar na de training ben ik kapot en dan kom ik in een soort crash. Dan kom ik in een soort dip terecht.’ 

Voordat Stefan stopte met het gebruiken van pre-workouts vond hij vooral tintelingen, veroorzaakt door het ingrediënt beta-alanine, bijdragen aan zijn trainingen. In de enquête die Radar hield werd ook gevraagd naar de effecten die mensen ondervinden. Die variëren, waarbij tintelingen (43 procent) en een verhoogde hartslag (32 procent) het meest worden genoemd.

Tintelingen of verhoogde hartslag als gewenst effect?

Veel mensen zeggen dat tintelingen of een verhoogde hartslag géén bijwerkingen of klachten zijn, maar juist de gewenste werking van het middel, veroorzaakt door de beta-alanine. Meerdere mensen geven in de enquête aan dat ze de tintelingen alleen krijgen als ze te veel nemen, of nadat ze een tijdje geen pre-workout hebben gebruikt:
 

‘Tintelingen komen voor als je het product een langere tijd niet hebt genomen, dit komt door de beta-alanine. Hier went je lichaam aan als je het regelmatig gebruikt hebt, waardoor de tintelingen verdwijnen.’
 

Er zijn echter ook mensen die de tintelingen als vervelend ervaren. Er zijn ook mensen bij wie het niet zomaar om een verhoogde hartslag gaat, maar zelfs hartritmestoornissen. Al geeft Wierda aan dat je hartslag omhoog kan gaan zonder dat je sport, maar volgens hem is dit niet gevaarlijk: ‘Het hart kan een hoge hartslag aan.’ Wel wordt het gevaarlijk als iemands hartslag de 220 bereikt min het aantal levensjaren van die persoon. Dus stel iemand is 25 jaar dan mag de hartslag niet boven de 195 uitkomen. ‘Pre-workout is op korte termijn zeker niet gevaarlijk en langer eigenlijk ook niet.’ 

En zijn er andere effecten die als vervelend worden ervaren. Naast tintelingen en verhoogde hartslag worden de volgende effecten benoemd van pre-workouts:

1.     Slaapproblemen (28%)
2.     Rusteloosheid (25%)
3.     Maag- en darmklachten (14%)
4.     Vermoeidheid (12%)
5.     Hoofdpijn (10%)
6.     Hoge bloeddruk (6%)

Begin niet met een te hoge dosering

Stefan denk dat hij pre-workout wel weer gaat gebruiken, maar dan alleen op trainingsdagen: ‘Alleen wanneer ik het nodig heb’. Red geeft aan dat je niet te veel moet nemen in het begin: ‘Pre-workout is relatief sterk gedoseerd, de dosering die erop staat is voor ervaren sporters. Als je net begint met sporten, moet je rustig beginnen met een kwart of halve scoop. Ik heb me er toen ik begon ook in vergist.’