Stemmen in coronatijd, waar moet je rekening mee houden?

Dit jaar zijn er vanwege corona drie dagen waarop je kunt stemmen. Stemmen op maandag en dinsdag kan in elke gemeente en is vooral bedoeld voor kiezers die door het coronavirus tot een risicogroep behoren. Je mag als niet-kwetsbare wel stemmen op deze dagen, maar bedenk goed of dit echt nodig is. Op deze eerste twee stemdagen zijn niet alle bureaus open. Op de site waarismijnstemlokaal.nl zie je welke bureaus op welke dagen geopend zijn. 

Wat heb je nodig?

Allereerst heb je een stempas of kiezerspas nodig. Deze heb je als het goed is in de post ontvangen. Daarbij is een mondneusmasker verplicht in het stemlokaal, vergeet deze dus ook niet!

Verder heb je een identiteitsbewijs nodig. Een ID-kaart, paspoort en rijbewijs zijn geldige documenten om je stem mee uit te brengen. Een document is geldig om mee te stemmen als deze op 17 maart 2021 niet meer dan vijf jaar verlopen is. Ben je je identiteitsbewijs kwijt of is deze gestolen? Dan moet je een verklaring van vermissing aanvragen bij je gemeente. Naast deze verklaring neem je ook een document met naam en foto mee, zoals een gepersonaliseerde OV-chipkaart.

Gezondheidscheck

Een grote verandering is dat je deze verkiezing een gezondheidscheck moet invullen voordat je gaat stemmen. In deze check worden een aantal vragen over het coronavirus gesteld. Het formulier vind je in de envelop van je stempas.

Je vult de check in op de ochtend dat je naar het stemlokaal wilt gaan. Als je op alle vragen 'nee' kunt antwoorden mag je gaan stemmen. Ben je genoodzaakt om 'ja' te antwoorden op een van de vragen, dan wordt verzocht om niet in een stemlokaal te gaan stemmen. Je kunt dan iemand machtigen om voor jou te stemmen.

Ik kan, wil of mag niet naar het stemlokaal

Mensen die wegens corona of andere redenen niet naar het stemlokaal (willen) gaan, kunnen iemand machtigen om voor hen te stemmen. Je kunt dan gebruikmaken van een onderhandse volmacht, waarbij je een persoon naar keuze machtigt om voor jou te stemmen. Een gemachtigde mag nu maximaal drie geldige stemmen uitbrengen, eerder waren dat er slechts twee.

Je mag zelf kiezen wie je machtigt maar deze persoon moet in het geval van onderhandse machtiging wel voldoen aan de volgende vier criteria:

• De gemachtigde is kiesgerechtigd voor de Tweede Kamerverkiezing.
• Hij of zij moet zijn of haar stem gelijk met jouw stem uitbrengen. Het is dus niet mogelijk om als gemachtigde op twee verschillende momenten te stemmen.
• De gemachtigde moet in jouw gemeente wonen.
• Hij of zij moet zelf ook in deze gemeente mogen stemmen 

Om iemand te machtigen vul je op de achterkant van je stempas de gegevens in van degene die voor jou naar het stemlokaal gaat. Vervolgens ondertekenen jij en de persoon die je wil machtigen de achterkant van jouw stempas. Let op, je mag geen onderhandse volmacht regelen in het stemlokaal, doe dit dus altijd van tevoren.

Vervolgens geef je de omgezette stempas en een kopie van je identiteitsbewijs mee aan de door jou gemachtigde. De kopie mag zowel getoond worden op papier als op een smartphone of tablet, zolang deze goed leesbaar is.

Welke maatregelen kan ik verwachten in de stemlokalen?

De inrichting van de lokalen is zo dat je anderhalve meter afstand kunt houden van andere kiezers en medewerkers van het stembureau. Er zijn looproutes aangegeven, je kunt je handen bij binnenkomst en vertrek te desinfecteren en de hokjes worden elk half uur schoon gemaakt.

Tot slot dragen de stembureauleden wegwerphandschoenen en staat er een plastic scherm tussen jou en de medewerker aan wie je je stempas moet overhandigen. Je identiteitsbewijs mag je voor het scherm laten zien en hoef je dus niet aan te geven.

Heb je hulp nodig bij het stemmen?

Als het mogelijk is om hulp mee te nemen uit je eigen huishouden, dan heeft dit vanwege corona de voorkeur. Deze persoon kan jou namelijk helpen zonder dat de anderhalve meter afstand moet worden aangehouden.

Als het niet mogelijk is om zelf iemand mee te nemen, dan kun je ook hulp vragen aan een lid van het stembureau. De vragen uit de gezondheidscheck worden dan wederom gesteld. Er wordt vervolgens gevraagd om een medisch mondmasker op te doen. De persoon die hulp verleent zal een masker en handschoenen dragen. Hou er wel rekening mee dat het bij deze vorm van hulpverlening niet ten alle tijden mogelijk is om anderhalve meter afstand te houden.

Bron: Rijksoverheid