Strooizout: Wat is het en hoe werkt het?
Tonnen en tonnen strooizout worden deze dagen over de wegen verspreid om de gladheid zo veel mogelijk te bestrijden. Rijkswaterstaat zorgt voor de snelwegen, de provincies voor de provinciale wegen en gemeenten moeten de lokale wegen begaanbaar houden. Waar komt al dat zout vandaan en wat is het eigenlijk? Vijf vragen over strooizout.
Wat komt er eigenlijk op de weg terecht?
Dat kan vacuümzout, steenzout of zeezout zijn. Zeezout is in Nederland niet gebruikelijk. Vacuümzout wordt gefabriceerd door onderaardse zoutlagen in vloeibare vorm omhoog te pompen en het vervolgens in de fabriek zodanig te bewerken dat er korrels overblijven. Vacuümzout is behoorlijk zuiver. Steenzout wordt gewonnen in zoutmijnen, met name in Duitsland en Oostenrijk. Steenzout is ongezuiverd en bevat meer verontreinigingen dan vacuümzout. De korrel is groter en onregelmatiger.Is strooizout hetzelfde als keukenzout?
In principe is het allemaal natriumchloride (NaCl), maar toch is strooizout niet geschikt om over een eitje te strooien. Het is daarvoor niet zuiver genoeg. Bovendien zijn de kristallen zelfs voor de meest modieuze keuken te grof. In Nederland is het eerste keukenzout in 1886 gewonnen bij Delden in Overijssel. In die omgeving zijn nu nog steeds overal de kenmerkende zouthuisjes van AkzoNobel te zien.
Waarom werkt strooizout tegen gladheid?
De strooiwagens worden geladen met een mengsel van pekel (zout water) en zout. Het smeltpunt van zo'n mengsel ligt ongeveer 10 graden lager dan dat van water. Bij een temperatuur van min 5 graden is een kilo strooizout nodig om 11,5 kilo ijs te laten smelten. Het smeltwater met zout vormt een pekellaag op de weg, die pas onder min 10 graden weer bevriest. Het verkeer rijdt de pekellaag goed in het wegdek. In heel West-Europa proberen wegbeheerders zo veel mogelijk preventief te strooien, dus alvast zout te verspreiden voordat het gaat vriezen en sneeuwen. Voor preventief strooien is veel minder zout nodig.Maakt het dan uit hoeveel zout er op de weg terecht komt?
Ja, strooizout is slecht voor het milieu. In alle soorten komen nog zware metalen als chroom, koper, lood en nikkel voor. Die zware metalen spoelen uiteindelijk via goten en putten in het riool en moeten dan weer uit het water worden gezuiverd. Strooizout dat in de berm terechtkomt, zorgt ervoor dat er zware metalen in de natuur achterblijven. Bij wet is vastgelegd hoeveel verontreiniging strooizout maximaal mag bevatten om het risico verwaarloosbaar te maken. Wegbeheerders stellen hun wagens ook zo nauwkeurig mogelijk af om zo min mogelijk zout te verspillen. Pekel is bovendien een ramp voor auto's. Die worden getectyleerd om roestvorming door pekel te bestrijden.Hoe zit het met de voorraad van het stooizout?Rijkswaterstaat ziet dat de zoutvoorraad flink wordt aangesproken, maar minder strooien is nog niet aan de orde. ,,We zitten niet ruim in onze voorraad, maar we hebben voorlopig nog genoeg'', zei een voorlichter dinsdag. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het overgrote deel van de autosnelwegen.
Enkele gemeenten kampen wel met een tekort aan strooizout en hebben daarom hun strooibeleid aangepast. Zo waarschuwt Hilversum weggebruikers hun snelheid aan te passen. ,,We hebben geen korreltje strooizout meer'', meldde de gemeente dinsdag.
De provincie Limburg voert met Rijkswaterstaat overleg over de zoutvoorraad. Er is nog geen acuut probleem, maar toch worden alvast noodscenario's besproken voor als de voorraad ernstig slinkt. Want het zout dreigt op te raken, zei een woordvoerder van de provincie.
Bron: ANP