Te veel lood in Tony’s Chocolonely? Dit moet je weten
Tony’s Chocolonely bevat meer lood dan de toegestane hoeveelheid in de Amerikaanse staat Californië. Dit blijkt uit onderzoek van Consumer Report en the Office of Environmental Health Hazard Assessment (OEHHA). Geldt deze overschrijding ook voor de repen die in Nederland worden verkocht? Radar zocht het uit.
Er werden 28 pure chocoladerepen onder de loep genomen om onderzoek te doen naar twee zware metaalsoorten: lood en cadmium. Hierbij zaten een aantal merken die ook verkocht worden in Nederland. Zoals Tony’s Chocolonely, Lindt en Dove.
Verschillende soorten chocolades scoorden hoger dan het maximumgehalte van de metalen. Voor lood is dit 0,5 en voor cadmium 4,1 microgram.
In het onderzoek kwam naar voren dat ‘Chocolonely Pure Chocolade 70% Cacao’ van Tony’s Chocolonely 0,67 microgram lood bevat. De ‘Excellence Donkere Chocolade 70% Cacao’ van Lindt bevat 4,8 microgram cadmium en Dove ‘Promises Deeper Dark Chocolate 70% Cacao’ bevat 4,6 microgram cadmium.
Tony Chocolonely wijst op een schikking uit 2018 (As you sow/Barry Callebaut). Daar is een norm vastgesteld voor pure chocolade van 0,15 mg/kg. ‘Uiteraard voldoet onze chocolade daaraan.’
Europese regels
In Europa blijkt er geen maximumgehalte te zijn voor lood in chocolade, maar wel voor cadmium: dit is 0,8 milligram per kilo. Maar of dit wordt gehandhaafd? We vragen het aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
Die laten weten dat er nog geen verontrustende gehaltes zijn aangetroffen voor beide metaalsoorten. Radar vroeg zich af wanneer er iets verontrustend is, aangezien er geen maximumgehalte voor lood is? Hier kregen wij geen duidelijk antwoord op. Het maximumgehalte voor cadmium is wel wettelijk vastgesteld in een Europese verordening. Die bevatten regels die gelden in alle lidstaten van de Europese Unie.
‘Schokkend onderzoek’
Onafhankelijke voedselwaakhond Foodwatch vindt het onderzoek en de bijbehorende limieten in de Verenigde Staten en Europa schokkend. ‘Zware metalen zijn zo giftig dat ze helemaal niet in onze voeding horen te zitten. Dat consumentenplatformen als Consumer Reports dit soort ontdekkingen doen, toont aan dat wet- en regelgeving wel in werking is, maar dat er absoluut niet goed wordt gehandhaafd, zowel in de VS als in de EU’, zegt campaign leader Frank Lindner.
Het zou een enorme inspanning vergen om het hele voedselsysteem 100% veilig en daarmee waterdicht te maken. ‘Maar dit rapport uit Amerika en het enorme aantal grote voedselschandalen in Europa, laten zien dat deze boot nog altijd hartstikke lek is.’ Volgens Lindner zou er dus veel beter moeten worden gecontroleerd en gehandhaafd.
Verder laat Foodwatch aan Radar weten: ‘Het gevaar met verontreinigde voedingsmiddelen is dat het kwaad al is geschied wanneer het brandalarm afgaat. Bovendien halen autoriteiten en fabrikanten verontreinigde batches van hun producten weliswaar uit de winkel, maar niet uit jouw en mijn keukenkastje of koelkast. We schrikken ervan, maar zijn niet verbaasd helaas.’
Miljoenenclaim
Na deze studie heeft een consument uit New York het Amerikaanse chocolademerk Hershey’s voor de rechter gedaagd. De reep ‘Hershey’s Special Dark’ had de meeste lood van alle 28 repen die zijn onderzocht. De klager eist nu een schadevergoeding van 500 miljoen dollar.
Hoe komen zware metalen in ons voedsel terecht?
Lood en cadmium komen in het milieu terecht door metaalwinning en verbranding van kolen en afval. Waardoor deze metalen terecht komen in de bodem, lucht en in het water. Als je een product verbouwt in een grond waar veel lood of cadmium zit, dan kan dit product deze metalen ook bevatten. Hierdoor komt het ook weer in ons lichaam terecht. Als je op langere termijn een te hoge inname van deze metalen binnenkrijgt, kan dit schade toebrengen aan de nieren, de lever, de hersenen en het zenuwstelsel.
Tony’s Chocolonely: ‘Voldoen wel aan wettelijke eisen’
Tony’s Chocolonely kan zich niet vinden in de normen die worden gehanteerd in het onderzoek: ‘De richtlijnen van het California Office of Environmental Health Hazard Assessment (OEHHA) waarop de bevindingen van de studie van Consumer Reports zijn gebaseerd, zijn geen voedselveiligheidsnormen.’
Een woordvoerder van het chocolademerk laat weten dat de repen ruim binnen de norm vallen die de European Food Safety Authority (EFSA) en de US Food and Drug Administration (FDA) als veilig beschouwen. ‘Al onze repen worden in onze fabriek in België gemaakt, met dezelfde ingrediënten die voldoen aan wettelijke eisen en normen.’
Amerikaanse limieten
De Amerikaanse Voedsel- en Warenautoriteit FDA controleert en reguleert de niveaus van milieuverontreinigingen, waaronder lood en cadmium, in voedingsmiddelen. De FDA laat aan Radar weten: ‘De FDA heeft geen specifieke actiedrempels of maximum limieten voor lood of cadmium in chocolade of cacao. Maar we hebben geen actiedrempel nodig om handhavend op te treden tegen een product dat de veiligheidswetten overtreedt.’
Oftewel, de FDA hanteert geen limieten. Als Radar vraagt wat de Amerikaanse voedsel- en warenautoriteit vindt van het onderzoek van Consumer Reports: ‘Daar doen we geen uitspraak over.’
Conclusie: Europa heeft geen limiet voor het aantal lood in chocolade, wel voor cadmium. Hier wordt door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) niet actief op gehandhaafd. De Verenigde Staten heeft voor beide metalen geen limieten, ondanks Tony’s Chocolonely en Dove dit wel benoemen. De chocoladereep ‘Chocolonely Pure Chocolade 70% Cacao’ van Tony’s Chocolonely wordt in Nederland verkocht met dezelfde ingrediënten. Ook ‘Excellence Donkere Chocolade 70% Cacao’ van Lindt is in Nederland te koop.
Reactie chocolademerk Dove:
‘Consumer Reports hanteert in haar onderzoek drempelwaarden die veel lager liggen dan de federale limieten [redactie: limieten die gelden voor alle staten van de VS]. Zij baseren hun drempelwaarden op die van de staat Californië. Alle Mars Wrigley-producten worden vervaardigd in overeenstemming met strikte kwaliteits- en veiligheidseisen. Het product dat in de test van Consumer Reports naar voren wordt gebracht (Dove Promises 70% Cocoa) wordt door MARS in Europa (en dus ook in Nederland) niet verkocht, noch een ander product met dezelfde receptuur.’
Chocolademerk Lindt heeft Radar geen reactie gegeven.
Bron: NVWA, EFSA, FDA, Consumer Reports, Voedingscentrum, Foodwatch